ԹԻԱ
182
ԹԻԹ
«
թիավարել»
և «հող փորեր։
(
Ս լալականի
այս երկու առումներր ոմանք տարբեր բառեր
ևն համարում, ինչպէս
անում է ՋշՈՂՇհՀՀ
347.
հակառակն է հաստատում
այժմ
Ւ\շւ\–
1
շէ 8 Տ Լ
&
85,
էշ
X
11
1
11.
հայերէնը գալիս է
նոքնր կրկին հաստատելու)։
Աճ.
Վերի մեկնութիւնս հրատարակած եմ
նախ Ի/\ՏՆ 20, 161—2։
Յոյն բառը առ֊
հասարակ
համ
եմ ա տում են հբգ.
քօ՝^6Ո,
մբգ.
\/06\\՚6
Ո
«
մաղել», սանս.
թՅՀքՅՈՅ–
ա
«
մաղ» բառերի հետ, բայց այս հա֊
մեմատութիւնր
ճիշտ չէ, որովհետև նա­
խաձայն
1
էէ–
չի
համապատասխանում՝
ըստ
ՑօւՏՁՇգ
էշ 824։
ԳԻՌ.֊Ախց. Ասլ. Գոր. Երև. Կր. Հճ. Հմշ.
Աեբ. Տփ.
թի,
Խրբ. Ջղ.
թին
(
սեռ. Խրբ.
թիա,
Ջղ.
թնի,),
ննխ.
թի, թինը, թ ի յ բ ,
Ալշ. Մկ.
Մշ. Մրղ. Շմ. Ռզմ. Ալմ. Վն.
թիյակ,
Ղրբ.
թէ,
Զթ.
թր՝,
Ագլ՛
թ ա յն ։ —
նոր իմաստներ և նոր
բառեր են՝ Երև.
թի
«
կռնակի
թիաձև ոսկո­
րը»,
թիակ
Զթ– «կռնակ»,
թիակոմ
«
ապուխ­
տի մի ամբողջական կտոր»,
թիափէհ
«
կոթը
կոտրած փայտե թի»,
թեթիակ
Ռղմ.
«
թի­
կունք, կռնակ»։
ՓՌԽ.–Քրղ. ^յճ\\^Տ
է ^ - Ձ Ձ § ւ Ո
«
հրաթի»,
որ բարդուած է քրդ.
3
§ Մ
«
կրակ» և հյ.
թ ի
>Հ&\)
բառերից։
*
ԹԻԱԿՈՍ
«
խումբ»,
նորագիւտ բառ որ
մէկ անգամ գտնում եմ գործածուած Աոկր.
էջ 277 «Եւմիւսն ևս այն
յիմաստասիրացն
թիակոս»
։
= 3ն.
ՑւՕ՚ՅՕ;
«
խումբ,
ամբոխ»
բառից
տառադարձուած, որ գործածուած է բնագրի
համապատասխան
տեղր
—(՚
ՀՏէ 0 7
./
>/.օ;
էէօ՝;
Փւ^ՕՅՕ՚քս^ Ցւօլյօ^.
տե՛ս
Տա*ք>.
Նյրճ.
ԱՀ
.
տպ.
Օճքօրճ 1893,
էջ 165),–Ըստ
այսմ
մեր բառր վրիպակ է փխ.
թիաւաս։
Ուղիղ մեկնեց նախ Մ. Վ. Տէր֊Մով–
սիս ե ան, Սոկրատի
Հրատարակութեան
մէջ, էջ 277։
ԹԻԶ, ի-ա
հլ. «լիաբաց
ձեռքի վրայ
բոյթ
մատի
ծայրից
մինչև
ճկոյթի
ծայրը
եղած
տարածութիւնը (մօտ 24 սանտիմետր) կամ
ըստ երկրաչափների՝
ուղուկ, չորս մատնա­
չափ» ԱԳր. Կիլրղ. գնձ. — արգի լեզուի մէջ էլ
ընդունուած է
թիդ
«
բթամատից
մինչև ճկոյ­
թը» և
քիլ
«
բթամատից
մինչև
ցուցամատը՝
որ է մօտ 18 սանտիմետր», (այսպէս է նաև
Խտջ. որ պահում է յիշեալ երկու բառերն
էլ)։
Բայց Եզնիկի մէջ՝ էջ 214 կարդում ենք.
