ԵՐՄ
բազում և ազգի ազգի
փւ որձութե ան ց և կա–
սլանաւոր վշտաց
մենակռիւ
մենամարտիկ
երկպատական
բռնութեան...
յաղթութեամբ
տարեալ»։
նՀԲ մեկնում է «կա՛մ է որպէս
երկպատիկ և կամ յերկուց
կողմանց պա֊
տօղ, պատեալ»։
Չունի ՋԲ՛
•
ԵՐՄՈԻ.
նորագիւտ բառ
ք
որերկու անգամ
գտնում եմ գործածուած
Շիր. էջ
69
և
72
հե֊
տևեաչ ձևով. «Երիր կենդանատեսակ է եկա­
ւորին, արական. երկտարրական,
մարդա­
կերպ, տուն Փայլածուին,
երմոլ
բարձրու­
թեան՝ ոչ ուրուք նուազութեան, ոչ ուրուք ե֊
ռանգիւնի» (էջ
69)։
Այսպէս է Պատկանեանի
հրատարակութեան
մէջ, որսխալ կէտադրու–
թեան պատճառով
բոլորովին
անհասկանալի
է։ Համեմատելով
(
անդ՝ էջ
68 — 73)
միւս
կենդանակերպն
երի առթիւ
դրուած բացա­
տրութեան հետ, սխալ
ձևերը և կէտադրու֊
թիւնը կարելի է
ուղղել
հետևեալ
ձևով,
«...
տուն Փայլածուին
(
Երմու),
բարձրու­
թիւն՝ ոչ ուրուք. նուազութիւն՝ ոչ ուրուք,
եռանգիւնի»։
—
Խնդրական
բառը
երկրորդ
անգամ գործածուած է էջ
72
վերագլխու–
թեան
(
ամփոփում)
մէջ, այսպէս, «Եւ
բնակարանք են Խոյի և Կարճի՝ հրատ, ա֊
րէս. Ցուլն՝ լուսաբերի, ափրոդիտեայ. եր­
կաւորեակն և կուսանակն՝
Փայլածուի եր­
մու»։ Այս հատուածն
էլ պէտք է ուղ­
ղել հետևեալ ձևով. «Եւ բնակարանք
են Խոյի
և Կարճի՝ Հրատ (Արէս).
Ցուլն՝
Լուսաբերի
(
Ափրոդիտեայ). Երկաւորեակն և Կուսանակն՝
Փայլածուի
(
Երմու)»։
Ինչպէս տեսնւում է՝
վւակաղձի մէջ դրուած
բառերը
կենդանա­
կերպն երի յունարէն թարգմանութիւնն
են, որ
հեղինակը
կցում է հայերէնին՝
իբրև գիտա­
կան բառ։ Սրանով պարզում է նաև թէ
Երմու
անծանօթ ձևը Փայլածուի
հոմանիշն է, ուս­
տի և
= յն.
֊
ըը՚ղզ
բառի սեռականն
է։ Այս բա­
ռը սովորաբար
դառնում է հյ.
Հե րմէ ս
(
ինչ­
պէս Գծ. ժդ.
11,
Փիլ. Արիստ. աշխ.), բայց
այստեղ
յունարէն թաւ շեշտը
յապալոլելով՝
ըստ յետին
հնչման
եղել է
Երմէս,
սեռ.
Եր­
մոս—Աճ.
–
ԵՐՆՋՆԱԿ
կամ
ԵՐՆՋԱԿ
(
գրուած նաև
երնջայ, երնջան, երնննակ, երինսան, երին–
08
ԵՐՇ
Ըա կի
«
մի տեսակ
ուտելի փուշ.
Շւ՜^Ո^ւԱա
ՇաՈբԸՏէւ
՚
Ք
Լ» (ըստ Արթինեան,
Տունկերը,
էջ
45.
և Տիրացուեան,
Շօ ո է ո ե ս է օ §
297)
Բժշ. Գաղիան., որից՝
իգաերնջնան
կամ
ի–
գաերնջայ
բոյսը՝
ՀԲ ուս.
§
684, 848.
սրանց
հետ
նոյն է նաև
երիժնակ
Բժշ., որ Շէհրի–
մանեան
միլսներից տարբեր կարծելով՝
դը–
նում է
«
ճ^ւաՕաՁ.
Տ ս բՁէ օ ՈՁ
Լ» (Տիրա­
ցուեան,
Շօ ո է ոհս է օ , §
219),
ՀԲուս. §
672
«
երեսնա՞կ»,
բայց ինչպէս Արթինեան, անդ՝
էջ
47—48
և նորայր, ՀԱ,
1922, 388
ցոյց ևն
տալիս, միևնոյն
երնջնակն
է. հմմտ. Վանի
բարբառի
կրկին
ձևերր։
= Հյ.
երինջ
բառից է. հմմտ. նոյն
բոյսի
թրք. անոլնր՝
ե Ա քՅ էւ1<6Ո1,
որբառացի
նշա­
նակում է «ցուլի փւոլշ», կամ հյ. հոմանիշր՝
ըղտոլ խնձոր,
և մանաւանդ
մինգր.
գինին
ջոն ջղո
«
երնջակ»
(
կազմուած
«
հորթ» բա­
ռից՝ ըստ Մառ, 11ձԱ,
1912, 832)։
Ըստ այ֊
սրմ բառի ուղղագոյն
ձևերն են
երնջակ
կամ
երնջնակ,
իսկ միւսները սրանցից յառաջա­
ցած՝ յետին
փոփոխութիլններով։
—
Աճ,
Ալիշան, Հին հաւատք, էջ
77,
ՀԲուս.
§ 683
և Հիւնք. նման են գտնում հոմա­
նիշ լտ.
Ցւ-^Ո^աա.
ֆրանս.
61՜
>՚Ո§6,
յն.
տրօքքւօ՝՝՛
ձևերր։ Այս բոլորր պատա­
հական են։
ԳԻՌ.–Կր. Մշ. Վն. (գիւղերը)
Էրոնջնակ,
Ալշ.
էրնջնագ,
Մկ.
էրրնջնակ,
Ոզմ,
յէրընջ–
նակ,
Եըև.
էրրնջնոլկ, էրընջանուկ,
Սլմ,
է րըժ­
նակ,
Վն. (քաղաքը)
էրըժնակ.—
իսկ
Ախց.
երնջակ
նշանակում է «սարդ», ըստ Ամատ.
Հայոց բառ ու բան,
149։
ՓՈԽ, — Ո՛րք.
^՚6ՈՈյ6
«
երնջնակ»
(
տե՛ս
Պօղաճեան, Տաճկ. բառարան)
անշուշտ
հա­
յերէն է, գաւառական
մի ձևից
վախառեալ։
*
ԵՐՇԻԿ
«
աղած, պղպեղով ու
զանազան
համեմներով
համեմած և ոչխարի
աղիքների
մէջ լցրած ու չորացրած ծեծած
միս, տճկ.
սռւնուք,
ռուս.
ձբԱՈՈՇ1<2ւՏ1
\
Ա.ՕՈ62ւՇՁ. (որ է
«
հայկական
երշիկ»). հնից աւանդուած
չէ,
բայց այս ձևով գործածական է արևմտեան
դրական
հայերէնի
մէջ։
= Թրք. փոխառութիւն
է. հմմտ. գւռ, թրք.
սարիոյ՝
61
՜1
Տ§1
(
Բիւր.
1898, 712),
գւռ.
Fonds A.R.A.M