ԵՐԿ
02
ԵՐԿ
հմմտ.
երկերիս՝ <*երկի–հարիւր
«
երկուհա֊
րիւր», իսկ իմաստի համար հմմտ.
յերկուա­
նալ, երկբայ, երկմիտ,
բայց մանաւանդ
ան­
երկհաւատ։
ՆՀԲ
երկուա՞նք
բառից։
Հիւնք.
երկու
բառից։
Վերի
ձևով
մեկնեց
1
^6ւ11օէ,
^ Տ Լ ,
11, 394.
նոյնը նաև Մ. Վ. Մաք–
սոլդեան, Շողակաթ, էջ
145։
ԵՐԿԻՆ, ի
հլ. (յետնաբար
նաև
ի
-
ա
հլ.)
գործածական է մանաւանդ
անեզաբար.—
ՍԳր. Եզն. Կիւրղ. ղկ–, ՛՛րից՝
երկնարերձ
Ա֊
գաթ. Եզն,,
երկնաբերձագոյնս
Ագաթ.,
երկ­
նագէտ
Ոսկ. ես.
երկնագոյն
Ես. գ.
23.
Ե֊
զեկ,
ժզ.
10.
Ագաթ.,
երկնակեաց
Ագաթ.,
երկնահայեաց
Վեցօր.,
երկնահար
«
կայծակ­
նահարս Կոչ.,
երկնաւոր
ԱԳր. Աեբեր.,
յերկ­
նուստ
Եղիշ. Խոր.,
միջերկնեայ
Խոր. աշխ,,
երկնասլաց
(
նոր գրականում)
ևն։
Հներից Յովհ. Երզնկացի
մեկնում է
«
Զի երկինքն
երկու
իրք
է՝
հուր և օդ, և
երկիրս
երկու
իրք
է՝ հող և ջուր». (տե՛ս
էմին,
14
Ը1. Ց Ձ Բ ^ Ձ Տ Յ ,
էջ
17)։
Այսպէս
նաև Յայս մ. մրտ.
17.
«
երկին՝
երկու ինչ,
օղ և հուր, և երկիր՝
երկու իր, հող և
ջուր»։
Նոյնը դարձեալ Տաթև. հարց.
714.
«
երկինք, որ է
երկուք,
հուր և օդ»։ Նո­
րերից ՆՀԲ
վերին, խորան
կամ
վրան
բառերի
հե՞տ։ ՝^/1ոձւՏՇհ.
30
սնս,
Տ
^ 1 ՚ –
^3
«
երկին» և յն.
ձբ՚յօւ;
«
սպիտակ,
փայլուն»։
Գ. Կ. (Արշալ. արրտ.
1843,
թիւ
130)
երկու ինքն
կամ
երկոփնք (եր­
կու
բառի յոգնակին),
նշանակել
ուզե­
լով Արևն ու Լոլսինր, և կամ Մ ութն ու
Լոյսը։
8
օբբ ,
ձնեձ.
ձ. ձճ. ձ.
ՊՎւՏՏ.
2
Ա 861-11Ո.
1846.
էջ
290
և
ՕրՅա.
Շօ ա բ.
I I ,
413
սանս.
Տ\՚31՚ց;3։ ՕօՏՇեշ
74, 229
սանս.
31՜1
<3
«
արեգակ»։
85
էէւշհ. ԲսքԱ–
տ6ՈէՅ,
9
յն.
՚
ճթք օ ;
յատուկ
անուան
հետ. արմատը
քՅյ.
հմմտ. ռուս.
51
բ1\1Ց
«
պարզ,
փայլուն»։
Լ Յ § . Սւ՜§6ՏՇհ.
794
լիթ.
Բ61
–1
աՈՅՏ
և սանս.
ԲՅւ՜յ՚ՅՈ^Յ–
աստուածը։
աԱ161՜, ՏԱ^ճա
41, 11
եբր.
$^՝՚|"3*1
1՜3
գ1՚3
«
երկնակամար»
բառից
փոխառեալ։
էմին, Հայ հեթ. կր. թրգմ.
Յոյս,
1875, 346
և
«01.
