ԶՄԷ
է
գրչահատի զմելի
ձևով (սովորական
հնչոլ֊
մրն է
զրմելիի.
բ
ա
յց
ոմանք գործածում
են
զմելին
ձևը։ (Բառ. երեմ, ա, տպ, 212, բ,
տպ, 304 և յաւել, 553 գնում է
մելին, միլն,
գրծ,
միլնաւ
ձևերր, որոնք բոլոր սխալ
են)։
=
3
ն.
3»
յյսէ10V
(
ՅԼԼԼ
)
Ա>)
բառից, որ նոււս–
զականն է
3
|–Ա/,7)
«
կտրոց,
արձան ա գործի
մկրատ, վիրաբոյժի
նշտրակ,
կօշկակարի
դանակ, այգեպանի
յատոց,
զմելի))
բառի
(
ծագում է հնխ, ՏՄ11 «տաշել))
արմատից,
ՏօւՏՅՇզ, 885).
ըստ այսմ ուղղագոյն տա­
ռադարձութիւնն է
զմիղին։
Յոյնից է փոխա֊
ռեալ նաև ասորի
\ –
^ 0 0 յ
291՜
Ո6ւ\՚~3
«
զմելի,
գրչահատ))
(՜
Ցւ՜Օշէ.
96
ա)։—Հիւբշ՛
349։
Ուղիղ մեկնութիւնը տուաւ նախ ՆՀԲ,
նոյնը յետոյ Տէրվ,
Ճ1է31՜ա.
49
ևն։ Մ.
Գ, Թիրեաքեան, Մասիս, 1880 հոկտ" 31
պահանջում է կարդալ
լւզմելի
և ո՛չ թէ
զըմելի։
ԶՄԷ՞
տե՛ս Ի,
"
ԶՄԻՒՌՆԻԱ
«
անծանօթ
մի անասունի ա֊
նոլնն է)), մէկ անգամ
ունի Մխ. առակ,
հ գ.
(•
Զմիւռնեան
(
= զմիւռնիայն)
զոմն ի խեցե­
մորթիցն ի տուն իւր կոչէր.,.»։
= 3ն,
օււսօօէ;,
որ
/.
ԱՕՕէ;, ^սթօս՛՝^
«
մի տե,,ակ
շատակեր
ձուկ է. ֆրանս.
1111
Մ6Ոնյ>< —
Աճ.
նՀԲ
մեկնում է յն.
^Յբօ։, ււսքո^օ;
ձուկը և կամ լտ.
Ո՜Լս^6X
միջատը։ ՋԲ
սրանցից
առաջինն է ընդունում, ԱԲ՝
վերջինր։
ԶՄԾԵԱԼ
տե՛ս
Միծ,
"
ԶՄՈԻՌՍ,
ի –ա, ո
հլ. «մի տեսակ անուշա­
հոտ խոլնկ կամ իւղ» Սգր՛ «կնդրուկի ծառ»
Կոչ. 404 (Զի բոյն շինէ իւր ի լիրան փայտէ
և ի զմուռս փայտէ), ածանցման
մէջ մրա­
նում է երեք ձևով.
^.ԶւՐււս–,
Ի
ն
Լ–
զմռսաբեր
նիւս, երգ.,
զմռսալիր
նար.,
զմռսալից
Երգ.
ը,
զմռսել
Մրկ. ժե. 23.֊2.
ՏւքււՕ–,
ինչ.
զմռնաբեր
Խոր.
աշխ.,
զմռնախունկ
Գա­
ղիան.,
զմռնենի
Ել. լ. 23, Երգ. դ. 6.֊
3.
Տւքւս–,
ինչ.
զմռել
Եղիշ. թաղմ. Վրք. հց.
Անկ. գիրք առաք. 56, 187 (գրուած
զմոռեացի,
զմռալից
Գնձ.,
զմռանալ
Եփր. համար. 30,
զմռաբեր
Խոր. աշխ. 598. ըստ այսմ
արմա֊
տր
ո՚նի երեք ձև՝
զմուռս, զմուռն,
զմուռ.
վերջինր գործածական է արդի
գրականում՝
ԶՄՌ
«
կնքամոմ»
նշանակութեամբ։
Սրանցից դուրս
կայ նաև
մուռ
ձևր՝ Բժշ. Վստ. 100, 106,
206։
=
3
ն.
