ԾԻՐ
459
ԾԻՐ
ճրղուկի
նման մի տեսակ
փոքրիկ
թռչուն»),
ծծկ. Ղրդ՛ Մրղ՛ Ջղ– «պարսկական
մէկ շա֊
հի՝ որ մի կոպէկից մի քիչ պակաս է»։ նոր
բառեր են
ծ տ ա բ ո յն , ծ տ աիւ աղող, ծտաիւ|ւն–
ձոր, ծ ա ա ս իննի , ծ տ ա պ ա շ ա ր
(
որ ե.
տ տր-
պ ա շ ա ր ) , ծ տ ա տ անձ, ծտաշք, ծ տ ասուտ ,
ծտե նա կ :
*
ԾԻՐ, ո
հլ. (Սերեր.
ունի
ծրաւ,
բայց
այլ ձ,
ծրով^)
«
շրջագիծ» Ես, ե. 21. Յոթ. իբ.
14.
Րսկ. գաղ. Սերեր, (իսկ
ծ իր
«
ցրուած,
սփռուած» Վեցօր. պէտք է ուղղել
ց ի ր
) ։
Այս
արմատից են
ծ իր կ ա թ ի ն
«
յարդգող»
Շիր.
Փիլ. (նաև
ծ իր տ ծ ա ն
9,
քր– կաթ. տե՛ս Հին
հաւ. էջ 114).
ծ ր ա գ իր
Ագաթ. Ոսկ. հռ.
ծ ր ա գ ր ե լ
Փարպ. Կղնկտ.
ա փ ն ա ծ ի ր
Ա֊
գաթ.
լ ա յ ն ա ծ ի ր
Օրրել,
բ ո լ ո ր ա ծ ի ր
Փիլ. Շիր,
բ ո լ ո ր ա կ ա ծ ի ր
Փիլ. Երգն. մտթ.
ծ ր ա բ ո լ ո ր
Վրդն, պտմ.
լ ի ա ծ ի ր
ԱԲ.
ծ ր ա ն ա լ
«
չորս
կող֊
մր ծիր քաշել» Եզն,
ծ ր ա փ ա կ ե լ
Փարպ.
ծ ո ­
վ ա ծ ի ր
Փարպ.
ծ ր ա գ ր ա յի ն ,
ծ ր ա գ ր ա կ ա ն
(
նոր
բառեր)։
֊
ն ո յ ն են վրաց.
^<*)Ը ծրե
«
շրջանակ,
շրջագիծ»,
ՏՀ–^՚)&–
դ ա ծ ե ր ա
«
գրել, նկա­
րել», ՝գզՀ>–
ծ ե ր ա
«
գրել»,
եծ^ց&ցյոոօ սա–
ծ ե ր ե լ ի
«
թանաքաման»,
թուշ.
^ո(ոօշոո;> ծ ե ­
րի ;ա
«
գիր > դրութիւն»,
Տ)Լ(*.֊~~ծՒ։
ծ երա դ –
ղա ր
«
գրել»,
լազ,
յ Յք
«
գրել»,
խՐՏՈ,
*
յձ7Տւ\՝1
«
գրուած»,
խւ՜Տւ
«
գիտութիւն»,
՝
խՈ1
«
նամակ, գիր, գիտութիւն,
ուսում».
յ31՜0Ո1
«
գիտուն»
(
իմա՛
^31՝,
էձՀԱ,
ՕՁքՅ
են)։ Վեր֊
չինների
նշանակութեան
համար հմմտ.
հյ.
ծրել
«
գծեվ, գրել»
Յիշատ։
Կ ովկա ս ե անն երր
պարունակելով
աւելի
ընդհանուր և
բազ֊
մազան իմաստներ, չենք կարող դնել
հայե֊
րէնից փոխառեալ. այլ բոլորր միասին
կուլ֊
տ ուրական
խալդին երից։ —Աճ.
ՆՀԲ լծ. յն.
֊
րօօզ,
լտ.
§^ԱՏ,
թրք.
Օյձ^
^ Ր Շ ,
արաբ, ^յձ ճձ
\
Դ
«
շրր–
ջան»։ Պատկ. և
ւ\1ս11շՐ, ՃՈՈ6Ո. V I
յն.
քՍք/6<;,
լատ,
§ ^
ք
7
Տ
«
ծիր,
շրջան»;
Հիւբշ. 457 մերժում է այս հա֊
մ եմ ատ ութիւնր, որովհետև
Հ՚>՚.(յ՚֊ Համա­
պատասխանում
է մեր
ծ ո լ ո
բա֊
ռին։
Հիւնք.
ծ ր ա ր
բառից։֊–
Տշհ6քէ&1օ–
աԱշ 6 8
28, 296
հբգ.
եՇքՅՈ,
մբգ.Խ–
ք6Ո
«
դառնալ»։
1
\
ՅքՏէ,
Յուշարձան 404
սումեր,
§Լք
«
երկնակամար»,
414
մոն ֊
գոլ.
