ԾԻԹ
455
ԾԻԾ
ՕԻԹՆԱՑ
«
տաշտաթաղ
անելու ճիլղ»՜> ան­
ստոյգ նորադիլտ բառ, որմէկ անգամ
ունի
Վստկ. 130 «Կապեա պինտ և աղէկ թաղեա
զոսկորղ և զամէն ուռերդ՝ մինչև ի տնկերն,
որ զերդ ծիթնաց՝ որ քաշ կու առնեն», (ի֊
մա «տաշտաթաղ են անում», տպուած է
ք աշ կ ո ւ առնեն,
որ իմաստ
չունի)։
Վաստակոց
գրոց հրատարակիչր, էջ
248
գրում է
ծիթնայ
և էջ 130 մեկնում
է «աճումն,
երկարումն»՛)
ԾԻԹՐԱՅ
կամ
ԾԻԹՐԱՍԻՆ,
անծանօթ
բոյս
է. Գաղիանոս իբր հոմանիշ է դնում
սլիւթէս
բառին. ՆՀԲ այս բառով հասկանում է յն.
Ո՚յԱա», լտ.
թ^էՒոՕՈ
և համարում է «մի տե֊
սակ
վայրի սոխ»։ —ՀԲուս. § 1187 անորոշ է։
է)ԻԼ
«
ընձիւղ,
բողբոջ, ծղօտ»
Գնձ. Վստկ.
Տաղ. ասւում է նաև
ծիղ, ո
հլ. (կամ սեռ.
–\\)
Ասող. Ոսկ. դծ. 51. Երգն, լս. 111. Ոս֊
կիփ. Վստկ. 30. կայնաև
ծիւղ
«
խռիւ», որ
իբրև ձեռագրական
տարբերակ
գտնում
ենք
Եղիշ. բ. էջ40 (տպ. Վենետիկ
1893,
էջ 95)՝
բնադրի
ծիւ
«
քակոր,
աթար» բառի դէմ
(
տե՛ս այս բառր)։
Որից
ծլել, ծլիլ, ծլեցու–
(
յանել
Վստկ.Մաշտ.
ծլարձակութիւն
Փիլ.
ծլաձև.
Շնորհ,
շատծլու
«
ուղտափուշ»
Բժշ.
նորածիլ
(
արդի
դրականում),
գարեծեղ
Վստկ. 133.
հաստածեղ
Թէոփ. խ. մկ.
ծղօտ,
ի, ու
հլ. Վրդն. սղ. Անյ. Բարձր. Շնոր..
ճառրնտ։ — Արդեօք սրա հետ նո յն է նա)։
հիւղ (հեղ, Շիղ),
որ տես առանձին։ Կապ
ունի՞ ուտ.
ցիլ
«
սերմ»։
ՆՀԲ
ծղօտ
մեկնում է
«
ծղյօդ,
ծիղ յօ֊
դալոր կամ րստ Հին բռ,
ծղոտն,
որ֊
պէս թէ
ոտն ծղի, հղի»»
Պատկ.
էւՅՕ/16,Ա.
էջ 16 քրդ.
ցւ1ւ
կցում է մեր
ծիլ
ձևին։
Հիւնք. հանում է
ձաղկ
բառից։
մ ՍՏէւ,
Օւշէ.
ր
^սւ՜ճշ,
էջ 122 քրդ–
լ^ս.»
1-
Լ
վրաց.
հիլի
«
սէզ» բառերի
հետ։
8
ս^–
^6
1\232, 43
ծեղ
և
ծիւղ
կցում է յն.
–
յ՚ձճ.–/Ո(Լ
«
ծառի
բուն», անգսք.
Տ ւ Շ ՚ Յ ,
դերմ.
Տէ161
«
ցօղուն»
բառերին։
101713֊
տշհն1<,
016
31
է6Ո 7հւ–31<61– II.
39
սլ.
7.
Հ\՚
Դ՝Շ
«
կանաչութիւն» և վւռիւզ.
Հտճ
%1
~
«
բանջարեղէն»
բառերի հետ–
8
ս
^ § 6 ,
կ\Հ.
Տէսճ. 7,
14
Կիլիկիոյ
Նա-՚&Հ և
Լիւդիոյ
11՚.\7՝
էն՚Հ տեղանունների
հետ։
Տշհքքէ61օս՚ւէշ 8 8 28, 295
հիսլ– ահ,
հբգ՛ \ս\ «ծիլ», անգլ.
գսւ11
«
փետուրի
ցօղուեր»։
ԲշԺՕՐՏՇՈ,
Հայ.
