համեմատելով
պրս. ճ8ւ\հսճ և յն.
ահօ–
1
ս68ւօ՝;
ձ և ե ր ի
հետ։
ԳԻՌ.֊Ախց.
Կր. Մկ. Տվ։.
կաղպար,
Ալշ.
Բլ. Մշ.
կաղրար,
Խրբ.
ղաղբար,
Տիգ.
ղաղ–
քւՈՐ,
Զթ՛
Դ
ա
ղ ք ° յ. գաղբոր,
Հճ.
դ ա ղբ օյ։
նոր
բառեր
են
կաղպարել
«
ձ ո ւ լ ե լ » (Ռ.
գաղբրէլ
«
ֆէսբ
կաղապարով
արդուկել.
2.
Ակն. Ռ. վարպե տ ութե ամ բ
մ է կ ի ն
խաբել),—
կաղպարք ա՜
Խն. « հ ո ղ է
ամանների
կաղա
պար»,
կաղպրոլկ
Բլ.
«
կաղապարուած»։
+ ԿԱՂԱԻԵԼ
«
ձ մ ե ռ ր օձի սառիլ՝
պաղիլ՝
թ մ ր ի լ ր » Անյ.հց. իմ. «Կամ
նոյն իսկ օ ձ ի ց
ազդ, որ ի ջ ե ր ի ն
աւուրսն
յար ի
գազանու
թիւն
յանդգնի
և արեգական
ի հարաւ խո–
նարհեցելոյ՝
կաղալէ»։
Այս բառից
միջին
ձայնաւորի
սղմամբ
ո ւ ն ի ն ք
կաղոլիլ,
որ
գտնում
եմ գործածուած
մէկ անդամ
Տարօն.
էջ 287
«
Օձ... ի ջերմ ան ալ
աւուրցն
ա յ ր ի
գազանութեամբ
և ի ցուրտ
աւուրցն
կաղվի
Ա
լինի
իբրև
զմեռեալ»։
նոյն
բառր
գրուած
է և
կղուիլ
ձևով՝
Աիւն. առ անտիոք.
«
Օձն ի
ջերանալ
աւուրցն
յ ՝
ա
բ ի
գազանութեան
կայ և ի ցուրտ
աւուրսն
կղուեալ՝
իբրև
զ մ ե ռ
եալ
լ ի ն ի »
(
Գիրք
թղ. 330 ունի
նոյն հա–
տուածր
և դրում է
կաղաեալ),
֊
Բ ն ի կ
հ ա յ բառ,
հնխ.
§ Շ 1 Յ
«
սառչիլ»
արմատի
ստորին
աստիճանի
§|–
ձայնդար
ձից,
ժառանգներից
հմմտ,
յն.
՚
լտ/––>8ք^
«
ցուրտ,
պաղ»,
լատ.
^€1ն1
«
սառն՛ամա
նիք»,
տ^շԱճսՏ
«
սաստիկ
ցուրտ,
սառած»,
§ 6 . 0
«
սառչիլ»,
>2
;1
ՅՇ
16
Տ
«
սա ռոյց», օսկ.
Հ-ճօ.՝*
«
եղեամ»,
դոթ.
1
<Յ1Օ՚Տ,
հբգ.
1
օ1է
«
ցուրտ»,
1
աօԱ
«
հով,
զով»,
հհիւս,
1
<3–
13
«
սառչիլ»,
1\
Ա1օ
՚6
«
ցրտութիւն»,
ան֊
զըսք.
0
Յ1ՅՈ
«
սառչիլ»,
Շօ1
«
հով»,
անգլ,
(՝
օ1ճ՝
«
ցուրտ»,
հոլլ.
1
<0Աճ
«
ցուրտ»,
գերմ.
ևՁ1է
«
ցուրտ»,
1
ահ1
«
հով»,
լիթ.
տ761ւՈ6Ո
.
Տ,
§61Ա1
՜
ՈՅ
«
կծու
ցուրտ»,
§ շ 1 է 1
«
կծել»
ևն
(
^ Յ 1 Ճ
6
335. 8
օ
.
ՏՅշգ
142,
Ցշ ա շԽր 322,
ԻՀ1ս
^6
237,
Բօեօայ/, 1, 622, ՏքՈՕԱէ-^ետԱ–
Խէ 395.
դնում է նաև հսլ.
ցօ1օէ՜ե
«
սառույց»,
ո ր ի
կ ա զ մ ո ւ թ ի ւ ն ը
պարզ
չէ)։— Աճ.
Բառարաններր
նկատած
չ ե ն թէ՛ բա
ռերի և թէ վկայութեանց
նո
յնութիւնր։
ՆՀԲ
ի բ ր անջատ
բառեր
մեկնում
է
կաղաւել
«
բառ
անյայտ.
