== Ցն,
/
օծօյ-օւք,^,
նլն. ւաճօ\ւձի1Գ
«
ղըը–
չաման»,
որից փոխառեալ եննաև լտ.
63–
Խտտուաւ,
իտալ.
ՕՅ1Յ
11131
Օ,
հոլ.
1
1
ՅՈ
13
Ո,
էւկր.
1
<
Յ
1
ՅՈ
131՜,
չեխ.
1
<3131ՈՅք,
լեհ.
1
<
Յ
1
Յ–
տՅրշ,
սերբ.
ե33ձա§ք,
հունգ.
1
<Յ1ՅՈ
1
ՅՈ՚Տ,
ռուս. գւռ.
«3,/131
ԱՁբե
(
Ցշաշեշք 471),
ռոլմ.
ՇՅ1Ձ1Ո61՜,
ասոր. ) ^
Յ Լ Հ - Օ
ԳՅ1Յ1Ո31
՜՜3 :
>
V ՛
"10՚2
ր
Գ313Ո13.7
Ցոլն բառր ծագում
է
*&
ճօ.Հ10Հ «եղէգ»
բառից,
որից
փոխա֊
ռեալ է նաև արաբ. 1չ
Գ31ՅՄ1
(
ռմկ.
ղա­
լամ, խ ա լ էմ)
«
գրիչ»,
բուն
նշ. «եղէգ» (Կա֊
մ ուս, թրք. թրգմ. Գ. 542)։ Նկատի պէտք է
առնել որ հին ժամանակի
գրչամաններր
միանգամայն
թանաքաման
էին (տճկ.
ար–
վ ի թ - խ ա լ է մ ) ։ –
Հիւբշ.
353։
Հներից Ս ագ. քեր. 228 և Երգն. քեր.
մեկնում են արաբ.
1
յ գՁ1Ձ1Ո
«
գրիչ»
և հյ.
աո.
բառերից բարգուա ծ թէ յու–
նարէնից փոխառեալ. «կաղամար, որ
է
կալամաո,
այսինքն (է) ՛աման
գրչի
(
կամ
մելանառ)»։
Ուղիղ մեկնեց նախ
Աւետիքեան։ Քերակ. 1815, էջ 314, յե֊
տոյ ՆՀԲ ևն։
ԳԻՌ.
Սլմ.
կաղամար
«
պարսկական դի֊
վիթ», Մշ.
կաղամար,
Պլ, Սչ.
ղաղամար,
Ախց. Կր.
կաղամսյար,
Ջղ.
ղամբար;
՛
ԿԱՂԱՄԲ (ի, ի-ա
հլ, րստ ՆՀԲ, բայց ա֊
ոանց վկայութեան)»
«
մի տեսակ
բանջարէ֊
ղէն, քալամ, լահանա, լտ.
եքՅՏՏ163 օ1շքՅ–
ն63;–>
Կիր. (տպ. 1865, էջ 28), Եփր. երաշտ.
205.
Կանոն. Մխ. առակ. Բժշ. Վրք. հց՛
Վստկ. 66, 162, որից
կաղամրա վ ասաո
Բուղ,
գ. 21.
կաղամբակուրծ
«
կաղամբի
միջուկր»
ԱԲ.
կաղամբապուր, ծաղկակաղամբ
(
նոր
բառեր
֊
Փոխառեալ
է իրանեանից. սրա պհլ.
ձևր աւանդուած չէ, բայց կայ պրս.
յ»–^՜՜
1
<Յ1ՅՄ
1
«
կաղամբ»,
որից փոխառեալ են նաև
քրղ. ևԱտրպտ. թրք. ճշ\շՈՂ,
1
^313171։
Պրս.
կայ դարձեալ
Շ յՀ՛
^ՅՐՅՈ,
^.յ
յ ք
1
օ.ՅՈե,
Լքմ > ք ^ՅքՅՈեՅ
«
կաղամբ»։ Այս բոլոր
իրա֊
նական ձևերր ծագում են՝ րստ Հիւբշ.
Բ6քՏ.
Տէսճ.
էջ 256, յն. *քձ\–ֆ՜ղ «կաղամբ»
բառից,
որից փոխառեալ են դարձեալ լատ.
ՇՈւՈՂ֊
06,
արաբ.
