90
>հե.ալ
և
բհս – > փ ո ւ ք ,
փշել
(
ԲօԽո\յ
2,
7 9 ) ։
Վերի
մեկնութիւնը
տուաւ
Բ օ է Ց ք Տ Տ Օ Ո ,
Խ.
Ա.
Խտ.
Տէսձ.
էշ 274—5, որ և ըն­
դունում է
Բօեօա^
(
անդ)։
ԳԻՌ.֊Ալշ.
Ախց. Ասլ. Երև. Խրբ. Կր. Մշ.
Ռ. Պլ. Աեբ. Սչ. Տփ. Ննխ.
ՃԷվալ,
Տիգ.
»
է –
վալ,
IIզմ.
իւէվալ,
Զթ՛
"
ի վ օ լ .—
գոյականն է՝
Սչ.
Ոեֆք,
Պլ. Սեբ.
հ է ֆ ք ,
Ակն.
հ Լ ֆ գ . –
ն ո ր
բառեր
են՝
հևհև ա լ , հ և ա ք , հ և ո ց , հ ե ո ի կ ,
հև.–
ո ո ց ք , հն ք ո տ ի լ , ոԱււիլ, հև ո ա լ , հև ո ա հ ա ն ա ծ ,
հևօն, հե-քոտալ, հԱքո ա ծ , հ Ա ք ո մ ա ն ։
Հ ԵԻԱ Ն
«
անուի
հեցը կամ արտաքին
շրր–
շանակր
կազմող վեց կտորներից
իւրաքան­
չիւրը.
յ ՚ Ձ Ո է Շ »
Սիւն. քեր. 208, Երզն. քեր.
Աշխ, Ատ. կամեն.։
ՆՀԲ
մեկնում է «բառ
անյայտ, թե­
րևս որպէս ատամունք
միջինք». Աք՝ հա­
նելով
հ և ա լ
բառից
«
միջին ակռաներ՝
որ
հևալու ատեն կը բացուին»։
Նշանակոլ–
թիւնր
վերի
ձևով ճշտեց
Նորայր,
Բառ.
ֆր. 709 ա, ուր և տե՛ս բառիս
վկա
յու֊
թիւնները։
ՀԵԻԵԼ
«
դանդաղիլ,
յապաղիլ,
յերկուա­
նալ»,
ունի
միայն Բառ. երեմ, էշ 181։
*
ՀԵՓՏԱՍԱ.ԳՐ11Ն
«
Մեծ
Արշի
համաստե–
ղութիւնը».
նորագիւտ բառ, որ մէկ անգամ
գտնում եմ գործածուած
Վրք. և վկ. ա. 682.
«
Հիւսիսային
աստեղքն, որ յոմանց
արքտո­
րոս
կոչին, իսկ յոմանց
հեփտասագրոն»։
–
Յն.
Տ1էէ0էՕ1Տք>օ;,
–
Կ՝է
«
եօթնաստղեան»
բառն է, որ ձեռագիրն
երի մէշ սխալ
գրչու­
թեամբ
այս ձևն է ստացել
փոխանակ
*
հ ն ւ ի –
տ ա ս ա ե ա ն ։ —
Աճ.
*
Հ Զ 0 Ր , ի- ա
հլ. «շատ
զօրաւոր,
հուժկու,
ուժով»
ՍԳր. որից
հզ օ ր ա ն ա լ
ԱԳր.
հ զ օ ր ա –
ց ա ց ա ն ե լ
Եփր. թգ.
հ զ օ ր ի շ
ԱԳր.
ճ դ օ ր ե ղ
Բ.
մագ. գ. 26.
հ զ օ ր ա գ ո յ ն
ԱԳր.
ճ գ օ ր ա պ է ս
Եղիշ. Խոր,
ա ն հ զ օ ր
«
տկար» Առակ. զ. 26։
–
Կազմուած
է
գ օ Ր
բաոից
ն –
մասնիկով,
որ գտնում ենքնաև
հլու, ճ մ ո ւ տ
բառերի
մէշ։ Այս մասնիկը
կարող է բնիկ հայ
լինել,
բայց
կարող է նաև իրանեանից
փոխառեալ
լինել. (բաւական
ճոխ գործածութիւն
ունի
իրանեան
լեզուների
մէջ)։
Վերջին պարագա­
յին՝
յարմարագոյն
է ենթադրել, որ բառր
ամբողջապէս
փոխառեալ
լինի պհի
*11
Ա՜
ՀՕւ՜֊-զնդ.
