Թ Ե
Լ ^ ^ ^
170
հայ բնակչութիւն։
Փոխառութիւնը
նոր լինե­
լու ապացոյց
է համարում
այն՝ որ
Հ$յՀ––~
՝
ԼԱք6է–1 Յճ է Շ Ո
հնագոյն
թրք. բա֊
(
ոարանր չգիտէ այս բառր. ն ոյն պէս
Վիեննա֊
,
յ/»
կայսերական գրադարանի
ձեռագիր
թրք. լ
բառարանը
(1540
թուից)
չունի, և առաջին
անգամ
յիշւում է Մենինսկու
բառարանում
(
ՒձՇՈ1ՈՏճւ,
1
հ.6Տ.
\1
Ո§.
ՕՈ6Ոէ.
Վիեննա
1680,
հտ. I, էջ 1356)։
Այս հաշւով օսմ.
էշ1
բառին չպէտք է կցել արևել. թրք. ^
ձ
որ գործածւում
է երկար ու բարակ
բաների
հատր նշանակելու
համար. ինչ.
եւք էտ1
աԱ\/
«
մի թել մազ», այսինքն «մի հատ
մազ»,
0
Մ
\
Յ
\
Օզ «մէկ հատիկ նետ»
(
հմմտ.
նոյն
գործածութիւնդ
Պ՛լ.
թել մը մազ, թ ե լ մ ը դեր­
ձան
կամ նուզականով՝
թելիկ մր մադ, թելիկ
մը դերձանի,
յ ՚ - Յ էշ1
\
Տւ\ «խառնիխուռն,
խճճուած»
(
մարդու
մազի
կամ
ձիու բաշի
համար գործածուած), (այս բոլոր ձևերը նշա­
նակում Է Ջ.
6.
ՏՈՅ՝\\*, ճ Տեշէշհ).
լազաթ.
յ ՛ – ՛
\
Տւ\՝ գործածուած
նոյն ոճով, օր լ)–>
յ.1*––>.
հ՚Մ
էձ1 71քՁ՝(
«
մէկ հատ ծառ»
(
տե՛ս
՝
ՎՃՈՀՕՇ^,
ՇՅցՅէՁւտշհ6ՏբքՅշհտէսձւ6ո)։
9
ա–
ղաթայերէն
գործածւում
է նաև )՝•-
էՅՐ
նոյն
նշանակութեամբ,
որ թերևս
պրս.
^ «
Հ&ք
«
մետաքսի
թել, նուագարանի
լար» բառից է
փոխառեալ։ —Հայերէնից
է
տառաղարձոլած։
ըստ Մառ, Վրդն, առ, I, էջ 48,
Աղոլեսագրքի
մէջ արաբ,
օ^՝։–
5
է11
«
լար»։
Թուրքերենի մի­
ջոցով
է փոխառեալ
Ասորիքի
գւռ, արաբ.
»
է1ւՅէ
«
կանեփէ կոպիտ
չուան»
(
որ
տե ս անդ)։
ԹԵԼԱԿ
«
թի» Ոսկ. երր. 34 (տպ. Վիեննա,
1855,
էջ 12) կամ թերևս «ղեկ» Ոսկ. մ. բ. 1
(
էջ
421)։
–
Թերևս պէտք է կարդալ
թևակ՝
ըստ
ՆՀԲ։
ԹԵԼԱԿԱԼ
«
գործակալ,
հո գաբարձոլ»
Եփր.
ծն. էջ 126, ել. էջ 160. Բուզ. 273,
= Բարդուած
է
*
թել
«
գործ, պաշտօն»
ան­
ծանօթ բառից –\–
կալ։
ՆՀԲ
յն.
թ է լ ի դ ի ՚ ս
կամ
թէլիսդի՚ս,
հյ.
աեղետէս։
+ ԹԵԿՆ, ն
հլ.
(
թիկան, թիկամբ, թիկունք,
թիկանց,
այս հոլովումր
ցոյց է տալիս՝ որ
բառի արմատն
է
թէկն,
որ գործածական
էլ
է. աւելի յետոյ
է
դարձել է
ե՝
յաջորդ
կ-ի
ԹԵԿ
պատճառաւ)
«
թև, կռնակ, ուս» ՍԳր. Եփր.