<
ևՅքՈՅե,
օսմ.
1
<ՅքՈՅեւէ,
ասոր.
ւՕՐՅեեՅ, ե9քՅեե6
«
կաղամբ»։
Յու­
նարէն
բառի ստուգաբանական
իմաստն է
«
խորշոմած,
կուչ կուչ եկած», հմմտ. ՝/Հ)Ծ
.\
Լ–
ֆօգ «չորացած, կռնծած»,
^քՅՕԱ
-
Տօս՝^
«
խո֊
րովել»,
հբգ.
հոՈ՜մՅՈ
«
ծռել,
խորշոմել,
կծկել, պռստել»,
անգսք.
հ1՝^էՈբշ1
«
խոր­
շոմ», լիթ. \ՀէՇտհ\յՏ
«
սունկի
մ\ի տեսակ»
(
կծկուած), տԽշհ\Ա «չորանալ»,
ռուս.
ՒՓբօ֊
6
-
Ոե
«
ծռել,
գելուլ»,
ՇՃ0՚բ6յ1հա
«
խիստ,
կոշտ» են, հնխ. զ^Շահ,
զ6ք6ե, Տգք6Մ1ե,
Տզ6Ր6ե
արմատներից
(
ՑօւտՅօգ 507—508)։
Հիւբշ. 162։
Ուղիղ մեկնեց նախ ԳԴ, յետոյ
ՆՀԲ,
Տճէէւօհ.
Ճ Ո Շ Յ
73, 190,
Լ Յ § .
Ս
.
§6տշհ.
835,
Պատկ. աշյւշյԼ. ևն։
ՓՈԽ. — Վրաց.
յծշոօծծօ կալնաբի
«
կա­
ղամբ» (տե ս Մառ,
1680-
ա
V I I ,
էշ
Լ X V ) :
՛
ԿԱՂԱՄԲԻ
«
մի տեսակ խունկ, որինչ որ
ճճու կերուածքով՝
իբր խէժ ծորում է ծառե֊
րից» Խոր, աշխ, 602 (րստ զանազան ձե֊
ռագիրների
գրլում է՝
կաղամբի, կաղամբիւս,
կաղամիտ, կ աղամիտ ա) :
= 3ն. անծանօթ մի ձևից, որից փոխա­
ռեալ է նաև ֆրանս.
Շ 3 1 3 1 ա է 6
«
մի տեսակ
ստիւրաքս կամ խիժային
ռետին»։
ՆՀԲ
«
թերևս հասկաձև, զի յն.
7,0
է–
ճօւ
\
Տ
,1
~~ղՀ
է գլուխ
եղեգան
ցորենոյ»։
Պատկ. Խոր, աշխ. 1877, էջ 32 կցում
է արաբ. <–ք–֊ձյ5
1
<31՚ՈՅե
«
կաղամբ կամ
հոտաւէտ
եղէգ,
ԸՅ
1
ՅՈ
1
ԱՏ
0(1
օքՅէԱՏ–»
բառին։
ՀԲոլս. § 1461 գրելով
կողամի–
ւոա՝
համարում է յն. ՝/.Ղճօ.\ււ\$՝ղ, լտ.
Ը3131աոէհՅ
«
մի տեսակ
ազնիւ անա­
նուխ, դաղձ»։ Վերի մեկնութիւնը
տուաւ
Նորայր, Բառ. ֆրանս. 189ա֊
ՀԱ 1923,
345,
որից նաև Ոլղուրիկե ան (ԳԲ էջ
183
և 1405)։
ԿԱՂԱՅԱԹ
կամ
ԿԱԶԱՅԹ
«
եկեղեցիք»,
ու–
նի միայն Բառ. երեմ, էջ 15. երկու
ձևերից
մին կամ միւսը վրիպակ է։
՛
ԿԱՂԱՆԴ ի, ի-ա
հլ. (յատկապէս
գոր֊
ծածւում է յոգնակի
ձևով)
«
ամսամուտ,
ամսագլուխ, տարեգլուխ»
Եւթաղ. հրտր. ՀԱ
1925, ՛
էջ 522, Իգնատ. թղ. 95 (սեռ. ֊ից).
Պրպմ. Յայսմ. Տոմար,
(
այժմ
միայն «ա֊
Fonds A.R.A.M