ԿԱՏ
537
ԿԱՏ
մարգիկք,
յորժամ
հանդիսլին ի յանա պատն,
էո քակե ալ և
աւերեալ»։
Այս բառր
ձի2
ոլս
*
է միայն
ՀՀԲ , իբ­
րև ((բառ այլազգական)) և մեկնում է
((
ժամու
վերնատուն))։
Աճառ, Հայ. նոր
բառեր
հին մատեն. Ա, էջ 130
մեկնում
էրստ
Կրետացու,
Սնման է գտնում
յն.
• / .
շ ՚ ա ՚ ք օ յ - ր ՛ ^
«
իջևան,
հիւրանոց,
բնա­
կարան»։
Աւելի յարմար է թերևս 7.0՞՜.6ւ–
քՕԱՕ՝է՛
ձևը, սակայն
նշան՛ակում է
(
Հստորերկրեայ»
և ոչ թէ
«
վերնատուն))։
*
ԿԱՏԱՊԱՆ քի-ա
հլ. ըստ ՆՀԲ, բայց
ա ֊
ռան ց վկայութե՛ան)
((
քաղաքապետ,
կողմ֊
նապետ,
կուսակալ))
Վրդն. պտմ, էջ 99.
ՇապՀ. 52. Սամ. անեց. 108. Սմբ. պամ
հրտր. Շահնազ. էջ 64. Րւռհ. էջ 99. Արձ.
ԺԱ դարի՛ց (Վիմ, տար. էջ 27)։ Աւելի ուշ
(/
ամանակ
ստացել է «այգեպան,
այգու պա֊
Հապան))
իմ աստր, . և այս իմաստով
գրւում
է նաև
կատեպան, կատպան.
«
էրն,որա ար֊
ջառ Հազար,
ոչիյար
երկոտասան
Հազար,
ուղտ 700, ձի 600, էշ400 և այգեգործս
կա­
տապանս
170» (
Օրրել.
62).
«
Մատռուակել
գինի
յայգւոյն
Յիսուսի,
որոյ
կատեպան
Գաւիթ է» (Վրդն. սղ. ճժթ. էջ 421).
«
Երի֊
տասարդքն
մեր Հովիւք և
կատպանք
այլա­
սեռից»
(
Յիշատ. 1248թ. տե՛ս ՀԱ 1926,
էջ 351). «Գտեազ
զառողջութիւն
և
կատե­
պան
մտեալ՝ որ է այգի
պաՀող»
(
Արբ. կր֊
րետ. էջ 19)։
= Բիւզ.
յն.-
՝/
ՅէէՏ~5(՝/(0
«
քաղաքապետ,
գլխաւոր»
բառից
ՏօբհօօԽտ 651
բ). այս
բառն
էլ փոխառեալ է միջ. լտ.
ՇՅէՅթՅՈԱՏ
Հոմանիշից, ործագում է լատ.
,
ՇՅբւէՅՈ6ԱՏ
«
գլխաւոր»
բառից
(
արմատն է
ՕՅբ ս է
«
գը–
լուխ»).
սրանից եննաև ֆրանս.
ՇՅէՅթՅՈ
«
կուսակալ
Բիւգանդեան
կայսերաց
յԻտա֊
լիա», իտալ.
ՇՅթւէՅՈՕ,
ֆրանս.
ՇՁբւէ31Ո0
«
գնդապետ,
նաւապետ,
նաւաՀանգստի պետ
ևն», թրք. 0\ձյ.յ.՝*
գՅթսճՅՈ
«
ծովակալ, նա­
ւ՛ապետ»
(
աղալ.
գՅթճՅՈ,
ռմկ.
խափտան).
շրջումր
ճիշտ
նոյն է,ինչպէս
Հսլ. և սերբ.
եօէօբՅՈ1,
Հին ռուս.
1
աէ0թՅՈն
(
յունարէնի
նման
բ ֊ իև է ֊ ի , տեղափոխութեամբ)
«
վա­
րիչ, նախագաՀ»
(
Հ\\\.\օՏ\օ\\,
ք՝ք6Ո1(հ\՚ծքէ6ք
աճ.
