բայց աւելի կարծում եմ, որ կրճատուած
լի­
նի պրս–
զէւ՚է
ձևից։
ՓՈԽ.—Չուբինով
հյ.
դի
բառից է դնում
վրաց.
ձի
«
ղի։ "րպէս
զի, եթե», բայց
ձայ­
նական տարբերութիւնը
թոյլ չի տալիս։
ԶԻԳԱՅ
«
անտառ»,
ունի միայն Բառ.երեմ,
էջ 101,
ԶԻԳՆ
«
մի տեսակ
ձուկ» ԱԲ, «սեղակաց
դասէն աճառուտ ձկանց սեռ, վագերաձկանց
և ջանա ձկանց շատ մօտ, որուն գլուխը մուր­
ճի ձև ունի, ֆրանս.
1
Ո31՜է631Ա>
ԳԲ. նոյնը
նաև Նորայր, Բառ. ֆր. էջ 787 բ,մէկ ան­
գամ գտնում եմ գործածուած
Վեցօր. էջ 153
«
Որ անուանեալ
կոչի
քսիփիէ,
պրիոն է և
շնջրիք և կեփադք և
դիդն իցեն
ահա գինքն և
ահարկուքն»
(
ձեռ. զի դնիցեն
*
ԶԻԼ
«
շատ բարձր ձայն,
ՃՇՏՏԱՏ, ՕւՏՇՅՈէ.»
երգն. քեր. Ոսկիփ. ասւում էրնաև
*
ղիր,
որի
վախարէն գրուած է
Ժիր
Լծ. սահմ. 274 (վը–
կայութիլնր տե՛ս
բսւնդ^;
=–Պրս. յՀ.յ Դ
\
Հ
և սրանից փոխառեալ
թրք.
՝
ՏՀ
.)
Ճ
\
հոմանիշից,
հնագոյն
հայերէն ձևն է
*
դիր,
յետոյ
թուրքական
ազգեցութեամբ
դարձած
դիլ.
(
տարբեր են պրս.յ–*յ21ւ՝
«
սուր
ձայն» և
է
*
յ 26ք
«
տակը». հմմտ. աֆղան.
26
ք
«
տակը», 2Մ «զիլ» Հիւբշ.
ՇէՏ.
Տէսձ. Էջ 71 )։
Պարսկականից են նաև արաբ.
յ–>.յ
2
Մ
«
զիի կիթառի բարակ
թելր, իբր հակառակ
բամբի», վրաց.
%
օշոօ <լիլի,
աֆղան.
211՝,
յՄ
(
ԱօՈՂ, Օէձէ. Էջ 258, & 680)։–Հիւբշ.
265,
նՀԲ համարում
Է «բառ
այլազգական»։
Հիւբշ–
2
ա ա ,
36, 129
և 46, 259 դնում
Է նոր պարսկերէնից։
1
^ 3 6 1 ^ 2
- 0
^ 6 1 –
ք6ոհ0ՐՏէ,
ՀԱ, 1911, էջ 262 հայ բառը
ըստ Հիւբշ. պարսկերէնից
փոխառեալ
դնելուց յետոյ, հայերէնից վւոխառեալ է
գնում թրք–
211
«
ծնծղայ»։
(
Բայց
հայե­
րէնի մէջ չկայ այսպիսի
նշանակութիւն)։
ԳԻՌ. — Սովորական է
դիլ
ձևր՝ վերի նշա­
նակութեամբ,
որից և
դլել, գ լ
ո
ց
։
նոր ի֊
մաստ է
դիլ
«
ամուր, պինդ, կուշտ» Երև. րստ
Ամատ. Հայոց բառ ու բան, էջ 187։
*
ԶԻԼԻ
«
ստորին քան զխալի»,
ունի
միայն
Քաջունի, հտ. Գ. էջ 71, այս վկայութեամբ.
«
Զիլեօք զյատակսն
ծածկեցին»
(
տեղր չէ
նշանակոլած)։
Պրս.
