և թաքցնել այն մեզ անհայտ մի տեղ՝ Գագիկի մարմինը և աշ թԱը թողնելով
հնադարանի շենքում, բախտի քմահաճույքին։
Հետագայում, կարծեմ 1922 թվին, Աշխարհբեկին հաջողվեց կրկին ա յ
ցելել Անի։ Այնտեղ նա լուսանկարեց թանգարանների շենքերի ներքին ան
մխիթար վիճակը։
Ահա թե ինչ է ասում լուսանկարը։
Քարեդարանի տանիքը, լուսամուտները, դոներն ու հատակի տախտակ
ները և բազմաթիվ դարակներ չկան... Անողոքաբար հափշտակված ե ն հա
րևան գյուղերի թուրք բնակիչների կողմից, որի հետևանքով խաոնիխոան
թափված են երբեմնի մեծ խնամքով հավաքված և դարակների վրա դարսված
քանդակազարդ բեկորներ և արձանագրված քարեր։ Նույն վիճակին էր դա
տապարտված նաև հնադարանը։
ՋՐԿԻՈ
ԿՅԱՍՍՈՆ
Արևածագին ջրկիր Կյասսռն ախոոից հանում էր իր խնամքին ապա
վինած չորս-հինգ ավանակները և պատրաստություն էր տեսնում ջրի գնալու
դեպի Ծաղկոցաձոր։ Ն ա թամբում էր ավանակները և թամբերին ամրացնում
փայտյա փոքրիկ տակառներ։
Փոքրիկ Իոչկան ուրախությունից իրար էր անցնում, մերթ վազում է ր
դեպի ջրկիբըւ մերթ արագ պտույտներ գործում ավանակների շուրջը, նա
նախազգում էր, որ ճամփա են կտրելու։
Ավանակների քարավանը փայտե կժերով բարձած բռնում էր իր ճամ
փան դեպի Ծաղկոցաձոր։ Առջևից ընթանում էր սանձարձակ Բոչկան՛ թա վ
պոչը տնկած, որպես առաջապահ։ Ապա մեկը մյուսի ետևից ժապավենի
նման ձգվում էին ավանակները։ Նրանց ետևից գնում էր ջրկիր Կյասսոն ճի
պոտը ասա ծ և մի ձեռքով բռնած իր անբաժան ծխամորճը, որի մեջ մխում
էր ժիլկան (մախորկա)։ Այդ հանդիսավոր «շքերթի» ետևից ծանրաքայլ ըն
թանամ էր գամփռ Ֆինդոն. նա արդեն ծերացել էր։
17
2
Անիում
Fonds A.R.A.M