ԿԱՆ
515
ԿԱՆ
կանկատունկ
ձևը, բառի
վերջին մասը ծա­
նօթ
տունկ
բառն է, իսկ
կանկ
մնում է ան֊
ծանօթ արմ ատ։ Իսկ եթէ ուղիղ է ըստ ՀԲուս,
Լծ. փիլ.
կանկատ,
ուղղականն է
"
կանկատն,
յգ, ուղ.
կանկատունք։
Հմմտ. նաև յաջորդր։
ԿԱՆԿԱՐ, ո
հլ, «փշոտ մի բոյս, որի ըն­
տանին
յարգի
բանջարեղէն
է. լտ.
շաՅքՅ,
ֆրանս.
Յ^ ւԺա ս է »
Վրք. և վկ. Բ. 326. Գա–
ղիան. Բժշ. ճառընտ, Վստկ. 174. որից
կան­
կարի իւէժ
«
կինապարին»
Բժշ. գրուած է նաև
կանգար, կանկաո, կանգաո.
արդի գրակա­
նում ընդունած
ձևն է
կանկաո։
= Պրս. Հ.ձՏ՜
ե։ՅՈ§Յք
հոմանիշից փոխա­
ռեալ. սրանից են նաև արաբ,
^ձձյ
գՅՈ–
ղ՚ձՀ (Կամուս, թրք, թրգմ. Բ. 90), թրք.
Հյ&1՝.ըստ այսմ հայ բառի
ուղղագոյն
ձևն է
կանգար։
Պրս. բառից է ծագում
1
էՅՈ§Ձ.1՜23(1
«
կանկարի
խէժ,
§ԱՈ71ա՛ Շ^՚ՈՅքՅՇ ՏՇ01^ա1^,
որից փոխա՛ռեալ է ասոր, Հ
23(1
նոյն
նշ։ — Հիւբշ.
268։
Ուղիղ մեկնեց նախ ԳԴ, որից
յետոյ
նՀԲ,
յստէւ, 1Հս–ճ. 0x3111. 85։
ԳԻՌ.—Մշ.
կանգար,
Ալշ. Ախց. Երև. Կր.
կանգաո,
Ագլ.
կա՛նգաո, կա՚նգաոնը,
Ոզմ,
Վն,
կանգ՛աո,
Մկ.
կանգ
;
1
ՈՐ,
Խրբ.
գ ՚ ա ն–
գաո,
Ակն.
գանգար,
Զթ՛ Դ֊
ս
–՝
Ղ°ի
գանգոր,
Հճ.
գ՛անգուր։
նոր բառեր
են
կանկոհան,
կանկոուկ, կանկաոթոուկ։
ՓՈԽ.–—Հայերէնից է փոխառեալ կապա–
դովկիական
յն.
/.
օդՀՅն
1
.
«
մի տեսակ
բոյս,
որի արմատից
ծամոն են պատրաստում,
իսկ պտուղը իբրև սուրճ գործածում))
(
Ր\3–
.01
ւճ6Տ,
1՝
ք>. <30"րՓ–
84).
չի կարող բառո
թոլրքերէնից
լինել
փոխառեալ,
որովհետև
ձայնաւորներր համապատասխան
չեն։
*
ԿԱՆԿԵՂ
կամ
ԿԱՆԿԵՂՈՆ
«
վանդակա­
պատ)), երկու ձևն էլ մի մի անգամ գոր­
ծածում է Կիւրղ. թդ. «կինկղիս՝
կանկեղոն
ծալածո վ է» (իմա՛ «կինկղիսր = յն.
«
քք*ձւ;
ծալովի վանդակապատ
է))). «Եւ էր կանկեղն
յերկայնութիւն
քսան կանգուն))։
նոյնր սխալ
գրչութեամբ
ունինք նաև
կանկեղան
ձևով.
