ԿԱՇ
518
ԿԱՇ
բառեր են
կաշեղէն, կաշեգործ, կաշեգործու­
թիւն, կաշեկագւք, կիսակաշի, կաշեպատ,
կաշեգործարան
ևն։
= Թերևս ասորաբաբելական
աշխարհից
փոխառեալ
մի բառ է. հմմտ. սումեր.
1
<ԱՏ
((
կաշի, մորթ»,
արաբ. Հ՚–~ Գ^՛
«
Հին
մուշտակ.
2.
կաշիէ վրան. 3. կաշիէ ակումբ,
ակումբ
մաշկեայ,
կաշեայ
անկողին կամ
սփռոց.
4.
չորացեալ տիկ ջրոյ.
5.
չոր կա֊
շի»,
^յև տ
^ Ձ Տ ՚ Ձ
«
մուշտակի կտոր».
ձ
֊
շԼձձ
գՁՏՅ՚Ձ
«
մի կտոր չորացած
կաշի»,
ձ.տ
.
Հւձ
զՏւՏ
Տւ
«
չոր մորթ», որոնց արմատն
է
քւձձ
գՁՏ՛
«
մի բան չորանալ,
չոփ֊չոր
դառնալ»
(
Կամուս, թրք. թրգմ. Բ. 647)։
Փոխ առութեան
հարցր կապուած է անշուշտ
կաշեգործութեան
պատմութեան
հետ. հմմտ.
նաև հյ.
մաշկ
և
մորթ
բառերը։
—
Աճ.
ՒԱՁբւ-օէհ,
Ճտւ3 բօ1^&1.
101
և նՀԲ
դնում են ռուս.
1
<0>1<Ձ
«
կաշի,
մորթ»,
ա\\ճՀ
տ \ \՚/ ա
42,
254
զնդ.
աճ–
ո ր
յ
՜
ԱՏէւ
մեկնում է «ուս»։
\
Հշլէօ
\1
ձՇՏ, 1
՝
ճ.
ՕՕք/ք.
87
կապադովկ.
1
<ՅՏԱՈ1
«
հին շոր
կամ կօշիկ», սանս.
1
(
ՅՏ
«
մաշել», իսկ
էջ 172 կապադովկ.
1
օՏ1
«
պանիր»,
թրք.
գՁՀ՚Յտ
«
փոկ»,
յն.
՚/
ձզ
«
կաշի»
(
Հեսիք.),
ՀՕՕՕԱԱ)
«
կարկատել», –/.0.1Հեշ
«
կարկատանի
կաշի» ևն։ Հիւնք. պրս.
§՜Յ^Ո16Տ
«
գոմէշ»
բառից։ Բ Տւկ
սհձպ
ՀԱ
1908,
313
յն.
քՕք
/
Օ;
«
բոլորաձև» բա­
ռի հետ։ Թիրեաքեան, Արիահայ բռ. 212
զնդ.
§Ձ05
«
մորթ»։ Պատահական
են
թրք.
լյ
~ւ
\
յ
զՅ>՚Յտ
«
փոկ»,
թթր.
շ
*
յ ձ
ԳՁ^Տ,
կարագաս.
1
<6Տ
«
կաշի, կեղև», ո֊
թոնց հետ հմմտ. րնդհանոլր
ֆիննական
1
(6
Տ1
(
բունը
1
<6է6)
«
մի տեսակ
բարակ
կաշի, մաշկ»,
մորդվ.
ևշԺ,
վոտ.
1
ա,
Խձ,
սիրյ.
1
ա։
Ըստ
ճ. յ\հ1գատէ, Օւտ
Ր^ս1էԱք»6|քէ6ք ճ6Ր Ա՚6տէք1ՈՈ1ՏՇհ6Ո
Տբւ
-
Ձօհշո
(»61
տա§քօքտ 1875),
էջ 99
«
Մոլշտակալոր
անասունների
մորթր
պատրաստելու,
նրանդ պէտք
եղած
սպիտակութիւնը
տալու կամ ներկելու
արհեստը
հին ժամանակներից
ծանօթ
է հիւսիսային
բևեռային
բնակիչներին
և իրենց լեզուներն
էլ շատ ճոխ են այս
գործին վերաբերեալ ա (լևայլ
բառերով
և
անուններով»։
ԳԻՌ.֊Ագլ.
