ԿԱՊ
521
ԿԱՊ
րութեան»
կոչուեց
1
$ՐՅ)քքՐ8 ՅՈէՈ6Ո՜1տ0թ16՜
Այս պատմութիւնը
դրեց ինքը
հՀՏւ^ՀՀ,
ՏՏէշսք
ՅՈՈ66Տ 3 ՕօՈՏէՅՈէաօբԽ
(
Ր Յ Ո Տ 1 8 3 6 )
աշ­
խատութեան մէջ, ուր էջ 430 ասում է թէ
այս
բառը ծագում է հյ,
կ ա պ ո ց
«
ծրար»
բառից, որովհետև այս բոյսի
դործածոլ֊
թեամբ
երիզորդը
կծիկի պէս դուրս է գա­
լիս. Նոյնից քաղելով
կրկնում է Վ. Թորգո–
մեան
Բ ՏՃ
8(1928),
էջ 33— 38 և Կոչնակ
Հայաստանի
1919,
X 20, էջ
624–6։–
Հա֊
յերէնից է նաև թրք՛ գւռ.
Այն.
կ ա պ
(
Կոչ­
նակ՝
անդ)։
ԿԱՊ
«
վարի բա ց նափորտ
կամ շուրջառ
եկեղեց՛ականաց». նորագիւտ բառ, որ ունի
Ապաբանեցին
(1410
թոլից).
«
Զկերպասեայ
կապն, որ է փոըիբաց նափորտն, զոր Լու­
սաւորիչ կարգեաց ի յեկեզեցիս
Հայաստա­
նեաց». (Ըստ Հացոլնի, Պատմ. տարազի
369)։
Հացունի
գնում է լտ.
Ը Յ թ թ Յ
բառից,
բայց այս բառր նշանակում է «մի տե­
սակ գլխակապ» և ո՛չ թէ «հագուստե­
ղէն»։
*
ԿԱՊԱԼ, ո, ի- ա
հլ. «տուրք, վարձք, կա­
շառք» Բրս. մրկ. 310. Շնորհ, րնդհ. Լմբ.
մատ, 440, 536 — 7 (բառիս իմաստի
մասին
տես Աւդալբէգեան, Տեղեկ, ինստիտ, 1, 76).
որից
կ ա պ ա լ ա ռ ո ւ
Մխ, դտ,
կ ա պ ա լ ա տ ո ւ
Շնորհ,
կ ա պ ա լ ա ւ Ո Ր
Մխ, դտ. էջ 280 =
կ ա–
պ ր լ վ ո ր
Անսիզք 41. գրուած է նաև
ղ ա պ ա լ
Յայսմ, յնվ. 8, Րւռհ,
ի ւ ա պ ա լ
Տաթև, ամ.
443,
յօդով՝ բցռ.
ղ ա պ ա լ է ն ՝
առաջին անգամ
յիշուած 901 թուի մի արձանագրութեան
մէջ
(
Վիմ. տար. 5)։ Այժմ նշանակում է «որևէ
գործի
հայթայթումը
կամ շէնքի
շինութիւ–
նր յանձնել
մէկին՝ որոշ գումարի հատուց­
մամբ,
փոդրաթ»։
֊
Արաբ.
4.11
^$ զՁե՜Յ՜ւՁ
«
կապալով առնե­
լու
գործողութիւնր
և կապալագիր»,
սրից
յ ^ յ ւ . ՛
5
էՅգՅեես1
«
կառավարութեան
կողմից
տուրքի կամ հարկի հաւաքոլմ ր կապալով
տրուիլը»
(
Կամուս, թրք. թրգմ. Գ. 321
ի
արմ ատ ր
գՅե1
«
ւաոաջ, առջևր, դէմր».
նաև «փոխարինել»,
հմմտ.
աԱգՅ՚0ւ1
«
փո­
խարեն»։
Արաբերէնից են փոխառեալ նաև
թրք՛
<ՍԼյ
զՅե31շ
«
սահմանեալ գործ», արև.
թրք.
^3հ31
«
օրականով
աշխատող
բանւոր»
( ՜
Տ
^ Յ Ր Օ Օ է
2, 36),
ռուս.
ճճճտլյւՏւ
(
թուրքերէնի
միջոցով)
«
խոստմնա գիր,
պարտք, հաստատեալ
գիր ստրկութեան»
(
աքոշԽ
4 6 4
) ։ ֊ «
ճ .
