քառաջին»,
ըքյ– «առջևը,
քովը»,
բո/–եսԱտ
«
տան առջևի մասը», ալբան.
1
թՅՐ8
«
առա­
ջին», հսլ. բէԱ\Ա «առաջին»,
բ ւ ՜Յճ է ճ Ա
«
նա­
խապապ», ռուս.
ՈՇբ Տ ե ա
«
առաջին»,
ո բ «
«
առ,
ի»
ևն ևն (տե՛ս
ԱՁ1Ժ
6 ,
574
և
այլուր)։
Հայերէնի
մէջ նոյն, հնգևրոպական
արմատին
են պատկանում
աո,
նոս(խայրի),
երէց, հե–
ոի, հերու,
որոնց իւրաքանչիւրը տե՛ս առան–
ձին։–ԱՃ.
Հիւնք.
հեւփ
բառից։ ԵնսէՆ, ՀԱ,
1904,
183
և
274
հաթ.
V,
31–,
ո
«
թև, ձեռք»,
ւՀՅՐՏէ,
Յուշարձան,
402
սումեր.
ՁոԿ
«
ոտք, խարիսխ»,
հյ.
արահետ,
403
«
կողմ»,
408
1
Մ
«
կող»,
§ԼՄ
«
կողմ»։
աշՍԽէ, Օւշէ.
Շկա.
Տէ. 70
կցում
է
յերիւրել, արմուկն, սանել
ևն
բառերին։
Վերի մեկնութիւնը
հրատարակած
եմ
նախ ի\ՏԱ
20,
էջ
163։
ԳԻՌ.֊Երև.
Էրի,
Ղրբ. Մրզ.
հէ՚րի,
Սլմ.
նէրի.
նոր բառեր են.
երամէջ
«
անասունի
եր­
կու երիների
գլուխր»
(
Լ. Ղզ–)
հրսւ՚թաթ
(
Հն^ա^\^^^)
Ղրբ՛ «թիկունքի
ոսկորը»։
ԵՐԻԱՍ
«
մրտին տակն»
Ախ. բժշ. էջ
145
(
ունի
միայն
ՀԲուս. §
671).
«
երիաս, որ է
մրտին տակն».— գործածութեան
ձևից
յայտ­
նի է որ օտար է։
–3
ն.
կ՜՚ղ ֊\֊արաբ.
ցտ
«
մրտենի»,
այն
է
ւտթՕ-Ա-ՕքոՕւ;
կամ
յւՕյՅՅւ^ ձքթւօւ
(
Դիոսկորեայ)
= արաբ, ^
Յ Տ - 1 ե Յ Ո 1
«
վայրի մրտենի,
Ո1ՏՇԱՏ
ՅՇԱ163էսՏ
Լ»։
Այսպէս է մեկնում
Տ–՚ւձշ\,
Մխ. բժշ.
§ 395,
ԵՐԻԶ, ո
հլ. «երկար և նեղ կ
տալի
շերտ՝
իբր կապ» Բրս. գոհ., որից՝
երիզապինդ
Յհ.
ժա.
44,
երիզապնդեալ
Մամբր.,
երիզապրն–
դ ե այ
նար. բայց
երիզ
նշանակում
էր նաև
«
բարակ
ազնիւ կտաւ, որ ծանրագին
գահոյք–
ների երեսն էին քաշում», այս իմաստով
ա֊
ռանձին չկայ գործածուած,
բայց սրանից է
կազմուած
երիզապատ
«
վրան
կամ
երեսը
բարակ կտաւ քաշած» Առակ. ե.
16
Ոսկ. ե–
փես. Մծբ.։ — նոր դրականում
երիզ
նշանա­
կում է «մի տեսակ
շատ
նեղ ժապաւէն՝
որ
հագուստի
եզերքն են կարում»։
—
Երիզ
բառը
հին մատենագրութեան
մէջ
արմատական
ձևով աւանդուած
չէ. ունինք միայն
վերոյի֊
շեալ ածանցները
և մէկ անգամ էլ գրե.
