և
երկու,
գտնում են իրենց նմաններր
միւս
քոյր
լեզուներում,
հմմտ. սանս,
(
յ\՚1հ,
լե.
Յէ;,
լտ.
հ1 Տ ,
հիսի
էV^Տ-V^^
«
երկիցս.,),
սանս.
ւ1
\
Ո–բՅէ,
յն.
Յւ-ԱՕՍ;,
լտ.
ե1–բ6Տ
«
երկոտանի)) ևլտ.
ճ\\օճ&ճս\
«
երկոտասան»,
վեգ. ճ՝մձւ.ճ– «երկ֊երկու»,
յն.
ՕՕՕ–7.0Ա
–8
տ
~0է
«
երկոտասան»
ևն
(
Բօ1\ՕՈ1^, 1, 817,
Ըւոօսէ–յՈ
6
ւ11տէ, 278)։
(
Այս ձևերի
քննա.
թեան համար տե՛ս մասնաւորապէս 1Տ/\.Տ.\\\^է,
^ Տ Լ ,
11, 394; 12, 227
և 431; 15, 353; 18,
250;
ՕՅ ս է հ ւ օ է ,
Լ Յ
է ա
ՃՇ
աօէ,
էջ 76—7),
ա
֊
թ ք Օ է հ ,
Ճտ13
բ օ հ
^ Լ
197
կցում է
վրաց.
ՕՈ,
սվան.
յ՚61՚Ա,
մինգր.
2 1
Ո
հո֊
մանիշներին,
ԲշէՇՈՈ.
151
եդ
«
մեկ» բա­
ռից՝
կու
երկակի
մասնիկով։
30
կրկին
բառի
հետ — լատ.
ՇՄՇԱՈ1
«
շոլրջ»։֊Ըօբբ,
ճեհոճ.
ձ. հԿ.. ճ.
՝
ձւ\ՏՏ.
2
Ա
8
ն1
՜
ՈՈ
1846, 290
նախաւոր
*
երգու
ձևից, ուր
գ < \ ՛ ։
նոյն,
(
յՈւհՂ.
աւ՜Ոթ.
I I
46
հանում է նախաւոր
*6
է1
Ա
ձևից, որի մէջ
Ր
< ճ ,
կ<V.
հմմտ.թա–
հիթի
ԱՅ,
մալայ. և նոր զելանդ. ձ՜ԱՃ
«
երկու», իսկ էջ 219
ու
համարում է
երկակիի
նշան, ա\\&,
Տ^ճ.^,
35,
.191—9
չի րնդունում այս
մեկնութիւնը
և մեր ձևը համարում է վրաց.
01՜1,
սվան.
161՝
Ա
ձևերից փոխառութիւն։
Մորթման,
շԼաՕ–,
26, 515
նոյնպէս դնելով
*
ճձ\11
ձևից,
համեմատում է բևեռ. ձւ\1ճ՚.
Տէրվ.
Ճ1էոա1.
68
ճ V Յ ս
ձևից՝
ե
յաւե­
լուածով, Հիւբշ.
2
Լ ա Օ ,
30,
էջ 774 — 9
անրնդունելի է գտնում
այս։
աււ&ւ–,
ՏԱ^ճա,
88(1877),
էջ 13
երկու
բառի
նշանակութիւնր
համարում է «զոյգ» և
կցում է լիթ.
ՏԱ–Ր6ՈեԱ, ՏԱ-Ոոեէւ
«
հա­
ւաքեր
բառերին։ Տէրվ. Երկրագունա, Ա,
18 — 20,
Լեզու, 169 ընղարձակօրէն և
Նախալ. 131 նախաձևը դնում է
կր
(
ինչ­
պէս ունինք
կր՜կինի,
որից շրջմամբ
կ,
և
ե
յաւելուածով՝
երկ–
երկակիի
նշանով՝
երկու, կր
ձևի մէջ կ<ձ և
Ր ^ > 8 ս § § 6 ,
8
էէ՜§;.
42
եր՝
մասր համարում է
երեք
բառի նմանութեամբ
յաւելուած, որով
արմատր
լինում է
կու,
որ գտնում է նաև
կուղ
և
կրկին < *կուր–կին
բառերի
մէջ.
