2
Ձ
1
Օ
«
հագուստի
ծալքեր)),
յն,
ՕՕէ՜ՀՕՀ
«
խորգ»,
Օ0Լ
"
Հ՜ղ
՝
ւ
>՚ղ
«
ուռկան»,
սանս.
Տ
\ ՚ 3
յ
«
Փաթաթել»։
Հիւնք.
կոկ
բառից՛
ԲՁե–ԱեՅՈ>՛
ՀԱ
1904,
185
հնխ.
^ՕՏ
արմատից,
հմմտ. լտ.
^61*0
«
տանիլ,
բերել»։
ԳԻՌ.֊Ալշ.
Մշ. Ջղ՛ Ալմ. Վն.
ծոց.
Ախց.
Գոր. Երև. Կր.
Ղրբ՛
ծօց,
Հճ.
ձոց,
Խրբ.
ննխ. Պլ. Ռ. Աչ.
ձօց,
Ագլ. Մկ. Ոզմ. Տփ.
ծոլց,
Տիգ.
ձուց,
Մրղ.
ձոլէ՚ց,
Զթ՛
–
փւց>
Հմշ.
Սեբ.
֊
Է օ ց ,
Ասլ.
օ.էօ՝ց, ձէօ՝ս,
Շմ.
ց ° ց –—
նոր
բառեր
են՝
ծոցիկ, ծոցւոր
(
Հ>Պլ.
ձօս–
վօր),
ծոցւորիլ, ծոցարաց,
ծոցքլսղ
տալ,
ծոցաս տ է ծ։
ԾՈՒԱՐԻԼ
«
ամփոփուիլ,
կծկուիլ,
հալա֊
քոլելով պահվտիլ»
Օրրել, լե. հրտր. էմ. էջ
119.
նոյն նշանակութեամբ
է ն՛աև Մ
աղ.
թղ.
121 «
ծպտեալ ծակամուտ
ծըւարեալ»,
ինչ­
պէս
երևում է
ծակամուտ
բառից (և ո՛չ թէ
«
մէջը
փաթթուիլ,
ամփոփուիլ»,
ինչպէս
դնում են ՆՀԲ և ԱԲ),
Պատահական
նմանութիւն
ունին երր.
1154
^1",
արամ.
Տ՝\Ո՚,
ՏՅՐ
«
կապկպել,
պնդել,
ճխտել»։
ԳՒՌ. — Պ ահ ուած է թէ՛ պարզ արմատ
ր
և
թէ նրանից
ածանցուած
ձևեր.
այսպէս՝
ծուար
«
ծովախորշ՝
ուր հ աւաքւում են
ձըկ֊
ները տօթ
ժամանակ. ՕՕԱՕեՇ»
(
Նորայր,
Բառ.
ֆր՛)՛
2՛
Երև.
«
ձկների
բոյն». 3,
Բբ. «թխսմայր
հալի՝ ձագերին
թևերի
տակ
առնելը»,
ծուար անել
Երև.
ծւարիլ
Ալշ.
Ախց. Երև. Մշ. Ննխ. Վն. «խումբը
մի տեղ
հաւաքուիլ, ամփոփուիլ,
հաւաքուիլ
նստիլ»,
Վն. «կուչ դալ, ամփոփուիլ, կծկուիլ»,
ծւա–
Րել
Երև. է՛գդ. Վն. «հաւաքել,
մի
տեղ
ամփոփել,
թուխսը
իր
ձագերին
թևերի
տակ
հաւաքել պատսպարելը»,
ծոլարատեղ
Երև. «այն տեղը՝
ուր ձկներր
հաւաքւում
խումբ են կազմում»։—Անշուշտ
բառիս հին
ձևը
ծ
նախաձայնով
Է, ինչպէս ցոյց են
տա­
լիս Մագիստրոսի
և Օրբելեանի
վկայութիւն֊
ները և Ալշ. Մշ.
ծվարել,
Ախց՛
ծվարիլ,
Աեբ.
ձվարիլ։
Սակայն
մի քանի բարբառ­
ներ՝ կապելով
«
ձու» գաղափարի հետ՝ նա­
խաձայնը վերածել
են
այսպէս Բբ.
ձ՚ վ ա ր
և Լ՚էմ.
