ԵՐԵ
50
ԵՐԵ
ինչ.
ե ր ե ք ա մ ե ա յ
Եւս. քր.,
երեքկին
ՍԳր.,
ե–
րհքկնհմ
Գ.
թագ.
ժը. 34. Ա.թագ. ի. 20. Եւս.
քր.,
երեքկուսի
Սերեր.,
երեքտասան
Գ. թագ.
է. 1,
երեքհարիւր
ՍԳր. կամ
երեքւափւր
Բ.
թագ. իդ. 18. Եւս. քր.,
երեքօրեայ
Ել. ը. 27.
Կոչ.,
ե ր ե ք ա կ
«
մէկ երրորդ,
1
/–
տ (չունի ԱԲ)
Անսիզք 83,
երեքլեզուեան
(
նոր գրականի
մ էշ) ևն։ Այս պարագային, ինչպէս
տեսնւում
է մէջբերուած
օրինակներից,
յօդակապ չի
դրւում։ Յօդակապ
ունին
մէկ-երկու
յետին
թառեր, այսպէս՝
երեքաթզեան
Կաղանկտ.,ն–
ր ե ք ա լ ո ւ ս ե ա ն
Վրդ. ել.,
երեքայարկ
Աթան.,
ե ր ե ք ա յ ա ր մ ա ր , /երեքապայծաո
ԱԲ. որոնց
դէ՛մ ո՛չ միայն ոսկեգարեան, այլ նաև նուազ
յետին
մատենագրութեան
մ էշ գտնում ենք
առանց յօդակապի
ձևեր. ինչ.
երեքթզեան
Եւս. քր.,
ե ր ե ք պ ա յ ծաււեան
հոր. վրդվռ,։ Հե­
տևելով յունական
ոճին՝ մի խումթ
յետնա֊
ղարեան բառերի մէջ՝
երեք
կազմում է գերա­
դրական, օր.
երեքպ այծ ա ռ
«
շատ պայծառ,
ամենապայծառ» Ածար. նորկ։իր.=յն.ՀթՕ֊3.\––
11
տ;,
ե ր ե ք ս ր բ ե ա ն
«
ամենասուրբ»
Բենիկ.֊=
յն.
էբւ^֊Օէք էՕՇ,
երեքթշուառեան
«
շատ
թշուառ» Մաքս, ի ղիոն.–=յն.
Հթւօ-ՕաձւՕէ,,
ե ր ե ք թ ի ւ ն ե ա ն
«
շատ թունոտ» Ուխտ. ա. 25՝,
ինչպէս
ունինք նաև
երիցս
«
խիստ, կարի,
յոյժ»
Փիլ. Յհ. կթ. = յն
էՕէ՚Հ
«
չափազանց,
յ ո յ ժ » ։
—
2 .
Ե ւ ՚ ե ք Օ – ,
գտնւում է միայն
երեք­
նուկ
բուսանուան
(«
Կ՛մ
օ11ԱՈ1 1՜սեշՈՏ
Լ.»
ըստ
Արթինեան, Տունկերը Ա.էջ 7—12 և Տիրա­
ցուեան,
Օօոէոեսէօ
§ 242) և
երեքնակի
Փարպ. Իսիլք. մակբայի
մէջ. վերջին ր նՀԲ
համարում է
երեքկնակի
ձևից
համառօ–
տուած։
—
3,
Երի–,
որից՝
երիցս
(
կամ
երիցս
ա ն զ ա մ յ
«
երեք անգամ» ՍԳր.,
երիր
«
երրորդ»
Բ. թագ. ժը. 2. Մրկ. ը. 31,
երրորդ ( ՜ < * ե րի –
Րորդ)
ՍԳր.,
երրորդութիւն
Եւագր.։
—
4.
է՛րե -
որից՝
ե ր ե ք ի ն , երեքեան
ՍԳր.,
երեամ, երեմի,
ե ր ե մ ե ա ն , երեմենի
«
երեք տարուայ»
ՍԳր.
Ոսկ.,
երերիլր
«300»,
երևոր
«
երրորդ
մասը»
Շիր.,
ե ր ե ա կ
Արծր. այս բառերը յառաջա­
ցած
են,
ե ր ի –
ձևից, այսպէս՝
*
երի–ամեան,
*
ե րի– ա ա ր ,
*
ե րի– ( 6 ) ա րիլր ք ի ա > ե
)
։
—
5.
է»ւ–ր–,
երևան է գալիս մի խումբ յետին
ձևերի
մէջ,
ինչ.
ե ր ր ե ր գ ե լ ի
նար.,
երրերջանիկ
Արծր,.