Թուոց՝ էջ 259. «օգնութիւն»
Գր. տղ. եէմ,
(
այսպէս նաև վրաց,
դուիդի
«
մէջք, 2, օգնու­
թիւն), որից
թեկն ածել
«
ձգտիլ, նկրտիլ, նո­
րա կողմր բռնել» Ոսկ. «պաշտպանել, խնա­
մարկել»
Ոսկ. ես. Սեբեր.
թիկունք
«
կռնակ»
ԱԳր. «մի բանի ետևր»
ՍԳր.
«
օգնականու­
թիւն» Եւս. քր. Ա. մակ. ժե. 26. Բուզ. Ոսկ.
ես.
թիկունս աոնել
«
օգնել»
ԱԳր.
թիկունս
դարձուցանել
«
փախչիլ»
ՍԳր.
թիկնեո
Վե­
ցօր. 193.
թիկնաւէտ
Խոր.
թիկնապահ
Խոր.
թիկնոց
կամ
թիկնանոց
Վրք. հց. Փիլ.
կիսա–
թիկնոց
Մխ. դատ.
257.
թիկնամէջք
Աղ. կէ.
14.
թիկնաթոո
3
այսմ.
միջնաթիկունք
Փիլ.
սիրուն բառ է
թիկնեթեկին
«
վայելուչ
կերպով
ուսերր շարժելով
(
քայլել)»
Նար. տաղ. 465
(
չունի
ՆՀԲ)։ Նոր բառեր են
թեկնածու, թե կ ­
նածութիւն, թիկնոցաւոր
ևն։
= Բնիկ հայ բառ,
որի հետ
հմմտ,
հսլ.
տէւ§քՈ0
«
զստոսկր»,
նսլ.
տէ6§Ո0
«
բարձք»,
ռուս.
ՇւՏՐՈՕ
«
զիստ, բարձք»,
լիթ.
տէ61§ՅքՅ
«
անդամ, յօդ, մարմնի
յօդակապ», կելտ.
*
է015^6Տ,
որից հիռլ.
էճշե, էճւե,
նիռլ.
էՅՕԵՒ),
կիմր. կորն. բրըտ.
էս
«
կողմ»։
Հայերէն ձևը
կարող է գալ հաւասարապէս
հնխ.
է01§Ո0,
է61§Ո0, տէՕւ^ՈՕ, տէ6ւ§Ո0
ձևերից։
Նշանա­
կութեանց տարբերութեան
համար հմմտ. լտ.
ՅՈ՜ՈԱՏ
«
ուս, թիկունք, անասունների
բարձք»
ե հիռլ.
ււ՜ւ՜ՈՅ
«
անասունների
առջևի ոտքը»,
հյ.
արմուկ,
տե՛ս նաև վարը՝
մէջք, քամակ,
թուջ
բառերի տակ։ (Տե՛ս
Բօ1
<01՜Ո՝Հ
2,
614,
որ
րնդունում
է
ՆւձշՈ֊ի
մեկնութիւնը
(
տ)է61§
2 «
ուս, թև» արմատի
տակ)։
ՏԺո
՜
օմՇւ,
1
Ո6Տ.
46
արաբ. -֊՝-
էՅւ<3
ձևից փոխառեալ
է գնում։
ա301
՜
օէ1
՜1,
ՃՏ13
բօ1^§1.
1823,
էջ 104 օսս
ԱԱՈՕ։
ՆՀԲ լծ. լտ.
է61՜§Ա1՜Ո
«
կռնակ»։
Մսեր
մագիստրոս, ճռաքաղ
1861,
էջ 316 իբր
թիակունք։
Տէրվ.
Ճ Ո Յ Ո Ո
. 41, 88
և Նա֊
խալ. 54, 113
թակ, թակաղ
ձևերի հետ՝
հնխ.
տէՅ§
«
հրել»
արմատից. հմմտ.
լատ.
էՅՈ^Օ
«
դպչիլ»,
գոթ.
տճ§§ձՈ
«
հրել»,
սանս.
է ս Ո յՅ
«
խփել,
հրել»։
Հիւնք. պրս.
թէքիէ
«
նեցուկ,
յենարան»։
Ուղիղ մեկնութիւնր տւաւ
Լ՜ԺշՈ,
ԽէՈ.
Տէսճ.
31։
Fonds A.R.A.M