Տ1Յ
\՚.
Տբւ՝. | յ
101
և
Տշւ-ոշԽ^ 5 8 8 ) ։ –
Հիւբշ.
355։
ՆՀԲ պրս.
գէդ, ք՚ադ
և Հյ.
կաթել
«
կողմ»։
Վարդան
վարդապետի պատ­
մութեան
Հրատարակիչը
(
Վենետիկ
1862,
Էջ 99, ծանօթ. 1 ) դնում
Է իբրև
յն. աեձպ*
«
ամենապետ
կամ Համա֊
կար իշխան»,
Հիւբշ.
2 0
^ 0
35
(1881),
664
կարծում
Է կազմուած
պան
մասնի­
կով պրս.
1
<
Ձ
Ժ
Յ
բառիցն
Ուղիղ
մեկ–
նութիւնր
տուաւ. Ւ\օՀ
ճէՈ73ՈՈ
բանաւո­
րապէս
Հիւբշմանին,
որ և
2 0
^ ( յ
38
(1884), 432
րնդոլնեց,
մերժելով
իրնա֊
խորդ
մ եկնոլթիւնր։
Թիրեաքեան, Ա֊
րիաՀայ
բռ. 198 պՀլ. ՝ՃՅւէ «տուն» բա­
ռից՝
պան
մասնիկով։
ԳԻՌ. — Երև.
կաաէպան
«
այգիի
պաՀա֊
պան» (այս բառի
երկրորդ
ձայնաւորը
ճիշտ
Համապատասխանն
Է յն. – ֊ ի ն ,
մինչդեռ
կատապան
ձևի մէջ՝ առաջին
վանկի ա զգե­
ցութեամբ
դարձել է ա)։
ՓՈԽ.֊Ասոր.
Հ^ը֊ւ^խ»
գՅէՅեՅ՜Ո
«
Մելի֊
տինէի
Հայոց
կոլսակալր»
(8
է՜Օ0ո։61ո13ՈՈ,
Լ.6Ճ.
Տ
^ք.
էջ 317), այսբառր փոխառեալ է
Հայերէնից՝
բ^>ե
ձա
յն ա փ ոխո ւթիւն ր կա֊
տարոլելուց
յետոյ։
Հայերէնից է նաև վրաց.
յօ>Փ–3–6ռ կատաբանի
(
տե՛ս Մառ.
Փ«310յ10Ու
1904,
էջ
XX I X ; ,
որ Չուբինով՛* 597 սխալ՛
մյտմբ թարգմանում է
((
ստախօսութիւն))։
ԿԱՏԱՐ քի-ա, ո
հլ») «ծայր, մի գործի
վերջը, լեռան
գլուխ»
ՍԳր. Ագաթ. Ոսկ, (գա-
լառականներոլմ
և արդի
գրականում
նշա֊
նակում է նաև «աքլորի
բբուկ»),
որից
կա­
տարել
«
գործել,
անել,
վերջացնել» ՍԳր,
«
մկրտել,
սրբազնագործել»
ՍԳր.
կատարումն
«
ամբողջացում,
բովանդակութիւն»
ՍԳր.
«
մաՀ,
նաՀատակոլթիլն»
Յկ. ե. 11. Կորիւն,
«
կատարելութիւն»
Առակ, ժա, 3, Կող, գ
14. «
սրբազնագործութիւն»
ՍԳր,
կատարե­
լիք
«
փակման
Հանդէս»
Բ. մակ, բ. 9,
կա­
տարած
«
վերջ»
ՍԳր.
կատարեալ
ՍԳր.
կա­
սսա՛), | տպէս
Ոսկ.
յՀ. ա. 17. Կոչ.
կատա­
րելամիտ
Ագաթ,
անկատար
ԱԳր.
լիակա­
տար
Ելագր.
դժուարակատար
Ոսկ. ես.
ե–
րագակատար
Ոսկ. ես.
թերակատար
Իմ. գ.
16.
դ. 5. Եզն. Ոսկ.
հայրենակատար
Կորիւն.
Fonds A.R.A.M