ԾԻԻ
Հիւնք,
ծ ի ւ
հանում է
ծ ո լ է ն
բառից,
իսկ
ծ ո ւ է ն ՝ սոպան
–/7
<7;
ԳԻՌ.— Արմատական
ծ ի ւ
ձևն ունին Խրբ,
«
կտոր»
(
օր.
մ ս ի ծ ի ւ ^ ծ ի ւ ծ ի լ
Ղրբ՛ «պա­
տառ պատառ»,
ծ ի լ ծ ի ւ ա ն ե լ
Ղրբ՛ «պատա­
ռոտել»,
ծ ի ւ ծ ր ա ր
Ատ\ն. «կանանց՝ սնտուկ­
ների մէջ պահած
շորեղէններն ու զարդե­
րը–՛,
ծ ի լ ծ ի ւ
Երև. «պատառ պատառ» (Ա–
մատ. Հայոց բառ ու բան, 308).
—
ն ո ր բա–
ռեր են
ծ ո ւ ի կ ծ ո ւ ի կ
Երև. Լ.Պ լ. Վն. Տփ.
«
բզիկ
բզիկ»,
ծ ո ւ ա տ ե լ
Երև. նբ. «կտրտել,
բզկտել»,
ծ ո ւ ա ն գ ծ ռ լ ա ն գ ի
Ղրբ. «պատառ
պատառ եղած, բզկտուած»,
ծ վ ո տ ե լ
Ալշ.
ծ փ ռ թ ե լ
Վն.
ծ վ ծ վ ա տ ե լ
Ղրբ.
«
բզկտել»։
*
ԾԻԻ
«
աթար, թրիք վառելու ցան», մէկ
անգամ
ունի Եղիշ. Բ. էջ 40(տպ. Վենետ.
1893,
էջ95). «Ծիւք և քակորք ի կրակ մի՛
եկեսցեն կամ մի ա յրեսցին»։—Այ
ս
բառր
դիտէ նաև Բառ. երեմ, էջ150 և մեկնում է
ծ ի լ
«
ցան» (որ է աթար)։ — Եղիշէի
ուրիշ
ձեռագիրն եր գրում են
ծ ի ւ ղ
«
խռիւ»,
որից
իմ ացւում է որ
ծ ի լ
«
աթար» շատ անսովոր
բառ էր։
֊
Վրաց,
^|օց;> ծ ի ւ | ա
«
չորացրած
թրիք՝
վառելու համար, աթար» (Չուբինով
2
1679)։
ՆՀԲ, ՋԲև ԱԲ մեկնում են «ծիրտ
կամ
քուրջի կտոր»
(
վերջին
իմաստով
նախորդի հետ նոյն են
ըմբռնում)։
Վրաց. բառի հետ ուղիղ
համեմատեց
նախ Մառ.
1
<թ«1. «
ԱՀՈ-ճո
Շ1.
(1903),
էջ 27։ Նոյնը անկախաբար նաև ես.
բայց ի նկատի
ունենալով
հայերէն
բառի շատ անսովոր
լինելը,
դրել եմ
փոխառեալ
վրացերէնից։ Մառ նոյնին
է կցում նաև ասոր. \\^
Տ ՅՅ
«
կեղ­
տոտ, անմաքուր»,
Հ XI լք
ՏՁ֊Ձ՛
«
կեղտ,
ա
ՂԲ»ւ
IX՛– I՛լք
ՏՏ^աէՅ
«
անմաքրութիւն»
ևն։ Եթէ այս բառերր
իրօք կապ ունին,
հայն ու վրացին պէտք է դնել փոխա­
ռեալ
ասորերէնից։
"
ԾԻԻՐ
«
մարմինր
հալիլ, մաշիլ». արմատ
առանձին
անգործածական.
որից
ծ ի ւ ր ե լ
«
անձր մաշեցնել»
Վեցօր.
ծ ի ւ ր ի լ
«
հիւծոլիլ»
Բ. թագ. ժգ. 4. Վեցօր. 85.
ծ ի ւ ր ե ա լ
Երեմ,
ժգ. 3. Ոսկ.ես.
ծ ի ւ ր ե ց ո ւ ց ա ն ե լ
Վեցօր.
ծ ի ւ ­
ր ա կ ա ն
Երեմ. ժդ. 15.Եւս. քր.
ծ ի ւ ր ո ւ թ ի ւ ն
ԾԼԻ
Ոսկ. մ. ա. 4.
