ԿԱՆ
512
ԿԱՆ
ԳԻՌ,— Տփ.
կանգնել, կաւլնիլ,
Մկ.
կանգ՛­
նել,
Ալշ. Սլմ. Վն.
կայ նել,
Մրղ.
կայնէլ,
Ագլ. Ախց. Կր. Ոզմ.
կայնիլ,
Ասլ. Խրր. Պլ.
Ռ. Սեբ. Տիգ.
գայնիլ,
Սվեղ.
գ»այնիլ,
Ակն.
գօյնել,
Շմ.
կաննիլ,
Սչ.
գաննել,
Հհ.
գ այ–
նել, գանել,
ննխ.
գայնէլ,
Երև. Ղրբ–
կ ա ՚ ղ –
նէլ,
Հմշ.
կօղնուշ,
Մշ.
կանիլ,
Ջղ.
կանգ–
րել։
Գաւառակա՛նները պահում են նաև պարզ
արմատր՝
կանգ,
ոբ գրաբար
մատենագրու­
թեան մէջ պահուած չէ. այսպէս՝
կանգ առ­
նել
Կր. ննխ. (Չալթր
գիւղի մէջ
սղմամբ
գան առնէլ^
Պլ. Ռ. «քայլելուց
կամ գործե­
լուց
դադրիլ, հանգիստ
առնել»,
կանգ ու
հանգ առնեյ
Վն. «կանգնելով
հանգչիլ,
հան֊
գրստանալ»։
նոր բառեր
են՝
կանգնաւոր
«
սպասաւոր»,
կանգռիլ
«
արգելուիլ,
կանգ֊
նիլ. 2. կառքի
թաթերը
իրար
անցնիլ, 3.
յամառիլ,
պնդել»,
կանգեղ, կանգիչ
«
բեռ֊
ների կապր պնդելու երկճիւղ փայտ»,
կանգ–
նոտիլ
«
շարքով կանգնիլ»,
կանգնտել
«
կանգ֊
նաչափ քայլերով երթալ»,
կայնման, կ այնը–
մանց
«
կանգն ած»,
կանուածք
«
կանգնելու
ձևը»,
կայնուկ
«
կանգնած»։
—
Ասլ.
գանգիւն
նշ. «կանգուն
չափը»։
ԿԱՆԴ (ի
հլ. ըստ նՀԲ, թէև առանց վկա֊
յութեան)
«
արու արծիւ»
Մագ. քեր, 240 և
Երզն. քեր։ Ուրիշ վկայութիւն
չկայ։
ԿԱՆԴԱԿԵԼԻ
«
ղրդուելի
կամ
շարժումն
կամ
սւնթիռն
փ ան դոնահա բաց
մրցմունք
կամ
մորմոքումն
կամ մրմնջումն»,
այսպէս
ունի Բառ. երեմ, էջ 155։
ԿԱՆԴԱՂ
«
հաստատ», արմատ
առանձին
անգործածական,
գտնլում է միայն
կանդա­
ղեալ
«
հաստատեալ»
բառի մէջ, որ մէկ ան֊
գամ գործածում է Իմ՛աստ, դ. 4.
—
ՀՀԲ և ՓԲ
ունին նաև
կանդաղուն
«
հաստատուն»
ձ/ւր,
որ
միւս բառարաններր
չգիտեն։
Հիւնք.
հանում է
քանդել
բայից։
Թերևս
բուն արմատն
է
կանդ,
աճաՀ
աղ
մասնիկով, որի համար
համեմա­
տել
յապաղել, յաչաղել, կախաղան
ևն.
իսկ
կանդ
արմատի
համար
հմմտ.
թերևս
կաշ-կանդ-ել
կրկնականը։
*
ԿԱՆԴԱՆԱՅ
«
դամ ասկոսեան
պոաս» Ա.
միրտ. ունի միայն ՀԲուս. § 1295, որի տար­
բեր
գրչոլթ իւններն են
դունդունա §
529,
քանտան, քանտանա §
3135։
= Պրս.