ձշՕՃ^Ճ
276
հանում է
եո-կինք
բառերից,
եո
«
եռա­
ցող, սաստիկ տաք» և
կին
«
կին կամ
կեանք», որով
երկինք
նշանակում է բուն
«
տեղ՝
ուր
կեանքը եռում կամ եվււում
է», այս
եր, ար
արմատն
ունին նաև
սւրԱ,
արեգ, երկիր, եոալ, երդ, այրել,
Օ Ր ։
Տէրվ.
Ճ1է31
–
ա.
68
երկու
կամ
երկնչեյ
և
կամ
երկիր, երեկոյ
բառերի հետ։
Նոյն,
Նախալ.
102
երկիր, երեկոյ, ներկել, նա­
րօտ, արծաթ
ևն ձևերի հետ՝ հնխ. Հէք
«
շողալ»
արմատից։ Մառ
3 8 0
5, 319
զնդ.
ՅՏՈ13Ո
հոմանիշի
հետ՝
ինչպէս
երկան =
ո&ռ.,
Յ Տ ա Յ Ո ։
8
ս ց
§ 6 , Տէւ՜շ. 14
կապում է յն.
00(35
^6^
դոր.
(
ՕթՕ^է^,
ելոլ. աբԾ^ՕՀ «երկին»
ձևերին, եթէ
յոյ­
նի նախաձևն է *0$1^0Հ,, հայը գալիս է
*6
Ո\ՈՈ
ձևից, իսկ եթէ ըստ 10լ–բ՝
յոյնի
նախաձևն է
* 5
ք –
օ է > 0
;
)
հայը
գալիս է
*
շա՚տ^*^աո
ձևից,
Րաե, I I ,
40
սանս.
31՜1
<3
«
ճառագայթ,
արեգակ»,
միռլ.
6
IX
«
երկին» և լատ.
31՜
§ԱՅէԱՏ
«
դալրնկոտ»
բառերի
հետ։
Հիւբշ.
445
մերժում է իռլ.
61՜0
և սանս.
ԲՅւ
՜
յՅՈ^Յ–
համեմատութիւնները։
Հիւնք.
երկունք
բառից,
Տշհ6քէշ1օաէ2,
8 8 ,
28(1904),
19
սանս.
ւ՜ՅյՅՏ
հյ.
երեկոյ
ևն բառերի
հետ, իսկ էջ
309
երկայն, երկար
բառե­
րի հետ. հմմտ. վեղ.
բւ՚Յէհ
«
երկարիլ» և
թքէհա
«
երկիր»,
Բ6ճ6քՏ6Ո,
Նպաստ,
5
իռլ.
^1՜13Ո
«
արեգակ»
բառի
հետ։
Բյ16
«6,
Օճօբ».
Ա&1՝.
1
ՀՅՏՃՅՅՅ,
31, 6
իռլ.
6
IX
հոմանիշի
հետ։ Մառ, \ \ Ի ձ \ ,
1911, 142
երկին
բառը
գտնում է նաև
լազ.
երկինա-շխա, եկինա-չիւա, իկինա–
չիւա
«
երեքշաբթի»
բառերի մէջ, որոնք
մեկնում է իբր Յերկնից օր», բոլորը
միասին
հանում է «երկաթ» գաղափա­
րից (տե՛ս
երկաթի» 1Հ31՚տէ,
Յուշարձ.
402
սումեր.
մ ա ^ Մ ,
բասկ.
ա§ա
«
շրր–
ջանակ»։
ԳԻՌ.–Ալշ. Կր.
Էրկինք,
Ախց.
յէրկինք,
Մկ. Սլմ. Վն.
էրկինք ,
Ագլ.
ե՚րգինք,
յ է
՚
ր –
գինք,
Հմշ. Ննխ. Ո. Տիգ.
էրգինք,
Ջղ.
յ ա ­
գինք,
Երև. Աչ.
յէրգինք,
Մշ. Սեբ.
յէրգինք,
Պլ.
էրգինք
(
հին լեզուով),
յէրգինք
(
նոր
լեզ֊
ւով),
Գոր.
յէ՛րգինք,
Խրբ.
էրգինք՛,
Ղրբ.
Մրղ.
յէրգ՛ինք,
Ասլ.
էրգինք, էրգի*,
Տփ.
Fonds A.R.A.M