«
Ըստ
երեսաց
տաճարին էր
լայնութիւն
կանկեղանին»
(
ուղղել
կանկեղոնին)
Կիւրղ,
թգ.,
= 3ն.
ա՜Հ՚Հտճ՚յ՝),
ա–Հ՝ձտճօՀ
«
վանդակա­
պատ՝ որ եկեղեցու խորանր և դուռը բաժա­
նում է ժողովուրդից». ծագում է լտ.
ՇՅՈՇ61-
\՚\
ձևից, հայերէնի
մէջ
կանկեղ
համապա֊
տաս խանում է յն.
աՀ
%
Փ
>Հ
֊
ին, իսկ
կանկե­
ղոն
(
որ և սխալագիր
կանկեղան)՝
յն.
•
Ճ
Հ7ԼՏ
Ճ
Օ.7
ձևին։
Յունարէնից է փոխառեալ
վրաց.
յ–6յոշւոռ կանկելի
«
ճաղեր, վանդա­
կապատ»։— Հիւբշ.
354։
նՀԲ
կանկեղն
և
կանկեղան
մեկնում
է «վանդակապատ»,
իբր յն.
7
Հ՜Հ*ճ7Հ
է
լտ.
03
ՈՇ61Ա
ձևից, իսկ
կանկեղոն =
կինկղիս
«
կարկինոս,
կոնքեղ
ծովային
խեցեմորթը»։
Սակայն
յունարէնի
մէջ
չկայ
«
խեցեմորթ»
նշանակութեամբ
այսպիսի բառ։
Միւս կողմից
յն.
՝/1"
լ–
7
ճ
՜
ղՀ
չի համապատասխանում
կանկե­
ղոն, կանկեղան
ձևին։
Ուղիղ
մեկնեց
բառս
81
՜0
Շ1<61Ո73ՈՈ,
Ուս. փոխ. բա­
ռից, էջ 109, իսկ
կանկեղոն = կինկղիս
«
խեցեմորթ»
սխալ միացումր
վերի ձե–
ւով ուղղեց
Հիւբշ. 354 ծան։
ԿԱՆՃՈԽ
կամ
ԿԱՆՋՈԻԽ, ո
հլ. «գաւա­
զան , ցուպ, ձող» Սահմ. ժբ, ուրիշ վկայու­
թիւն
չունինք։
՛
ԿԱՆՈՆ, ի-ա
հլ, (յետնաբար նաև
ի
հլ,)
«
ուղղալար ճարտարապետի,
ուղիղ փայտ,
ժամանակագրական
աղիւսակ, կարգ, օրէնք,
կրօնական կամ եկեղեցական
օրէնք,
օրի­
նակ ևն» ՍԳր, Եւս, քր. Եզն, Ագաթ
«
կրօնա­
կան պատիժ» Տաթև, ամ. 191. որից
կա­
նոնել
«
օրէնք
դնել» Ոսկ. վւիլիպ,
կանոնա­
կան
Ագաթ,
կանոնագրութիւն
Փարպ.
ան­
կանոն
Յհ. կթ. ևն։ նոր բ՛առեր են
անբնա–
կանոն, անկանոնութիւն, կանոնաւոր, կանո­
նաւորապէս, կանոնաւորութիւն
ևն։ Բառը
դրուած է նաև
կանովն,
քանոն, քանուն.
վերջին ձևի վրայ տե ս առանձին։
~=3ն.
7.
Հ
՝)6)՝
<
(7.
^V0Vն;)
բառից, որ նշա­
նակում է «եղէգի
ցօղուն» և հետզհետէ
նոյն
նախնական
իմաստից
բխելով
«
որևէ
ուղիղ
փայտ կամ ձող, փայտէ
քանոն,
ուղիղ
գիծ, վանդակի ճաղ, սահմանագիծ,
օրինակ,
ձև, օրէնք (ևյատկապէս
եկեղեցական
0֊
Fonds A.R.A.M