*\\\
Ճ11\՝Վ–. հոմանիշից։
Բայց
նոյն
իսկ եթէ հա յակերտ
կառուցուածք
էլ լինի,
իրանեան
ազդեցութիւնր
անհերքելի է (տե ս
յՈշՈւշէ 1« Տ Լ
2 1 ,
ա)\–Հիւբշ.
180,
Բ6է61։տ.
2 6
պրս. յ՚ձ.
XX
ր
ձևի
հետ,
որի ինչ բառ լինելր
յայտնի չէ,
\\/
ւՈճ1Տ0հ.
2 2
սանս,
ՏՁ, ՏՅա, Տ Ձ է Ո Ձ
«
հետ,
րնդ»–\–զօ^.
ԼօՀ*.
8
էւ՜§. ետ^ե".
ԼՇՃ.
3 7
զնդ,
հ է 1 2 Ձ \ ^ Յ ք 9 ,
նաև իրանեա­
նից փոխառեալ
արաբ,
հ12ՁէՄ
«
առիւծ»։
2 0
^ 0
1868, 3 3 0
համեմատում
է պհլ,
լ Հ ^ յ ձ *
հ Ա 2 ^ 3 Ր 6 Տ
բառի հետ և
փորձում է մեր բառի
միշոցով սրա րն–
թերցում
ր
ճշտել։ Պատկ, Խոր, աշխ,
1877, 71
զնդ. \\Ա7Լէ\\–Հ–\ Տէրվ. Նախալ.
73
և Հիւնք.
զ օ ր
բառից՝
ճ
մասնիկով։
ՓՈԽ
Կայ արաբ.
յ ^ յ Շ ֊
^ Տ ւ ֊ ֊ \ \ ՚ \ ֊ Հ
«
հը–
զօր,
ուժեղ մարդ»
(
Կամուս,
թրք. թրգմ. Ա.
818),
որ եթէ իրանեանից չէ, կարող է հա­
յերէնից
միայն փոխառեալ
լինել։
ՀԷՏ՛
(
սեռ.
ի,
յետնաբար
ո
հլ.)
«
թշուառ,
խեղճ,
ողորմելի»
Ոսկ. ես. և փիլիպ.
յհ. ա.
42.
Աեբեր. որից
ճ ի գ ո ւ թ ի ւ ն
Ոսկ. մ. բ. 15.
ճ ի գ ա ց ն ա լ
Փարպ. Պիտ.
ճ ի գ ա մ ո ր թ
Մագ.
ճ ի –
գ ա գ ո յ ն
Պիտ.
ճ ի գ ա կ ա ն
«
թշուառական»
(
նո­
րագիւտ բառ) Յիշատ. 1409, 1413 թթ. (տե ս
Արրտ. 1913, էշ 751,
753)։
Արմատը
գըր–
ւոլմ է նաև
ճ է ք , հ ե ք
ձևերով և վերի
բոլոր
ածանցները
կան նաև
հ ի ք –
ձևով։
Ոլղղա֊
գոյնն է անշուշտ
հ է գ ։
ՆՀԲ
հ ե ծ
արմ ատից
իբր
«
հեծեծելի»,
Տէրվ.
ՃԱՁՈՈ. 7
փէք, փ ին , փ ե ն ա տ
ձե–
ւերի հետ՝ կցում է սանս.
բ հ 6 Ո Ձ
«
փըր֊
փուր»,
հսլ.
Ո՚ՏՏՅ
«
փրփուր»,
յն.
–՚
էմճօՀ,
«
աղտ, կեղտ»,
1.1՝)0
Հ. «կեղտ»
ձևերին։
–
Եազրճեան,
Արևելք, 1884 նոյ" 16
սանս,
հւհ՚ւ՜
արմատից։
Հիւնք. արաբ.
հ Ձ զ Ո ՜
«
խեղճ»։
Հ. 3. Ալգեր.
Բազմ.
1912,
294
եգիպտ.
Ո ^ Տ Օ Տ
«
Հիւքսոս»
ազգանունի
հետ, որ համարում
Է նա­
խապէս
«
իշխան»։
ԲտէՇՐՏՏՕՈ,
Խ.
Ա.
Խ–
Մ16Ո. Տէսճ. 9 5
լիթ.
թՁւ1<ՁՏ
«
վատ, ա–
պուշ»,
թւԱէՅՏ
«
չար».
թ^1<է1
«
բարկա­
նալ»,
հիռլ.
0 6 0
հ
«
թշնամի»,
գոթ.
ք
Ձ
յ հ
Fonds A.R.A.M