ծվավորվել
(
իբր
ձուաւորուել):
ԾՈԻԵԼ
«
մաղելու
մի առանձին ձև է», նո­
րագիւտ բառ՝ որ մէկ անգամ
գտնում եմ
գործածուած
Բանք աղ.
186։
—
Կենդանի է
այժմ էլ Ակն.
Ղրղ՛ Բլ՛ Պշ. Սեբ. Սլմ.
նոյն ձևով և նշանակում
է
«
հատեղէններր
ափսէի մէջ լցրած՝
վեր վեր նետելով՝
աղ­
բերն ու քարերը մէջտեղ հաւաքել
ու մաք­
րել»։
ԾՈԻԷՆ
տե ս Ծիւ։
*
ԾՈԻԽ, ո
հլ. «մուխ.
2.
գոլորշի,
շոգի»
ԱԳր. Ոսկ. մ. ա.
2,
Եզն. որից
ծխել, ծխիլ
ԱԳր.
ծխալից
Եփր.
օրին, էջ
265.
ծխա­
խառն
Ագաթ,
ծխանանք
Աիր. ժդ.
24.
ծխան
Վիպաս. (առ Մագ.).
ծ խ Տ ե լ ոյզ
Հին բռ.
ծխո–
տիլ
Եղիշ.
ծխաշունչ
Ոսկ. յհ. ա.
1.
ծխանե–
|իք
«
խունկ, կնդրուկ ևն» Պտմ.
վր.
—
ծուխ
նշանակում է նաև «տուն, երդ» (հմմտ. պհլ.
Ժ լ ք է Յ ե =
պրս.
օձՅձ
ձ՜սձճ
«
ծխնելոյզ.
2.
գերդաստան»,
պրս. ձՅձ
ճսճ
«
ծուխ»,
ձսձ՜
1
ՈՅՈ
«
ընտանիք, ազգատոհմ»
Ւ1օ1՚Ո § 5 9 7
և
Թիրեաքեան, Կարնամակ, ծան.
20),
որից
ծխատէր
կամ
ծխակեր
«
ժողովրդապետ»
Մ աշտ. ջահկ, —հետաքրքրական
ձև է
ծխո–
յել
«
պատուհան»
Բառ, երեմ, էջ
150
(
իբր
ծխոյ–ել՝
ծուխր դուրս
երնելու
տեղ)։ — Նոր
բառեր
են
ծխախոտ, ծխաձոլկ, ծխամորն,
ծխափայտ, ծխաքարշ,
ծխաբաժանոլթիւն,
ծխահամար, ծխատուփ, ծխավասաո, ծխա­
փող, ծխական, անծուխ
ևն։
֊
Փոխառե՛ալ
է կովկասեան
*
ծոլխ
ար֊
մատից, որ նշանակում
է «մուր,
ծախ,
մութ»։
Նոյն արմատի
ժառանգներն
են վը֊
րաց,
^՚Օ&Յ^՛ ծոլխվա
«
ցաւ,
տրտմութիւն»
(
իբր սրտի
ծուխ. հմմտ. պրս. ^Յ^ւ
ճսճ
«
ծուխ, տրտմութիւն»),
<֊ո<.Հ)Հ)–֊Հ.
յյօօ մ ո մ–
ծուխարեբա
«
տխրիլ, տրտմիլ»,
9
<ո9^՚շյե<օցւ՚>;>
մոմծ ա խր ե բ ա
«
երեկոյանալ»,
9
^>ց ե&օ մ ը –
ծուխրի
«
աղջամուղջ,
երեկոյ»,
՚
ՅշՅ–
^՚յյեծց&ծ
շեմծուխրեբա
«
երեկո յեան
մութր»,
^/՚ցծց–
Տյռօե ծոլխելիս
«
երէկ»
(
իմաստի
զարգաց­
ման համար հմմտ. հյ.
երեկ
և
երէկ.
ռուս.
ե6֊16բ1>
«
երեկոյ»
և
8
^6բՅ
«
երեկ»)։ — Բա­
ռիս
բուն հայերէնն
է
մուխ,
որ
հնղևրոպա֊
կան ծագում
ունի։ — Աճ.
ա ֊ բ ւ ՚ Օ է հ ,
ՃՏ13
բօ1.
104
արաբ,
^ՁՇհշհ,
սլ՛
ՃԱՕհ
«
ոգի»։
ՆՀԲ
թուիւ
Fonds A.R.A.M