Ալշ. Ախց.
Գոր. Երև. Կր.
Ղրբ. Մշ. Շմ. Ջղ. Ալմ. Վն. Տփ.
կաշի,
Ա
սլ
.
Խրբ.
Հմշ. ննխ. Պ լ. Ռ. Սեբ. Աչ.
գաշի,
Տիգ.
գաշի,
Ոզմ.
կաշէ՛,
Հճ. Զթ–
գէշի,
Ավեդ.
գիշա։
նոր բառեր
են
կաշեգին, կաշաթև.,
կաշենան. —
կովկասեան
բարբառներում ա֊
ծանցման ժամանակ գառնում է
կաշվ–,
ինչ.
սեռ.
կաշվի, կաշվեղէն, կաշվեհան, կաշվա–
ման
ևն։
փոԽ.֊ՏշԽՈ&\օ^ւէ7. ա
շ։՝. 70 հայե֊
րէն
կաշի
«
պղինձ»
բառից
փոխառեալ է
համարում ասուր.
1
սՄ13Տ
«
պղինձ» և աւելի
հեռու՝ սանս.
\՚.
շ
\
ՈՂՏ& «բրոնզ», պալի
ե 3 1 Ո Տ Օ
«
մետաղ, բրոնզ», հպրուս. )աՏՏՕ
)
Շ
«
արոյր»
և Ցելեբեան
թերակղղու
հր-արևմտեան
8
ս–
§՝1Շւ
՚–
ների
լեզուով՝
§ 6 Տ Տ Ձ
«
մետաղ,
բրոնզ»։
—
Դժբախտաբար
չկայ հայ.
կաշի
«
պղինձ»
ձևով մի բառ և չգիտեմ թէ ի՛նչ
թիւրիմա֊
ցութեան
արդիւնք է։
ԿԱՇԿԱՆԴԵԼ
«
ամուր կերպով կապել»
Իմ.
ժէ. 2. Պիտ. Յհ. կթ. որից
անկաշկանդ
(
նոր
բառ )։
նՀԲ «պնդապէս
կապել
քարշելով,
իբր կաշլով՝ փոկով պրկել»։ Տէրվ, նա֊
խալ, 77 կրկնուած
կ ա ն դ =
սանս.
§3(1հ,
հնխ.
§ՅՈճհ
«
պնդել, կապել» արմա­
տից, առաջին
եզրում արմատի
նդ
ձայ֊
նախումբը
դարձել է շ։ Հիւնք.
կ ա շ –
պրս.
1
<ՁՏ
«
չուան» –\֊
կանդ,
որ հանում
է
քանդել
բայից։
Ղափանցեան
3 8 0
23, 357
արմատր
կանդ,
կրկն՛ուած
*
կարկանդ,
որ յետոյ
եղաւ
կաշկանգ,
ինչպէս
կ առկ առ– կաշկառ։
—
ԿԱՇԿԱՌ
«
քարակոյտ»
Մագ. որից
կաշ­
կառուտ
«
քարոտ տեղ» Օրբել. հրտր. էմ. էջ
254,
կաշկաոիլ
Մագ.
թղ. 229.
քարակաշ­
կառ
Անան. եկեղ. (
=քարակարկառ
Բուզ.)։
–
Կարկառ
բառի
գաւառականն
է. տես
կառ
արմատի տակ։
նՀԲ
միացնում է
կարկառ
բառին։
նո/նր Ղափանցեան
3 8 0
23,
էջ 357։
ԳՒՌ.— Ղրր–
կա՛շկառ
«
արտի կամ այգու
մէջ աւելորդ քարերից կազմուած
դէզ», Աղի
կա՛շկառ
«
քարի կտորտանք,
խիճեր»։
Fonds A.R.A.M