2 1
ԵՂՆ
նիշի հետ։ (Կալգ չունի բառս
լուծանել
ձևի հետ, որովհետև սրա արմատն է
լ ո յ ծ
կամ կրճատ
*
լած,
իսկ
վերինների
արմատն է հղէտ),
ԵԴ.Կ
«
գաղջ, տաքուկ, գոլ» Վրք. հց. Ա.
569,
որից՝
եղկաղոյ&
«
աւելի
գաղջ)) Արիստ.
աշխ.,
եղկացուցանել
«
գաղջ դարձնել))
Շար.,
եղկութիւն
«
գաղջութիւն)) Մագ.,
կիսեղկ
Մխ.
բժշ. 98,
կիսայեղկ
Մխ. բժշ.
55.֊
Բառիս
երկրորդ ձևն է
լկիէ,
որի վրայ տե՛ս առան­
ձին,
ՆՀԲ (նոյնր նաևԹիրեաքեան, Բզմ.
1913, 340)
լծ. թրք.
րլըք
«
գաղջ»,
ր–
լոնաք
«
բաւական
գաղջ»։ (Սրանք,
ինչ­
պէս նաև գերմ. \՚ձԱ «գաղջ» պատահա­
կան և այն՝ ո չ֊ամբողջական
նմանու­
թիւն
միայն
ունին, որովհետև պակա­
սում է նրանց մէջ արմատական
1\)։
Գերմանական
ձևը հնագոյն
*
հԱ10
ձևից
է ծագում (ըստ
1
<1ս
§6,
294)
և պատ֊
կանում է հնխ. Կ՚տ\շ– արմատին,
որից
և լտ.
Շ3100
«
տաքանալ»,
հի֊՚լ.
հ1^Ր
«
գոլ» ևն
( \ \
^ Յ
1 (
Խ ,
1 1 2 ) ։ ֊
Հի՛նք,
հեղղ
բառից։
ԳԻՌ.
—
Երկու ձևով էլ ներկայանում է։ Ա֊
ռաջինր վերի
եղկ
ձևն է, որ պահում են Սլմ.
յէխկ
1
,
Վն.
յ ե խ ք ,
Ո
զ
մ.
յէիւք",
Մկ.
էիւք,
Սեբ.
|Լողի".
Կր–
Լւ|կոււքԼղկ,
Ախց.
յ է ղ կ ա ֊
մէղկ.
նոր բառեր են՝
եղկացնել
Արբ. «մի
քիչ տաքացնել, պաղր կոտրել»,
եղկիլ
Արբ.
«
ջոլրի կամ որևիցէ հեղուկի մի քիչ տաքա­
նալը»,
եղկոլկ
Արբ. «գոլ, կրակի կամ արևի
առաջ մի քիչ տաքացած
ջուր կամուրիշ մի
հեղուկ»,
եոկիկ
Խրբ. «տաքուկ
(
օր, օդ)»։ —
Երկրորդ ձևից ունինք
լկիլ
Ելդ. «գաղջանալ,
տաքանալ», Ակն. Բբ. Խն. Կր. Չն. Ռ. Վն.
«
ձիւնի,
սառույցի կամ սառած
կերակուրի
տաքանալով
հալուել սկսելր, սառած
մ արմ֊
նի
տաքանալր»։
ԵՂԿԱՅ
«
լրութիւն»,
ունի
միայն Բառ. ե֊
րեմ. էջ 86,
«
անստոյգ
մի թռչուն է», նո­
րագիւտ բառ, որ րստ Ամատ.Հայբառ ու
բան էք 175մէկ անգամ
ունի Տաղ. ձեռ. էջմ.
.
V 679 էջ 71 բ. «Եղկիանոս բադուկ
մի կայր,
Ծիրանավիզ կանաչկափայ, Դէմ արևուն վի֊
գրն վւայլայր, Որպէս զոսկի ծ իր ան կ տ՛ա յր » •
֊–֊
Յն.
Ծ.Ճ%ՕՀ& յ բառն է, որ սովորաբար
դառնում է հյ.
աղկիոն,
բայց
ունի բազմա­
թիւ սխալ գրչութիւնն ե ր. տե ս անդ։ — Աճ.