«
Ո չ աւելի
զթիզն քան զքիլն դտանեմք», ո֊
րից երևում է որ թիզր քիւից փ
Ո
ՔՐ
(
կամ հա­
ւասա՞ր) է։ Արան համապատասխան
է գա­
լիս Ղրբ.
կէո
(
= քիւ,)>
"
Ր
նշանակում է «թիզ,
բթամատից
մինչև ճկոյթր»։
Թիզ
բառից ու­
նինք
թզեան
«
մէկ
թիղ
երկարութեամբ»
Կիւրղ, դտ. Ոսկ. հերոդ.
թզաչափ
Յայսմ.
թզաչափաբար
Անյ. պորփ.
թզուկ
«
խիստ
կարճահասակ, գաճաճ»
Ոսկ. ա. տիմ. էջ
155,
Խոր. աշխ. Վրք. հց.
թզահասակ
«
թզուկ»
ԱԲ.
երեքթզեան
Եւս. քր.
իննթզեան
Երզն. լս։
Աւգերեան, Բացատ ր, չփ. և կշռ. էջ
87,
յետոյ ԳԳ, համեմատում են պրս.
ւՏ*տս>>
ճւտէ
«
թիզ», (այս բառի
նախաձև֊
ւբ պիտի
լինի կա՛մ
զնդ.
(1
ւտէւ
«
տաոր
մատնաչափ» և կամ պրս,
«
ձեռք», երկուսն էլ անյարմար են ձայ­
նական տեսակէտով)։
Հիւնք.
թ ո ւ զ
բա­
ռից։
Բշէշքտտօո,
Խ.
ս. ճաւ. Տէսճ.
133֊
4
նկատելով որ զանազան
լեզուների մէջ
«
թիզ, տարածել և կտաւ գործել»
բառե֊
բբ
նոյն ծագումն
ունին (հմմտ, գեբմ.
ՏթՅՈՈՇ
«
թիզ»,
Տբ1Ո6Ո
«
գործել»,
ՏթՅՈ–
Ո6Ո
«
լարել, տարածել»,
հսլ,
թ6ճ1
«
թիզ»,
թԵՈՁ
«
լարել»,
լիթ.
01
ՈԱ
«
հիւ­
սել» ), ուստի հետևցնում է, որ հյ.
թիզ
և
թեզան
նոյնարմատ են և ծագում են
հնխ.
է6§՚Ււ–
«
լարել, տարածել» արմա­
տից, որի գոյութիւնր
սակայն
այլուստ
չի կարողանում հաստատել։ (Այս պարա­
գային համեմատելի էր հնխ.
էշ1(
«
հիւ­
սել», որի վրայ րնդարձակ տե՛ս
թեքել/»
ԳՒՌ. — Ալշ. Ախց. Ասլ. Երև. Խտջ. Խրբ. Կր.
Հճ. Հմշ. Մշ. Մրղ.
Ջղ. Ռ. Աեբ. Ալմ. Սլ. Վն.
Տիգ. Տփ.
թիզ,
Ռզմ.
թ է ՚ զ ,
Զթ–
թՐ՝Դ>
զարմա­
նալի ձևէ Արբ.
թիլ
«
բթամատից
մինչև
ցու֊
ցամատր», որ անշուշտ
թիզ
և
քիլ
բառերի
խաչաձևման
արդիւնքն
է։ —նոր բառեր են
թզանոց, թզիկ
«
կարճ»,
թզել
«
թիզով չա­
փել»
։
+ ԹԻԹԵՂՆ, ն
հլ.
քթիթղան,
թ ի թղ ա ն ք ;
«
բարակ թերթ ոսկիի կամ մի ուրիշ մետաղի»
Fonds A.R.A.M