ե րի­
զովք
ձևը. բնական
է որ հայերէնի
ձայնա–
վէոխութեան
օրէնքների
համաձայն՝
սրան­
ցից պետք էր ենթադրել
*
ե ր էզ
ուղղականը,
ինչպէս
ունի ՋԲ. բայց նՀԲ
ան
ո
ւշա դրու­
թեամբ դրած է
"
երիզ,
և այս սխալը բառա­
րանների միջոցով ամէն տեղ տարածուած
է։
Հիւնք, պրս.
ՐՅՏ
«
չուան»,
«
ա–
պաւանգակ»
բառերից։
Աճառ.
1
\\
ՏՆ,
20, 160
կցում է լտ.
ՈՇՁ
«
գլխաշոր»,
լիթ.
ՈՏ2Ա. ՈՏճէւ
«
կապել»,
1 7
Տ 2 ^ Տ
«
կապ»,
լեթթ.
ՈՏՍ,
ՈՏէ,
հպրուս.
1՜61
Տէ
«
կապել»
ևն բառերին,
որոնց
նախաձևը
Ա 3 1 ձ 6 ,
652
դնում
է հնխ.
Հ
\
ւ
՚1
՜
Շւ1<3
(
նախաձայն
՜
Գյ֊ի
համար
հմմտ. անգլսք.
\
^ՈՕՈ,
կիմր.
ք
՝
ԱէՇ%)՚Տ
«
գօտի», կորն.քա
§ԱՏ
«
գօտի»),
հայե­
րէնի համար Աճառ, ենթադրում
է հնխ.
^Շկ՚հճ.
բայց ՛քքէ
> ե ր
ձայնափոխու֊
թիւնր կասկածելի
է։ Պատահական
նր–
մանութիւն
ունի
արարայ–
կ&Հ&ձ,
Է13–
ք32
«
հագուստի
եզերքը կտրուած
երիզ»
Կամ ուս. թրք. թրգմ. Բ.
417։
ԵՐԻԹ (ի –ա
հլ. ըստ նՀԲ, թէև առանց
վը–
կայութեան)
«
փայտ
ճեղքելու
մեծ սեպ»
Վստկ.
146, 156.
Մխ. առակ, (գրուած
է ռմկ.
իւփթ,)<
Գրեթէ նոյն նշանակութիւնն
ունի նաև
Վեցօր. ե. էջ
97
երիթ,
որ
նՀԲ գրում է
երիթ
ոա.
«
պատուաստի
ճիւղ՝ որ
պատուաստելիք
տեղն են անցկացնում, պատրոյս», բայց
մի
նոր և ընտիր
ձեռագրի
համաձայն պէտք է
պարզապէս
կարդալ
երիթ։
(«
Յորժամ
վա­
րի
ցեն առ
արմատովքն
երիթ պարարտ ի
բևեկն, փայտէ և վարիցի
ուռն և մտանիցէ
ի
սիրտ ծառօցն». տե՛ս Պատկեր,
1893, 61
և
ՀԱ,
1911, 302),
Հիւնք. հանում է
երիզ
բառից։
Շահի–
նեան, Բիւր.
1900, 341
կցում
է թրք.
^՚31՜է–1՜ՈՅզ
«
պատռել»
բային։ %ափան–
ցեան, Տեղեկ. ինստիտ.
2, 86
կցում է
շերտ
և
հերձ
բառերին։
ԳԻՌ. — ԱԲ
ունի
իրիթ
ձեր՝ իբր ռմկ.,
ԵՐԻԹԱՄԱԾԵԱԼ,
անստոյգ
բառ. մէկ
ան֊
դամ
ունի Գ. մակ,
ե.
28 «
Ել
մինչդեռ
յայնմ
յաղէտս տարակուսի
և ի շտապ տագնապի
երիթամածեալ
կային»։
նՀԲ
մեկնում
է
Fonds A.R.A.M