Հ^Հ.յ
2
ւ1ւ
«
է տեսակ
իմն կար­
պետի, որ լինի ստուար և կարծր զոր յա­
ճախ տարածանեն
շինականք»։
Աճ.
՛՛
ԶԻԿ
«
մի բանի եզերքի շրջանակը,
զի՛՝»,
մէկ անգամ ունի Վրդն. ել. իբրև բացատրու­
թիւն՝ Ա. Գրքի
ծ ն օ տ
հոմանիշ բառի, մի քա­
նի անդամ էլ գտնամ եմ Տաթևացու
մօտ՝
այսպէս. «Եւ բարձր էր տապանակն և ունէր
զիկ յափունսն և էրի Սրբութիւն Աբբոցն...
Իսկ
զիկն՝ որ կայր եղեալ ի շուրթն՝ որ էր
ծնօտն, նշանակե զսուաղ և զբարակ
կեանս
քահանային, որ հարկաւորօքն
միայն շատա­
նայ, որպէս ձևացա ցանէ քահանա
յն զայն ի
հեր գլխոյն,
զի որպէս զիկ մի և պսակ
թողու
ի հերս գլխոյն
իւրոյ» Տաթև,
ձմ. ճիր. «Եւ
ծնօտ՝ որ է զիկն բոլորեալ» Տաթև. ամ. 475
և հարց, էջ 344։
= Արաբ. ձ~)
շ
1
Գ
«
շապիկի վզի եզերքր»,
որ ըստ Կամուս, թրք. թրգմ. Բ. 923 փոխա­
ռեալ է պրս.
° յ շ ւ հ
հոմանիշից։
Հիւբշ. 265։
նՀԲ պրս.
2 1
հ
«
փողպատ, եզերք՝» և
երբ.
"
| | 26Ր
«
եզերքի
զարդ»։
ԶԻԿՕՂ
«
նկատող»,
ունի միայն Բառ. երեմ,
էջ 101, որիհետ նոյնէ էջ 100
դ ե կ օ ղ
«
նի֊
կա րա ցօղ»\
"
ԶԻՆԱՀԱՐ,
գործածւում է իբր ողոքական
բացագանչութիւն՝
յետին դարերի տաղաչա­
փութեանց մէջ, «ողորմի՛ր,
խնայի ր ինձ,
քե զեմ ապալինում»
նշանակութեամբ,
այս­
պէս՝ «Անձն իմ ցաւագար, իքեզ զինահար,
լե՛ր բուժիչ
յա ր մ ա ր. Հոգիս իքեզ զինահար,
բա րեխօսեա՛ ան դա դար. Ողորմ արտա սուօք
ձայնէր,
զինահա ր, հասի՛ր
գերելոյս մա­
տամբ Ղ
ա
զարու»
Գնձ. Ոսկիփ. գրուած է
դէննոար
Քուչ. 96,
զենէոար
Յայսմ. մ այ. 11։
= Պրս.
շւՈՈՅք
«
անձնատուր
լինելր.
2.
ուխտ և դաշինք. 3. ահև երկիւղ. 4. գան­
գատ. 5. զգուշութիւն,
զգո յշ եղիր. 6. ափ­
սոս, աւա՜ղ»,
նոյնր պհլ. \>\*
շ1ոհա՜
(
ծագման
մասին տե՛ս
9
օ1
՜
Ո, §
527)։
Ծագում
է իրան.
*
շ1>ՅՈ–ՈՅք
Վ
*11
^ՏւՈՏւ–\\^& «կեան­
քի պահպանութիւն»
ձևից
(1\
ք^ե61՜§, աԱտե.
2, 256)։
Իրանեանից է փոխառեալ նաև
վրաց.
(
ՈԼ բացա սա կանով)
"
շ)ՀՏյ
)6
տ
;
><ոքՕւ ա դ ե–
ն ա ա ա
«
անողորմ, անգութ»։
Աճ.
նՀԲ ևՋԲ սխալ են հասկանում
բառիս
Fonds A.R.A.M