էօ§ՕՈՈ
«
շուըջր», էօԱՕՈ «դառ­
նալ», թունգուզ֊մանչ.
էօճՕէ՚Օ
«
անիւ,
շրջանակ», 420 ալթայ.
1
<Աք
«
գօտի»,
425
ույգուր.
էշԱշւ՛,
էէճԿ
«
բոլորակ»,
էշ1<Ո
«
շուրջը»,
օսման.
€6\՚ք6
«
բոլո­
րակ»,
^6V^^-ա^^^
«
դարձնել», 426 թթր.
ՏԱ". Տ1Մ
«
գիծ»։ Մառ
51
ֆ– շճօթ11.
2,
144
հայ.
ծ իր
և վրաց.
ծրե
գնում Է յա­
բեթական
1
(3111
«
երկինք»
արմատից,
որից նաև սվան.
6
եր
«
առաստաղ»։
ԳԻՌ.
Ա, ս արմատից են
ծ ի ր
Գնձ.
Ղրբ.
«
ակօս»,
ծ ի ր ր բ ե ր ե լ
Ղզ՛
«
կարգի
բերել»,
ծ ր է ն դ ո ւր ս
Տփ. «չափից
դուրս»,
ծ ի ր ո ւ մ ր
մ ն ա լ
Ղզ.
«
իր աստիճանի
մէջ մնալ»,
ծ իր
ա ն ե լ
Շշ. կամ
ծ իր տ ալ
Գնձ. «ակօսներ քա­
շել»,
ծ իր ա կ
Շլ. «գութանի մեծ անիւր»,
ծ ր ա կ ո տ ո ր ա ն ե լ
Ղրբ.
«
արտր թէ
լայնքին
և թէ երկայնքին վարել»,
ծ ր ե լ
Ղրբ՛
«
երկու
արտի իբր սահման մի ակօս քաշել»,
ծըՐ–
ծ ր ր ո տ ե լ
Ղրբ.
«
ծուռ ու մուռ վարել
արտր»։
ԾԻՐԱՄԾՂՕՐ
տե ս
Ծինամծղոր։
*
ԾԻՐԱՆ
(
րստ նՀԲ
ո, ի- ա
հլ. բայց ա֊
ռանց վկայութեան)
«
ծիրան պտուդր,
միշ֊
միշ, պարկուկ»
Մ. առակ.Վստկ. Բժշ. (ու֊
րիշ լեզուներով
կոչւում է «հայկական սա­
լոր կամ խնձոր», այսպէս լտ.
ՅՈՈ0Ո13ՇԱ111.
իտալ.
ՅՈՈտ11աՕ,
արաբ.
յ ,
0
^ 1 ^ Ա յ
1
սքք
3
՜
հ–։՚.1
Յա13Ո1
«
հայկական
խնձոր». Տգի­
տական բուսաբանական
անունն է
բւ՜ԱՈԱՅ
Յ՜ ա Շ աՅՇՅ
«
հայկական
սալոր»)։ Թէև
ծ ի ­
ր ա ն
բառի գո րծա ծ ութիւն ր շատ
նոր
է, բայց
անշուշտ
ամենահին
ժամանակն
էլ կար, ո–
րովհետև
ունինք նրանից
ծ ի ր ա նի
«
ծիրանե •
դո էն կարմիր. 2. ծիրանի
ներկ տուող մի
խեցեմորթ. 3. ծիրանեգոյն
րնտիր
զգեստ»
ՍԳր. Վեցօր. Կոչ.
ծ ի ր ա ն ա կ ի ր
Մծբ
ծ իր ա ­
ն ա ծ ի ն
Ագաթ,
ծ ի ր ա ն ա ն ե ր կ
Եւս. պտմ.
ծ ի ­
ր ա ն ա վ ա ճ ա ռ
Գծ. ժզ. 4. Ոսկ. մ. բ. 18.
ծ ի –
ր ս ւ ն ա ց ո ւ ց ե ա լ
Ոսկ, մաթ.
ծ ի ր ա ն ա ւ ո ր
Ոսկ.
մ. բ. 22.
ծ ի ր ա ն ա ւ ի ա ռ
Ագաթ. Կորիւն,
ծ ի ­
ր ա ն ե զ ա ր դ
Եւագր.
ծ ի ր ա ն ե կ ի ր
Կոչ.
բ ո լ ո ր ա ­
ծ իր ա ն
Պտմ. աղէքս.
ե զ ր ա ծ ի ր ա ն ի
Ես. գ.
22.
մ ի ջ ն ա ծ ի ր ա ն ի
Ես. գ. 22.
զ ո ւ գ ա ծ ի ր ա ն ի
Նար. խչ.
շ ո ւ ր ջ ծ ի ր ա ն ա ց ե ա լ
Բրս. հց. և այլն։
֊
Եթէ
այս պտուղր
Հայաստանի
բեիկ
Fonds A.R.A.M