ԿԱԹ
481
ԿԱԹ
ւ՝իկի = Դոր. կլոնձրսւկ,
կլսլնձրիկի,
Երև.
լոդ—լոձ
«
դեղձի մի տեսակ»
ևն), սրա մօտ
միանգամայն
թրթռուն
ղ՝
դառնալով
խուլ
խ։
Քօճօւպ 1, 659
(
նախաձևը
դնում է
§
2
1
Ձ§ –
կամ
^Դտւճ–,
չեզոք սեռի ուղղական
հոլով՝
§1Ձր1–է).
հայերէնր
չի կարող
լինել այսձե֊
ւից, որովհետև այսձևր պիտի տար
*
լաթն,
այլ
միայն ^
2
ճ\ճճէ–՛. Նոյն բառի
աւելի յե֊
տին
ձևափոխութիւնն
Է Հւր.
կ ախս։ —
Աճ.
աՁբ ա էհ, Ճտ13
բօ1.
103,
լտ.
1
ՅՇ,
իտալ.
1
Ձէէշ
բառերի
հետ։
^ս116ք
Տ ՚ ա ա
38, 572, 579
և
41, 11
լատ.
\&–
ճ բառի վերջի
շէ
մասի հետ Է միաց­
նում
կաթ, ն
համարելով
մասնիկ։
Լ
-
ՅԱ
ԽՈ\.
Տէսճ. §
1076
համարում
Է թէ
կոգի
և
կաթն
իրար վրայ
ազդել
են և
թէ
կաթն
գալիս է
*
գաթն
ձևից։
ՇՅՈ
1
Ո
1,
Ըէ.
էկՈՂ.
150
իռլ.
§63է
«
կաթ»
բառի
հետ։
Հիւնք. կաառւ֊ից։
ԲՅէաեՅՈ;/
Տ ճ
1, 188
սանս.
^հք–էՅ
«
մաքրած և զտած
կարագ» և իռլ.
^61՜է
«
կաթ»
բառերի
հետ։ Վերի
մ եկն ութիւն ս տե ս Բանաս.
1901
,
էջ
79։
Մառ,
ՐՀհ 80Ոբ. 0 Ոօյւօա.
Յ
6
Ճ Յ Յ Օ « Մ Օ
էջ
39
և ՈձՈ
1919, 398
մինգր.
կաթ
«
սպիտակիլ», վրաց.
կեթ–
րի
«
բոր» և լազ.
ակաթեն
«
ալևորիլ»
բառերի հետ։
1
^811111« # 3 6, Րթ31«. »»ադ).
«3.
ՕՈ.
1914,
էջ
250
դիտել է տալիս
որ մինգր.
կաթ
նշանակում է «մի տեղ
գտնուիլ» և ո՛չ թէ «սպիտակիլ»,
ուստի
և Մառի
վերոյիչեալ
համեմատութիւնը
վերանում է,
ՕտէՄ,
Տէ^.
Ձ.\ճէօձ.
110
հլտ.
Շ010ՏէքՅ, ՇՅՏ6ԱՏ
«
պանիր», բասկ.
§3շէ31,
յն. Հ–ՀՃՂ%Հ–,
լտ.
1
ՁՕէ–
ևն ձևերի
հետ։
Բւժ6է,
բ. տպ. Բ.
40
հանում է
կթել
բայից և կցում է իռլ.
§63է
«
կաթ»
բառին։
ԳԻՌ.֊Գոր.
Ղրբ. Շմ.
կ ա ՚թնը ,
Տփ.
կա՛թը,
սեռ.
կ ա ՚թնի ,
Աչ,
(
լաթը,
սեռ.
գաթ՞փ,
Ալշ.
Ախց. Երև. Կր. Մկ. Մշ. Մրղ. Ոզմ. Ջ ղ– Ալմ.
Վն.
կաթ,
Խրբ. Հմշ. ննխ. Պլ. Ռ. Աեբ.
գաթ,
Ասլ.
«
յաթ, գա*,
Տիգ.
գւ՜ոթ,
Ավեդ.
գէթ,
Զթ •
գօթ, գոթ,
Հճ.
գօթ,
Ագլ.
կախց,
Հւր.
կախս։
—
Ագլ.