ծ ի ւ ր ա խ տ
«
հիւծախտ» (նոր
բառ), — Բառ. երեմ, էջ318 և ՀՀԲ
ունին
նաև
ց ի ւ ր ա ն ա լ
«
հիւծիլ, հիւանդանալ»
ձևը։
–
Նոյն է թւում վրաց,
^ 3 – ֊
0
– 2
°
^ վ ր ի լ ի ,
^ցշոօշոօ
ծՎՓլէ
1
«
մանր, բարակ, քիչ, ան­
գայտ, նօսր»,
^ցծօ-ոոցօ՝
ծ վ ր ի լ ե բ ա
«
ման֊
րել, կոտորել»,
ծ ^ Յ ՚ ՚ ՚ ՞ շ ՞ ծ ՛ ^
գ ա ծ վ ր ի լ ե –
բա
«
փշրել, մանրել, բարակացնել», ֆ~*՚~
ժցծօշոօ
գ ա մ - օ ւ լ ր ա լ ի
«
ճմլած,
տրորած»
բառերի
հետ։
(
Հայերէն
միաժամանակ ա–
սում ենք
ծ ի ւ ր ա խ տ
և
բ ա ր ա կ ց ա ւ ,
ծ ի ւ ր ի լ
ե
բ ա Ր Ա ւ կ ի լ ^ յ
Բայց որովհետև ո՛չ հայերէնը
կարող է յառաջանալ
յիշեալ վրացական ձե֊
ւերից և ոչ վրացերէնը
հայերէնից,
ուստի
պէտք է փոխառեալ
դնել խալգեան
լեզուից՛
—
Ըստ այսմ վրացերէն
բառերի
արմատը
պիտի
լինի կ*>–
ծ վ ր – ,
իսկ
֊
լ ի ,
֊
ի լ ի ,
֊
ա լ ի
մասնիկ
են։ — Աճ.
ՆՀԲ լծ.
ծորել, ս ո ր ե լ , թ ո ր ե լ ։
ՇՅՈ1Ո1,
Ըէ. §է^ա.
էջ 12 հյ.
ծ ե ր
և չեխ,
շքշէւ
բառերի
հետ։ Տէրվ. Նախալ. 78 հայ.
կ ո ր ն չ ի լ , կ ո ր ո ւ ս տ , ծ ե ր
և սրա ցեղա­
կից ձևերի հետ հնխ.
§ՅՐ
«
ծերանալ»
արմ ատ ից։
յ՜ԱՏէւ,
Օւշէ.
ւ^ԼՄէԽ,
էջ 220
մեր
բառի հետ է դնում քրդ.
26
եաՈ
«
տկարանալ»։
Յակոբեան,
Բիւր. 1899,
էջ 600 պրս.
«
ծեր» բառից։
ԲտէՇՐՏ–
ՏՕՈ,
Խ.
Ս. ճաւ.
Տէսճ.
84
հյ.
ծ ա ր ա ւ ,
սանս.
յ
\
քՁ1
՚
Ձէ.
«
ջերմել»,
պալի
յՅՐՕ
«
ջերմ» ևնբառերի հետ հնխ.
§ ՚ 6 Ա – ք Օ –
ձևից, իբրև «այրած,
չորացած»։
ԾԼԵՐ
«
վաղամեռուկ խոտր» Բժշ, ունի մի­
այն
ՀԲուս. § 1202,
ԾԼԻԼ
«
վախենալ». մէկ անդամ
ունի Ոսկ.
մ. բ.8, էջ 511 «Տալ համարձակ պատաս­
խանի և մի՛ ինչ ծլիլ», յն.
ա ՚ ճ ճձ տ դ ^ ւ ւ
«
սարսափահար
լինել, սաստիկ
վախենալ»։
Արմատր պիտի
լինի
ծ ի լ
կամ
ծ ո ւ լ ։ —
Վերջի­
նիս
նման է, բայց կապ ունի" արդեօք դւռ.
ծ ո ւ լ լ ի ն ե լ ,
ծ ո ւ լ ծ ո ւ լ լ ի ն ե լ
Երև. Լ.
Ղզ.
Շ լ.
«
նստած տեղից վեր վերցատկել
(
ոլրախու–
թիւնից)»,
ծ ո ւ լ
անել
Լ.
Ղզ՛
«
վեր բարձրա­
նալ
(
ծոլխր)»,
ծ ո ւ լ ի
գցել
Երև. «մի բան
դէպ ի վերև
գցել»։
ԾԼԻԼ
«
կոտրուիլ,
ջա ր գուի լ».
նորագիւտ
բառ, որմէկ անգամ գործածուած եմ գըտ֊
461
Fonds A.R.A.M