ՆՀԲ «կապեալ տուրք, իտալ.
§ՅԷ
)611
Յ
(
ֆրանս.
§3ե611շ)
«
հարկ,
տուրք», ի
յն.
՚
աՀ7\հ՚յ~,
որ է
մենավաճառ»։
ԳՒՌ.
—
Երև.
կ ա պ ա լ ,
Մշ.
ի ւ ա բ ա լ ,
Սեբ.
ո ա ս ա լ ,
Մկ.
կւՈբՄ1լ
(
նշանակում
է «տո­
կոս»), Ակն,
ց ա բ ա լ ,
Զթ.
<1
ա
Բ
0
1՛
° է
ա
ք
ո
լ
։
՛
ԿԱՊԱՅ ( ի
հլ. ըստ ՆՀԲ, թէև առանց
վկայութեան)
«
մի տեսակ զգեստ»
Յայսմ.
յունիս 9, Մագ. և Երգն. քեր. Առաք, պտմ.
142.
որից
կ ա պ ա կ ա ր
«
դերձակ» Բառ. երեմ,
էջ 76, յգ.
կ ա պ ա ն ի
Նոր վկ. էջ 379 (նուա­
ղական՝
կ ա պ ա կ
Մխ. դտ. կամ
կ ա պ ե կ
(
մի­
ջին հյ. բառ՝ ըստ Նորայր, Բառ. ֆր. 1164ա)
տե ս
առանձին)։
֊
Արաբ.
Ա յ
զճհՏւ «պարեգօտ,
առջևր
բաց զգեստ»
բառից փոխառեալ
(
Կամուս,
թրք– թրգմ. Գ. 900). փոխառութեամբ
տա–
րածուած է բազմաթիւ
լեզուների
մէջ. այս­
պէս՝ պրս.
գ ՅՕՅ
«
պարեգօտ»,
գՅեՅՈ31ՈՅ
(1
«
թաղիքէ վերարկու, քափանակ»,
գՅՕՅՕՅ
«
փոքր կապայ»։
Պարսկերէնի
միջոցով են
վրաց. և մինդ.
յ ֊ Օ օ կ ա բ ա ,
սվան,
կ ա բ ,
չէրքէզ–
ա կ ա բ ա
«
զգեստ, վերարկու», թրք.
ձ-ճ՛
ետե6
«
կապերտ»,
քրդ.
1
;
^VՅ,
կ.0^8ւ
«
կապայ»,
էտեշ
«
հասարակ
չուխա»
թուշ,
կ ա բ
«
կապայ»,
բիլզանդական
յն.
7.0
ՀյԱԴ~ղզ,
7.՚
յֆօ.ն՝.՚յ՝) «պարեգօտ»
(
Տօբհօշ16Տ
609,),
նյն.
«
Փ7.8է<
Յունարէնի միջոցով են ռուս.
հ3637ե
«
աշխատանքի շապիկ, վերնաշապիկ»,
չեխ.
1
<3ե3է,
լեհ.
1
օեՅէ, ե Յ ե Յ յ , ե Յ ե Յ ,
բոզդ.
\
տճ՝^ճճտ «կ՛անացի կամ զինւորական
զգեստ»
(
Ցշւ
՜
ՈշեշՐ
464)։
Ալալականից են լիթ.
ևճ–
եօէՅՏ
«
կանացի
բաճկոն»,
լեթթ.
1
օԷ
)
ՅէՅ
«
գրպան»
(
անդ)։
^ւ1(1օտւշհ
և
/\\
Յ1՜Շ
61
06–
\
^1Շ
նոյն արաբ
բառից են հանում նաև
ֆրանս.
ՇՅՕՅՈ,
հֆրանս.
§ Յ ե Յ Ո ,
սպան.
§ 3 –
Ե Յ Ո ,
պորտ.
§3եե20,
իտալ.
§ Յ Ե
՚ 0 3
Ո
0 ,
ՇՅթ–
թց,
լատ.
ԸՅթՁ, Շ3թբ2,
նյն.
7.2
~7;<֊,
հբգ.
Շ հ Յ բ բ Յ ,
մբդ.
1(3
թր6,
ՇՈՅթթ6,
լեհ. սերբ,
ռուս.
1(
ՅբՅ,
բուլգար.
1
ՀՁթ
լլ
ևն
(86
է՜Ո61<6ք
Fonds A.R.A.M