164
ԹԱՓ
վրիպակաւ
թաւագլոր
Խոր. Եղիշ.).
հողա­
թաւալ
Ագաթ,
տղմաթաւալ
Շնորհ,
թաւաաց
«
զառիվայր»
Յհ. կթ.
403.
դետնաթաւալ
Յհ.
իմ. պալլ.
ղլաթալալ
Լաստ,
դիաթաւալ
կամ
դիթաւալ
ՍԳր. Փարպ.
երկրաթաւալ
Եղիշ.
դտ.
—
բառիս
երկրորդ
ձևն է
(
յետնաբար)
թապալ
«
թալալում» Վստկ. 1
89
(
Յամէն շար­
ժել տասն թապալ անցա), որից
թ ասլ ալ տալ
«
ոտքով զարնելով
գլորել» Քուչ.
91.
թապա­
լումն
Վստկ.
45.
(
այս երկրորդ ձևր կազ­
մուած է անշուշտ
տապալել
բառի հետ խա֊
չաձևմ ամ բ)։
Տշհաճշւ՜, 7Ո6ՏՁԱ1՝.
45
եբր.
է6եշ1
«
հող»
բառից։
ՆՀԲ լծ. րնդ
տա­
պալ։
Հիւնք,
թաւալիլ
դնում է
տապաւիլ
ձևից և սա էլ նոյն ընդ թրք. ձ^ԱՈՂ-Կ.,
0
^ո1ւՈ6ե։ —
Սրմագաշեան,
Արմէն,
ռում.
է
^Տ1Մ6
հոմանիշի
հետ։
՝9
շձՇՀ–
Տ6Ո,
Հյ. դր. լեզ.
49
հս.
էք^Ոքյէւ,
զնդ.
&
ՁՈյ՛
«
քաշել»։
ԳԻՌ. — Սլմ.
թավալել,
Երև.
թավալէլ, թ ա ­
վալ տալ,
Մրղ.
թավալէլ,
Մկ.
թավալիլ,
Տփ.
թավիլ թավիլ դալ,
Շմ.
թէովիլ թէովիլ անիլ,
Ղրբ.
թավիւլ տալ,
Ագլ.
թավիւլ տօլ. —
երկ­
րորդ ձևից ունինք՝ Կր.
թապլտիլ, թապլտկիլ,
Ախց.
թապըլտվիլ,
Մշ.
թաբլտել,
Ալշ.
թա–
քրլդել,
(
իսկ Պլ. Սեր.
դաբլդդիլ՝
ներկայաց­
նում են
տապալիլ
ձևր). — առանձին դիրք ու­
նի Հմշ.
թալվուշ,
որ յայտնի չէ թէ թաւա՞^ թէ
թապալ
արմատից է։
—
Թաւալ
ձևից յառաջա­
ցած է նաև
թօլ
«
գլորիլ»
(
հմմտ.
լ ա ւ ա շ>
լօշ),
որից ունինք գւռ.
թօլ անել, թօլ տալ,
թօլանկի, թօլօլ անել, թօլօլանկի
ևն։
*
ԹԱԻԷԻ
«
նարտի»
Բռ. ստեփ. լեհ. ուրիշ
վկայութիւն
չկայ։
= Նոր փոխառութիւն է թրք.
ւձշ––*
էՁVI
1
հոմանիշից, այս էլ փոխառեալ է իտալ.
1
Յ–
՝\
^01
Յ
(
լտ.
էՁես13)
«
սեղան»
բառից, տես
նաև
տապեղ
և
տապալի։
Ուղիղ մեկնեց ՆՀԲ,
ԹԱԻՊ
տե՛ս Թօպ,
ԹԱԻՐՆՋԱԿ
«
մի տեսակ
մանիշակ, թաւ­
շածաղիկ, տճկ. խատիֆէ
չիչէյի»,
ք
(
ՅքՈՅքՅՈ–
էհ6~>
(
ըստ Յակոբեան, Արևելք
1890,
ապր.