ԵՂԿԱՆԱԼ
«
աղաչել պաղատիլ»
Ոսկ. ա.
տիմ.
որից
րնդ
նախդիրով
լւնդեղձանել
(
կամ
րնդեղճանի՞լ)
«
աղաչել,
թախանձա­
գին պաղատել» Ոսկ, մ. բ. 27. երկուսն էլ
գործածուած են մի մի անգամ և ուրիշ օրի­
նակ
չկայ։
ՆՀԲ, ՋԲ և Հիւնք. հանում են
իղձ
բա­
ռից,
Ե
ք
ԼՍ
«
մեղմ», արմատ
առանձին
անգոր­
ծածական
որից
եղմիկ
«
մեղմուկ» Բառ. ե֊
րեմ. էջ 86,
ԳԻՌ. — Սչ.
յ է ղ մ
«
գաղջ,
գոլ»։
ԵՂՄՈՆԱՅ
«
ուսումն ասէր».
ունի
միայն
Բառ. երեմ, էջ 86. հմմտ.
ելմանի, ելոմոնի։
Դ՚ԼՄՈՆԻ,
որ ասւում է նաև
եղմոնի փեո–
մոնի, փեղմոնի
եղմոնի, փելոնի
ելմոնի,
փելմոնի ելմոնի
«
այս ինչ, այն ինչ» Դ. թագ.
զ. 8. Ա. թագ. իա. 22,
=Եբր. ՝>%Խ
31
աօա,
՝
յ՝%հ/ր&&
բց1օու, տ1աօու,
՚
Օ ւ Օ
^Ձ թ31աօու,
այն է
արաբ. Հյ
Հ
յ՝–
քս13Ո
«
այս ինչ, այն ինչ», որից
թրք.
ք
ւ1
ՁՈ, քԱՅՈ 1313Ո,
Ժող.
փլան փստան
—
մեր բառր գալիս է յն.
Տ/յւօ՚^է
տառադար֊
ձութիւնից
(
Տօթեօշ1
6
Տ, 452) :
Ուղիղ մեկնեց նախ ՀՀԲ, յետոյ
ՕՀԲ։
+ ԵՂՆ, ն
հլ. (֊դին,
–
զինք, –զանց) «էգ եղ­
ջերու» ՍԳր., որից՝
եղնոտն
«
եղնիկի ոտք»
(
գրուած նաև
ե ղ ո ՞ տ ն
)
Եփր. ել.,
եղնորթ
«
եղնիկի ձագ» (իբրև
հորթր) Եւագր, նոր գր֊
բտկանում գործածւում է միայն
եղնիկ
ձևով։
= Բնիկ հայ բառ՝ հնխ.
տ1ո0–
ձևից. հմմտ.
լիթ.
61
Ո1Տ
«
հիւսիսային
եղջերու»,
61
ո6, Յ1–
Ո 6
«
եղն»,
լեթթ.
Յ1Ո
1
Տ
«
հիւսիսային
եղջե֊
բու», հպրուս.
Յ1Ո
6
«
անասուն»
(
իմա՛
«
եղ֊
ջերոլ»),
հսլ. խ\շՈ1 «եղջերու», ռուս.
6
յ169ե,
0.169
ե
«
եղջերու»,
ՇՈՇԱՈւԼՅ «եղնիկ»,
կիմր.
0 1 3 1
Ո
«
եղնիկ»,
յն. Տ.1հԴ֊ «եղնիկ,
եղնորթ»,
ՍԼօէՓՕՏ
(
ՀԼհնխ.
շ1ոեհ0Տ)
«
եղջերու»,
հիսլ.
օԱէ
«
ուլ». — բալթիկ֊ սլալա կան
լեզուներից
վւոխառեալ են մբգ.շ\շոձ, գերմ.
Տ16Ո, ՏԽոՈ–
1
հւ
&
Ր, Տ16Ո
(1
էՒհ61՜,
ֆրանս.
Շ
1
ՅՈ
«
հիաիսա֊
յին եղջերու»։—Հնխ.
61
ո0–
կազմուած է
6 ՚ –
Fonds A.R.A.M