ձ.յ֊\.՝ճ՜
§ Ձ Ո Ժ Յ Ո Ձ
«
պրաս»։
Ուղիղ մեկնեց Աճառ, (անտիպ),
նոյ֊
նր նորայր ՀԱ 1923, 348։
*
ԿԱՆԴԱ0ԱՅ
«
կամուրջ».
նորագիւտ
բառ,
որ քանիցս անգամ գործածուած
եմ գտնում
յետին մատենագրութեան
մէջ. ինչ. «Քակէ
զկանդարայն
նորա ի վերայ Ղգղաթ գետոյ»
Սմբ. պտմ. էջ 34. «էջ ի Բամբօլսոնի
կանդա֊
բայն» անդ՝ էջ 128. «Ալերեաց
Մսիսայ
կան֊
գարայն
ոլ գնաց
մինչ ի Կոռիկոս»
էջ 125
(
տպ.
Մ ոսկ. էջ 116 գրում է
գՄոսական դա–
Ր ա յ ն ) .
«
Կապեաց ի վերայ նաւերով
կանդա֊
րայնի ու անցաւ րնդ Գեհոն» էջ 120. «Քա֊
կեա
զկանդարայն՝
որ կայ ի վերայ
Տրգ֊
լաթ գետոյ» Ուռհ. 19. «Եկեալ թագաւորն
սա­
կաւ
զօրօքն ի Շնջրոյ կանդարան
և անցեալ
գետովն ի վեր» Ուռհ. 353։
֊
Արաբ.
°յ~––~
գՁՈլՁՐՁ
«
քարէ
կամ
աղիւսէ կամարաւոր մեծ կամուրջ»
(
Կամո
թրք. թրգմ. Ա. 797, Բ. 89)։ Չգիտեմ թէ այս
արաբ, բառի հետ
ի՛նչ կապ
ունին
պրս.
0
յ
յ ; >
յ
Ձ Ո Ժ Ձ Ր Յ
«
գլան»,
բելուճ.
յՅ Ո է Տ ք
«
ջաղացք, երկանաքար,
մեքենայ»,
սանս.
)՚
ՅՈէւ"Ձ–
«
մեքենայ,
արուեստաւոր
կազմած»
(
ՒԽա § 427)։–
Աճ,
ԳԻՌ. — Զթ–
գԷնդԷ՚՜Է,
Հճ.
գ ՚ ա նղ ա յօ
«
կա­
մուրջ», Բլ,
գանդարա
«
արտր
ջրելու ակօս,
ջրան՛ցք» (Ազգ. հանդ. Ե. 55)։ Բլ.
կանդարա
(
և ո՛չ
գանդարա
«
ջրանցք»
բառի
նշանա­
կութեան
համար
Ս. Մովսիսեան
(
նամակ
1933
մարտ) տալիս է հետևյալ
մանրամաս­
նութիւնը. «Երբ մի տեղ փոս է և ջուրր չի կա­
րող
հոսիլ դէպի առաջ, մի կամ երկու
կող֊
մի վրայ թումբեր են շինում, որոնց մէջ ջու­
րր ուռչելով
սկսում է հոսիլ.
սրանով մի
փոքրիկ ջրանցք է ձևանում», քրդ. ևս
1
ՀՅՈ–
ԺՁ
1,
որ գրեթէ
նոյն նշանակութիւնն
ունի։
ԿԱՆԴԻՌՆ
«
փանդռան
ձայնը՝
հնչիւնը»,
ունի միայն ՓԲ. անստոյգ բառ. թերևս
յար֊
մարեցրած
ւիանդիոն
բառից։
ԿԱՆԴՐԻԻ
«
փայտէ մեծ անուր»
նչ. եզեկ.
Մ ագ. թղ. 138 «Եգիպտացի
ճգնաւորների
մէջքի անուրը»
Մ աշտ.
(
ըստ
Հացունի,
Fonds A.R.A.M