Գր. լեզ.
110
յն. ՝ք֊0––ր).6գ «նորածին», գոթ.
1
<61Ո6Ո
«
ծլիլ»,
լիթ.
2՚
յ
/(36
էւ
«
ծաղկխլ»
բառերին
ց եղա կից է
դնում։
ԳԻՌ.֊Ագլ.
Ալշ. Ախց. Երև. Կր. Մկ. Մշ.
Շմ. Ջղ. Սլմ. Վն.
ծիլ,
Ասլ. Խրբ. Հճ. Հմշ.
Ննխ. Ռ. Տիգ.
ձիլ,
Ոզմ.
ծէլ,
Զթ–
ձալ, -
միւս ձևերից՝ Ագլ. Գոր. Ոզմ.
ծէղ,
Ղրբ–
ծրէղ
«
փայտի կտոր», Սչ.
ձեղ
«
ցօղուն», Տփ.
ծիղ,
Ջղ.
ծուղ
«
յարդի կտոր»
(
Եղիշէի
ծիւղ
ձևն
է).—բայական
ձևով՝
Ջղ. Սլմ. Վն.
ծլել,
Ագլ. Կր. Մկ. Շմ. Տփ.
ծլիլ,
Ախց.
ծլէլ,
Ասլ.
Խրբ. Ռ. Աեբ.
ձլիլ,
Հճ.
ձր՝լել,
Զթ–
ձր ՝լիլ,
ննխ.
ձլէլ,
Մրղ.
ծիլէլ, ծըլէլ,
Գոր. Ղրբ–
ծի­
լի լ,
Հմշ.
ձ լ ո ւ շ ։ —
Նոր իմաստներ և նոր բա֊
ռեր են ներկայացնում
ծիլ
Մրղ,
«
պնակի
մէջ ծլեցրած
ցորեն», Տիգ. «մազի
թել»,
Խն. «մի տեսակ փուշ», Արբ.
«
շաքարակա֊
լած քաղցրեղէն»,
ծեղ
Հմշ. Պրտ. Տր. «ե֊
գիպտացորենի
ցօղուն», Սեբ. «հասկր
վրան
ցօղուն
ցորենի»,
ծիլ քաշել
Ղրբ–
«
շերամի
բոժոժից թել քաշել»,
ծլիկ «–Շ՚ւէօՈՏ»,
ծլիյ
Արբ. Չն. կամ
ծլկիլ
«
շաքարակալել»,
ծլոլկ
Ելդ, «ծիլ»,
ծլծլոաիլ
Ղրբ– «ծիլեր
արձա֊
կել»,
ծղան
(«
շերտ»
իմաստով
յիշած է
Բառ, երեմ, էջ 245),
ծղանել, ծղօն, ծղնօսւ,
ծղնօսւատեղ
ևն։
ՓՈԽ. — Վրաց.
930
ՕՍ
օ
ծւլելի
«
ցօղուն,
ստեղն, ծառի վրայի փուշերր»,
^շցյոոօծՏօ
ծղ՚ելիանի
«
ցօղնաւոր», նաև վրաց.
^օշյոօ
ծիլի
«
մաս, բաժին, վիճակ
գցել»
(
հմմտ.
գւռ,
շօփ
քցել),
^ օ ջ յ օ
ծիլի
«
ոջիլի
ձու»
(
հմմտ. գւռ.
ոջիլը ծլիլ),
քրդ.
յ յ
ճ\
«
ցօ֊
ղուն» (որ
յստէւ
սխալմամբ
համեմատում է
մեր
հիւղ
բառի հետ) կամ «ծիլ» (ըստ Ա֊
ճառ. ԻՀՏՆ 16, 370), (ձԱյ Ճ\\\Հ. կամ
26՛–
՚
Ճ316
«
շիւղ».—ըստ իս մեր
ծիղ
ձևից է
նաև կապադովկ. յն. ԼւՀՕ՝/.՝/.օ «բողբոջ,
ծիլ»
(–
օ1<1
<0
նուազական
մասնիկով
կազ֊
մուած), որ
ԻՀԶքօ1ւճշՏ,
00
ք*0.
82
մեր
ցցուե|
բառի հետ է կցում։
*
ԾԻԾ
տե ս Ծուծ։
ՇՅՈ1Ո1, Տէ. 6է>՚171.
202
ծիծ
կցում է
իտալ.
էշէէՅ,
ֆրանս.
16161՜,
յն. .ւ.&6զ
Fonds A.R.A.M