կախց
ծագած է նախաւոր
*
կաղց
ձե–
ւից և այս պատճառով
էլ չէ
վերածոլած
*
կօխց.
ըււտ որում Ագուլիս/։ բարբառում
ա
Արմատական ոաււարան
—
31
դառնում է
օ,
բայց դ֊ից առաջ մնում է ան -
փովախ. հմմտ.
աղ, դաղձ, թադ, մաղ,
մաղձ, կաղ, տաղ
(
այս բոլորը ան փովախ),
բայց
վ ա խ > ղ ՚ օ խ ։—
նոր բառեր են՝
կաթնա­
հունց, կաթնաձու, կաթնալի, կաթնոց, կաթ–
նաւեր, կաթքար, կաթնտիկ, կաթնտերնփ,
կաթնենի, կաթնագին
ևն ևն։ Ադուլիսի բար­
բառով պահուած թանկագին
ձևերն են՝
կրխ–
ց ա ՚ հ ո ւ մ
(
նոր ձևով
կթնա՚հում^)
«
կաթնա­
համ»,
կ խց ա ՚խ ո լ տ
«
կաթնախոտ» և
կխցի -
րիս
«
սեր» (այն է
կաթներեսի»
՛
ԿԱԹՈՂԻԿԷ, ի
հլ– «ընդհանրական
քրիս­
տոնեական
(
եկեղեցի)»
Եփր. աւետ.
330,
335.
Եղիշ. զ. էջ
51.
Յհ. իմ. երև. «մայր
կամ աթոռանիստ
(
եկեղեցի)»
Խոր. Յհ. կթ.
Տօնակ. «առաքելական
թղթեր»
Եւս. պտմ.
Տօնակ. որից
կաթողիկեայ
«
րնդհանրական
(
առաքելական
թղւԴերի
համար
ասուած)»
Ագաթ. Շնորհ. Գնձ.
կաթողիկեցի
«
մայր ե֊
կեղեցու աւագերէց»
Վրդն. պտմ.
կաթողի–
ւյէական
«
րնդհանրական»
Նանայ.
Մ աքս.
եկեղ։ Այս բառերը
գրւում են նաև
կաթոլղի–
կէ, կաթողիկեայ
ևն. հմմտ.
Բարթողիմէոս
> հարթոլղիմէոս։ —
Միջնադարեան
բժշկու­
թեան լեղւով՝
կաթոլղիկէ
նշանակում էնաև
«
մեծ երակ», հմմտ. Մխ. բժշ. էջ
124
«
Զե­
րակն զոր կտրես՝ զկաթուղիկէն առ կամ ի
բասիլիկէն»,
բայց յատկապէս
Տաթև. հրց.
244,
ուր գրուած է
կաթալիկէ
և մ եկնուած
«
լեարդի ստորին մեծ երակր». հմմտ. վրաց.
^•տօօ-շո– յ ց
ԺՀՅ
<4> 0ԸՅ°
կաթոլիկե
ձաողվի
«
մայր երակ, շահղամար»
Չ ուբինով
2
,
էջ
102։
(
Բառիս
վրայ տե՛ս նաև Տճձ&\, Մխ.
հեր. §
341
)։
֊
Յ ն .
7.7.0
օ/.17.՚ք|
«
րնդհանրական,
տիեզե­
րական (առաքելական
թուղթ կամ եկեղեցի),
մայր եկեղեցի»,
կազմուած է
7.9.6
շ
«
ըստ»
եւ
0՚.0
<յ
«
ամենայն»
բառերից.
փոխառոլ–
թեամբ
անցել է բոլոր քրիստոնեայ
ազգե­
րի լեզուներին,
ինչ. լտ.
ԸՁէհօԱնԱՏ,
ֆրանս.
֊
Յէհօ1ւզԱ6,
վրաց.
յօօ-օ-շոօյշ կաթոլիկե
են. նոյն իսկ տճկ. ա սլում է
է ձ Լ յ ^ յ Լ յ
Ղ^՜
էօ1ա
«
կաթոլիկ
հայ»։ — Հիլբշ.
353։
Հներից Տաթև, հարց.
532
«
կաթողի­
կէն ընդհանրական
լսի»։
Ուղիղ մեկնե­
ցին նախ ՀՀԲ և ՆՀԲ,
Fonds A.R.A.M