*
կու<հ^–ս < ( Խ օ
կամ
(
ի/օս։
Այս մեկ֊
նաթիւնր շատ թոյլ է համարում
8
ւ՜Ա§–
1
ՈՅՈՈ, Օէ՜Ժւ՛.
I I ,
469։
Նոյնր պնդում է
8
ս
§ § 6 , ՔէՐ. Ս.
ԽէՈ.
121
և
1
Բ,
1, 457
Էր
-
կ ա
դնելով
ճդօ
և
(
ե ր ) ֊ կ ի ր
<*ՃԱ1–
է տ քՕ Տ
։ ֊
^ 6 Ո 1 6 է ,
^1ՏԼ,
8, 160
հասնում
Է
8
ս^^Ը–/>
պաշտպանութեան, իբր
ա֊
պացոյց բերելով
քՈ =
սանս.
\\2
ւձ
ձևը։
Հիւբշ.
445
անապահով
Է գտնում այս
մեկնութիւնը։
Հիւնք.
երկ
«
գործ»
բառից
Է հանում,
ԲՁէաե2Ո>՚,
Տճ,
1, 197
լատ.
է6ք§Աա
«
կռնակ» բառի հետ։
(
յՅՍէհւՕէ,
8
ՏԼ,
13, 10
վերի մեկնութեամբ,
\
Հ&ՀՏէ,
Յուշարձան
406, 409
սումեր.
Ու
«
եր­
կու»֊՝,֊ հին հայ. *\ռւՎհնխ.
ճVՕ
ձևերից։
ԳԻՌ.֊Ջղ.
յերկու,
Ախց. Երև. Կր. Ղրբ.
Մկ.
Մղր. Շմ. Ալմ. Վն. Տփ.
Էւ՝կու,
Ալշ. Խրբ. Հմշ.
Մշ. Ննխ.
Պլ.
Ռ. Աեբ. Աչ. Պլ. Տիգ.
էւ՝գա,
Ասլ.
էրգիւ, էրղիւ*,
Ոզմ.
յէւ՝կօ,
Ագլ.
արկիւ,
Անտ.
ըրղ՚էօք,
Հւր.
ւարկու,
Զթ.
իւ՚գա, Ի յ Գ
ո լ
՛
Հճ.
էյգու,
Մրղ.
օ ր կ ո լ
(
բայց
էօրքիւշայոթ
«
երկուշաբթի»)։
Հոլովման մէջ արևմտեան
բարբառներր
գործածում են
երկուք
բունը,
իսկ արևելեանները՝
երկուս.
Ռոտոսթօ
ունի
հաւասարապէս
երկուսն
էլ։ — Նոր բառեր են՝
երկուհոգիս, երկհոգիս
«
յղի»,
երկհոգսանալ
«
յղիանալ»
(
որի համար հմմտ. «Յղիքն
յեր–
կոլս
ոգիս են» Զքր՛ կթ՛ այսպէս նաև վրաց.
<ո(ոե>շյ(յոօ որսողի,
որէ «յղի»,
բուն «երկու
հո­
դի»),
երկուաչքանի, երկուբերնանի, երկուե­
րեսանի, երկումասւնի, երկումաքանի, երկու–
ոսւնանի, երկուոեխանի, երկուսաօոնիկ, եր­
կուսանոց = երկուքնոց, երկուտակ, երկոլց–
քել
ևն։ էնկիւրիի թրքախօս
հայերր
ունին
Տւ
՜
ՏՅբօԽ
«
երկուշաբթի»
(
տե՛ս
Բիւր.
1898,
789)։
ՓՈԽ.—Հայերէնից է փոխառեալ
վրաց,
ծ յշՅ ծ շ ւ ո օ երկեմալի
«
մի տարեկանից մեծ
արու ոչխար» (Բառարան Սաբա Աուլխան Օր–
բելիանիի, ԺԸ դար), «խոյ»
(
Աղոլէսագիրք,
հրտր. Պենոելաշվիլի, ԺԸ դար), որ րստ Շա–
նիձեի
երկու-քամ
բառերից է՝ վրաց.
| ի
մասնիկով
(
հա զոր զա դրութիւն Ւլիա Աբուլա–
ձէի՝
Թիֆլիսից),
ԵՐԿՊԱՏԱԿԱՆ,
անստոյգ բառ. մէկ անգամ
անի Ագաթ.
1909,
էջ
11
«
Համբերութեամբ
Fonds A.R.A.M