27), « –
բ ո ա Ա ւՅ ԲՅ11ՅՏՈ
Լ6հՄ1յյ
(
ըստ Տիրա­
ցուեան,
Շօոէոեսէօ § 357)։
֊–
Նորաստեղծ բառԷ,
ԹԱՓ
(
րստ ՆՀԲ
ո, ու, ի
հլ. բայց առանց
վկայութեան) «յատակ, խորք ,տակր» Առակ,
թ.
18,
Լստ. իգ, «դանակի պատեան»
(
այս
իմաստով
գործածւում
Է անեզաբար)
Օրբել.
31 (
Ել
նորա հանեալ ի թափոլցն
զփոքրիկ
դանակիկն իւր, եցոյց և ասէ, —տե ս և տա֊
կը գւռ.). «բախման
ուժը, զարկերակի
ուժգ­
նութիւնը»
Շնորհ, ա. յհ. «առնական
ուժ»
Սմբ. դատ.
127.
այս հիմնական
նշանակու֊
թիւններից են ծագում՝
1.
թափ անցանել
Ա֊
դաթ, Բուզ,
ընդ թափ անցանել
Արիստ. աշխ.
դթափ անցանել
Շնորհ,
թափ անկանել
Յհ.
կթ.
թավւ մտանել
Փարպ. (բոլորն էլ նշանա­
կում են «թափանցել»).
թափ հանել
Բուզ.
թաւի հասուցանել
Փարպ.
րնդ թափ անցու­
ցանել
Շնորհ, «մխել, խրել, թափանցել տալ»,
թափ տալ
«
մղել,
մխել, ուժ տալ» Ադաթ.
թրաթափ
«
սուսերամարտութիւն»
Հաւաք.
19
(
նորագիւտ
բառ),
թափն րնդ թավւն
կամ
թափնթափ
«
թափանցելով» Վստկ,
թափանց
աոնել
ճառրնտ.
թափանց ածել
Գիւտ առ վչ.
թափանցանց
«
ներս մտած, խորը
մտնող,
թափանցող»
ՍԳր.
թափանցանց լինել, րերիլ,
ելանել
«
թափանցել»
Փիլ. Յհ. իմ. ատ.
թա­
փանցիկ
Մամբր,
Խոսր.
թափանցել
Դիոն.
երկն.
թափանցեակ
Վրդն. ել.
գաոիթաւր
«
զառիվայր»
Գ. թագ. է.
29.
Եղեկ, խը,
1.
Վեցօր.
յանկ արծ աթափ
Ագաթ,
թափոտ
«
ա֊
րագ» (նորագիւտ բառ) Յայսմ. մրտ,
19
(
Խլէ
թափոտ և հանէ երագընթաց
արշաւմամբ),
անթափանց, անթափանցելի,
թափանցկու–
թիւն
(
նոր գրականի
մէջ).
2.
թափ աոնուլ
«
ման գալ, պտտիլ, յածիլ»
Խոր.
թափաոիլ
Երեմ. լա.
22.
Սիր. թ.
7.
Եզն.
թափաո
Վա­
նակ, հց.
թափաոանք
Ոսկ. ես.
թափաոոտ
Մծբ.
թափառական
ՍԳր. (գրուած
թափառ­
նական՝
յիշատ.
1409
թ. հրտր. Արրտ.
1913,
752).
թափառականութիւն
Եւս. քր.
թափառ–
նացեալ
(
յետին
ձև) Սիմ. ապար,
44,
67.
թափառաշրջիկ
(
նոր գրականում).
3.
թափել՝
բազմաթիւ և զանազանեալ
իմաստներով,
այսպէս՝
«
հեղուլ, պարպել,
լցնել (մի հե­
ղուկ, բաժակ, զօրք ևն
). 2.
ազատել (քաղա­
քը կամ մի անձ՝ մահից, վտանգից, գերու–
թիւնից),
3.
յափշտակել, կողոպտել.
4,
աւե–
Fonds A.R.A.M