երրակի
Շար.,
երրեակ
Շար. ևն. ձևացած է
երիր
բառից սղմամբ. կայ և
երրի
Ոսկ. ե֊
փես. 813 (եթէ չէ վրիպակ)։
—
6,
1»՝
ռ–.
կազ­
մուած է
երր–
ձևից՝ կրկնակ
ՐՐ
վերածելով
ո (հմմտ.
տարր > տառ
).
գտնւում է
միայն
յետին ածանցների
մէջ, ինչ.
եոայարկ
Խոր.
Փիլ.,
եոանկնե ան
«
երեք
ունկունք
ունեցող
(
աման)»
Մաղ. թղ. 49,
եռավանկ
Փիլ.
ե–
ոանկիւն
Պղատ.,
եռաժանի
Շիր. առանձին
նո
ձևն էլ կայ գործածուած
նանայ. Շ. բարձր,
նոր գրականի մէջ ունինք զանազան ածանց­
ներ,
ինչի
ւէոաթի, եռակայմ, եոահատոր,
եռապատկել, եռանկիւնաչափութիւն, եռա­
պետ, եռապետութիւն, եռապետական, եռաս–
տիհան, եռա տ ամ
(
ա),
եոատառ
և
այլն։
֊–֊
Բնիկ
հայ բառ՝ հնխ. կպՇՏ
ձևից, որ
արականի յատուկ էր (իգականը
լինելով
է1Տ–
ք6Տ,
չեզոքը
էՈ,
Կկ»).հմմտ. սանս, վ Ղ–\
֊
Լ1
ԿկճՏ,
զնդ.
4
> – ^ < ձ
^ ֊ յ օ , հիւս. պհլ.
նւ՝&, հիւս. ֊արևմ. պհլ. (մանիքէական
գրուած–
ներում)
հւյ, զազա
ՒւՄ^Շ,
դուժիկի
ՈՄ6,
պրս.
Տ6,
թոխար.
է1՜Զ1, է&Ո/Ձ, էՈ,
յն. ՀթԿ՝–
լատ. Կ&Տ,
էՈՅ,
ֆրանս. Կօ\Տ, ռում.
էո,
ի–
տալ.կ&, գոթ.
&
Ր61Տ,
Կ1խ, հբգ. ձ^1, գերմ.
ձա
՝1,
Հիռլ.
էՈ,
հին հիւս.
Կ
մ, անգլ.
է1Մ66,
Հսլ. Կ-խ,
էՈյ՚6, էՈ,
հպրուս.
էՈՏ,
ռուս,
ք թ » ,
լիթ.
ե՜^Տ,
լեթթ.
էՈՏ,
ալբան. Կշ, Կ\ ևն
Ր®էՎձշ
790, 801
ՏՅԸգ 981, ւն
-
ՅԱեոՁՈՈ
327),
Հյ.
երեք
ծագում Է հնխ. ԿկշՏ
ձևից,
երիս
Վհնխ.
է ո Ո Տ
(
հմմտ.
սանս. Կ՜ա,
գոթ. կ՛աճ), գրծ.
երիւք,
հմմտ. սանս.
էոեհւՏ.–֊–Հ/. երե–
և
երի–
թուների
տար֊
բերութիւնր
գտնում ենքնաև միւս ցե­
ղակիցների
մէջ. հմմտ. սանս.
էւ՚Ձ^ՁՏ,
յն.
Հօտւ*;,
գորդ.
է&տտ;,
հնխ. Կշ1>հյ.
հրե–,
սանս. ՀԳպ–
էոՏճ,
յն.
Հթւօւ,
հնխ.
է ո – >
հայ.
հրի –
(
թօեօա^, 1, 753,
ՏքՈՕԱէ–^
Շ
ւ1–
Խէ,
1013)։–
Հիւբշ.
444։
Բ61
.6
ՈՈ.
152
դնում Է
եզ
«
մէկ» բա­
ռից, իբր թէ
հ զ ^ ե ս > ե ր ,
որի վրայ ա֊
ւելանալով
յոգնակիի
V մասնիկը՝
երր,
իսկ
ք
մասնիկով
էլ՝
երեք։ ^աճւ ՏՇՈ.
31
համեմատում
է յն. 0.01– կամ
ՏքԱ–
սկսող բարդերը, ինչ.
ձթւօՕք/քՅՕ–
«
յորդ
լացող»,
ձբւ&լւօւ;
«
թիւ» ևն։ Առաջին ան­
դամ
Ցճէէւօհ. Ճ Ո Շ Յ ,
6 1 ,
4
տուեց
ուղիղ
Fonds A.R.A.M