0\).
ես՝11.
ՅթծթթՕյ ԼէՕքւՕ֊
«
զմուռս»,
նոյն են նաև լտ.
171
^1՜1՜հՁ,
անգլ.
1
Ո\՚1՚1՜հ,
ֆրանս. գերմ.ա)^մՂՇ, ռուս,
յ
,
ա թթՅ , շ ւ « « բ –
\
<3, ռում.
ՏՈ
՜
Ոէ՜ոՁ,
գոթ. ՏՈՂՃՈՂ, վրաց.
3
<շ)6օ
մուրի,
որոնց բոլորի
նախնական
աղբի՚րր
սեմականն
է. հմմտ. երր.
՝
ՀՀՀ կամ
" 1
Ը
1
ՈՕ>,
ասուր.
էՈԱՈ՚Ա,
ասոր.
Ո՜1ԱքՅ,
արամ.
ա օ ւ ՚ Յ ,
արաբ.
»–
օ
ա1Մ1՜.
բոլորն էլ նր֊
շանակում են «զմուռս,
ե Յ ւ Տ Յ ա Օ 0 ՚ 6 Ո
( 1
ւ ՜ Օ Ո
Ա\գ1՝Հ\\Ձւ» և գալիս ենսեմական
1
Ո31՝
«
դառն»
արմատից։
Հայ ձևի մայրն է յունարէնր,
ինչ֊
պէս
ցոյց է տալիս նախաձայն
3,
որ սեմա­
կանների
մէջ պակասում է և աւելացուած է
յունաց մէջ՝ ժողովրդական
ստուգաբանու­
թեամբ միացնելով բառր՝
31
x6(30՝^
«
սպեղանի,
օծանելիք)) բառի հետ
(
Տ Օ ւ Տ ՁՇզ,
652)։
Յատ­
կապէս
զմուռն
ծագում է 0\ւ6ր՝17. ձևից,
զ բ –
մուռ Հ ՅլյւսթօՅէ
ձևից
(
Լ) > ո լ
ձայնափոխու­
թեան համար հմմտ.
մաւոուոնի,
իսկ
զմուռս
ձևը
դժուարութիւն է հանում։ — Հիւբշ,
393։
Վերի զանազան
ձևերի հետ համեմա–
աեց նախ նՀԲ,֊ԼճՀ. Խա.
Տէսճ. § 7 8 5
յն. կ^ես^ց., Մ. Գ. Թիրեաքեան, Մ ասիս,
1880
հոկտ" 31րստ յունարէնի պահան­
ջում է կարդալ
րղլքուււս
և ո՛չ թէ
զըմու–
ռրս։—
Հիւբշ. շատ գործածական
զմուռս
ձևը չկարողանալով
մեկնել՝ բառը դնում
է անծանօթ
ծագումից;
ԳՒՌ..— Մշ.
զմուռ,
զմուռս,
Խրբ.
զըւքուռ,
Երև.
զմուռ, զմբուրթ
(
րստ Ամատունի, Հա­
յոց բառ ու բան, էջ 189), Տփ.
զլքբոլր
«
կար­
միր
կնքամոմ»,
ննխ.
ճումուո
«
մի տեսակ
խունկ»
։
ՓՈԽ. — Վրաց.
%՚
յ>)3&՚շ)6օ զումբուրի
«
կնքա­
մոմ» (Կ
ա
յ նաև
՚\
տ9՚շ)<ոօ զմուրի, 9<շյ&օ
լքու–
րի
րստ Մառ,
17
ոՈ0յ1.
էջ 59),
Հտ«շ)9օ6օ զու–
միրի
«
անուշահոտ
ձիւթ կամ ռետին»,
քր՚լ.
յ-^յ
շԱաԱք
«
կնքամոմ». Աւետարանի թարգ­
մանութեան մէջ տառադարձուած
է
զմուռ՝
Շովհ. ժթ. 39 «Սատ
լրդրրան
զմուռ»
(
Զմուռս
իբրև լտերս
հարիւր)։
՛
ԶՄՌՆԻՏ,
արմ ատ առանձին անգործածա­
կան,
որից
կազմուած է
զմռնիտեան քար
«
մի տեսակ կարծր քար, որի փոշին գործա–
100
Fonds A.R.A.M