ի բ ր
թողուլ
զկատաղութիւն
կամ կաղանալ,
թուլա
նալ,
գալարիլ
և թ մ ր ի լ » ,
կղուիլ
«
ի բ ր
կուղ
կուղ
լինել,
կծկիլ»։
ՋԲ չունի
ա֊
ռաջինր,
իսկ
կղուիլ
նոյն
ը ն դ ՆՀԲ։ ԱԲ
մեկնում
է
կաղաւել
վերի
ձևով, իսկ
կղուիլ,
րստ
ՆՀԲ։
Երկրորդ
ձ և բ
(
կա–
ղուիլ)
անծանօթ
է մնացած
բոլոր բա–
ռագիրներին։
Վերի
մ ե կ ն ո ւ թ ի ւ ն ը բա
ռ ի
նշանակութեան
մասին
տուաւ
Աճառ.
Հայ.
նոր բառեր
հին մատ. Բ. 246, որ
և
գեղեցիկ
կերպով
հաստատում
է՝
ԳԻՌ.
—
կաղուիլ
Ակն. Չն. «ցրտից
սառչիլ,
ընդարմանալ»,
օր. Ջեռքերր
ցրտէն
կաղուեր
է։ Կայ և
կաղիլ
«
սառիլ»,
բայց
տեղը և
վկայութիւնը
անյայտ
է։ — Լ.
կղավարէլ։
–(–
ԿԱՂԻՆ, ո
հլ. «պնտուկ,
ֆընտրխ»
Ես.
զ. 13. Ոսկ. յհ. ա. 1. Նոնն.
Փիլ.
«
կաղնի
ծառ»
Բուղ, գ, 8, Տօնակ.
որից
կաղնի
ԱԳր.
արքայա կ ան կաղին
Կոչ. կամ
արքակաղին
«
ՇՕւ՜^՚ւԱՏ
ՅV6113ՈՅ
ե »
Գաղիան,
խոզկաղին
Բժշ.
կաղնատունկ
«
կաղինով
տնկուած
(
ան
տառ)»
Բուղ. գ.8 (ձեռ.
կաղնատուն), կաղ
նապտուղ
Փիլ.
կաղնահար
Փիլ.
կաղնահա
սուն
Փիլ։
–
Բնիկ
հ ա յ բառ՝
հնխ.
ՀՀ"Շ\ՇՈ
0֊
ձևից,
ո ր ի
պարզականն
էր
^ " 6 1 շ
«
կաղին»,
ժա
ռանգ
լե զոլն ե ր ի ց
ո ւ ն ի ն ք յն.
թԱճԱԳՕՀ,
լատ.
^13ՈՏ,
§1
ՅՈՕ՝1Տ,
հսլ.
26
,3
ճ1,
լե՛..
2
Օ1ՅՃ
2՚,
ռուս.
՚
Հօ1Ա(հ~
(
նախաձևը
*
^ 6 1
Յ Ո Ճ ֊ ) ,
լիթ.
§ւ1տ,
լեթթ.
ձՏւ1շ,
հպրուս.
§\\շ,
որոնց
վրայ
1
(31
՜01
ւմ6Տ,
Ո.
01)
^X0.
80
ալելացնում
է
կապադովկ.
քՕՍճաւ.
բ ո լ ո ր ն էլ
նշանակում
են
«
կաղին,
կաղնի»
(՝\
^Յ
1
ՃՇ
344, 801
ՏՅՇգ
113, 7
քՅԱեՈՅՈՈ 82, ԲօԽա>՛ 1, 692, Տ
-
ք֊
ՈՕսա տ ՈԽէ
ա
)\–
Հիւբշ.
4 5 7 ։
Այվազովսքի,
Յղ. հ ն չ մ ա ն 15
համեմա
տեց
նախ
ճշտիլ
յն.
՜
Հ0ՀքՀԱ՝)ԵՀ
,
լտ.
§13ՈՏ
(
բ ա յ ց նաև թրք.
գայըն^
բառերի
հետ։ Պատկ.
\
^ՅՇՏւ&յԼ
՚
հ. 10 յն.
7.
կ\ձՈ՝է
«
կաղին»,
նոյնր
նաև
ձբա.
Ր60Րթ.
էջ
45։
Ո ւ ղ ի ղ են մեկնում
Հիւբշ.
2 0
^ ( 1
1881,
հտ. 35, էջ 655, Տէրվ.
Նախալ.
80,
Ցսցցտ,
–
Կ%.
31,
831
՜
էհօ1օՈւ36 8 8
17 (1891), 92։
Հիւնք.
լա.
ց13ՈՏ
բա
ռից
կաղնի,
որից էլ
կաղին,
«
կայ և
յն.
Գ4
).
Ղ՝էսՀ
և ղորացի
հնչամբ՝
ՀօԽէԾՀ,>։
Fonds A.R.A.M