ՀԵՐ
8 6
որ
լաւագոյն
հերիսան
պատրաստւում
է
մի տեսակ
րնտիր, սպիտակ
և թեթև
գա­
րուց, ինչպէս
յայտնեց
խոհարարապետ
Յա֊
կոր Պարսամեան,
Պրուսացի,
հմմտ.
պրս,
1
<6Տ%61<
«
հերիսայ))՝
պհլ.
*1
<3տ1<
«
գարի»
բա­
ռից )։ Արաբ,
կամ
պրս.
ձևից
փոխառեալ
են նաև
քրդ.
Ո6Ո Տ , հտԱտՇ, Ո Ձ Ո Տ Ձ ,
զկ՛աց.
ծ ծ օ ե ծ ա րիս ա ,
3;
><ոօնօ> հ ա ր ի ս ա
«
հերի­
սայ»։—
Հիւբշ.
516։
Բառիս
վրայ
առաջին
անգամ
խօսել
է
ԼՅ§Ձ
1–
ՃՇ
,
Ւ քՁ0հո շհ է 6 Ո
թերթի
մէջ,
1889,
մայիս
29,
հյ. թրգմ. ՀԱ
1889,
էջ 158,
որ համարում
է թէ այս
բառը
Ասորեստանցոց
ձեռքով
Ս արաստան
գերի տարուած
հրէաների
միջոցով
մր֊
տած
է հայերէնի
մէջ։
ԳԻՌ.— Գտնւում
է շատ
բարբառների
մէջ
հ է ր ի ս ա
կամ
հ ա ր ի ս ա
ձևով
(
այսպէս
են՝
Ախց.
Ախք.
Երև. Աստ.
Բլ. %թ, Կ. Հնգ. Նբ.
Ննխ. Մկ. Սլմ. Վն. Տփ).
ունինք
նաև
հ ե ր ս ՛ ;
էնկ.,
հ ր ի ս ա
Ապ.,
հ ր ա ՚ յ ս ա կ
Ագլ.։—
ժողո֊
վրբդա կան
ստուգաբանութիւն
է
հ ա ր է ՛
ս ա ։
+ ՀԵՐԻԻՆ, ն Հ ր
(
հնապէս
հոլովւում
էր
հ ե ր ե ա ն , հ ե ր ե ա մ բ ,
յետնաբար
ի-ա,
ո
հլ.
ինչպէս՝
հ ե ր ի ւ ն ա ւ , հ ե ր ի ւ ն ո վ
ևն.
ռամկական
հնչումով
գրուած
է՝
հ ե ր ո յ ն , հ ե ր ո ւ ն , հ ե ր ի ն )
«
ծակելու
գործիք,
մախաթ,
բիզ>–
Օր. ժե.
17.
Ել. իա. 6. Նխ. օր. Վրք. հց. Յայսմ,
ար­
դի գրականի
մէջ նշանակում
է
«
կօշկակարի
բիզ»։
–֊–
Բնիկ
հայ բառ,
որ ծագում
է հնխ.
բ61՚–
«
ծակել»
արմատից՝
–
ի ւ ն
մասնիկով,
ցեղա­
կիցներից
հմմտ. յատկապէս
յն.
7
ՀՏ10Ա)
«
ծակել»,
–
Հ&00՝/–ղ «ծակելու
գործիք, ճար­
մանդ, գնդասեղ
և նսաք ներ», նյն.
7
ւ Տ թ ( ^
«
պատառաքաղ»
(
որից փոխառեալ
են
Ախց.
Կր. Երզ. Չն. էվ.
բ ե ր ո ն
և Սվ.
ք ի լ ո ն
«
պա­
տառաքաղ»,
Եւդ.
բ ե ր ո ն
«
գդալ»,
լազ,
բ 6 –
Ր0Ո1
և գնչ.
ե61՜ս1ւ
«
պատառաքաղ»),
71600–
աա «ծակել»,
հսլ.
Ո 3 – բ 6 1 ՜ յ ՚ 3 , Ո Ձ - բ շ ւ ՜ ա
«
ծա­
կել», ալբան.
Տ – ե 0 1 ՝ 0 յ
«
ծակել,
խթել»,
Տ^-թԱՅ^
«
պատը
ծակել,
քանդել»։
նոյն
արմատի
«
միւս
կողմը
անցնիլ,
թափանցել,
երթալ,
ճամբորդել,
նաւել
ևն»
նշանակութիւնն
երի
և սրանցից
բխած
բառերի
վրւ\<յ տե
ս
801–
ՏՅշգ 757,
Բ օ ա պ
2,
39։–
Հիւբշ.
467,
ՀԵՐ
Ուղիղ
մեկնեց
նախ
86
էէւշհ.–
Ճ
.
ՈՇՏ
52,
՝ \ \ / ՚ 1
Մ 2 6 Ա օ ք Տ շհ.
12,
յետոյ
Լ Ձ
§ .
Սւ՜–
§ 6 Տ օ հ .
276,
Ցսջցշ, Տտւէւ
-
.
10։–
Հիւնք.
յն.
ծօս^ւօ՝;
«
գործիք
ծակելոյ»։
ԳԻՌ
Ակն. Սեր.
հ է ր ո ւ ն ,
Կր.
հ ե ր օ ն ,
Ալշ.
Բլ. Մշ.
հ է ր ո ն ,
Խրբ.
հ է ր ի ն ,
Ռ.
է ր օ ն ,
Զթ–
հ ի յ ի ն , հ ի ր ի ն ,
Հճ.
հ ի յ ի ն ,
Մկ.
խ է ր ո ւ ն ,
Վն.
ի փ ր ո ւ ն ,
Ոզմ.
խ է ՚ ր օ ն ,
Սվեդ.
հ ի ր է ն ,
Երև.
հ է –
•
վերջինս
նշանակում
է «մանեակ
գոր­
ծելու
ճաղ»։
Հ Ե ՐԻՔ
«
բաւական,
գոհացուցիչ
քանակու­
թեամբ.
2.
կարող,
ձեռնհաս»
Ա. մակ. ժւլ
3.
Պիտ.
Խոսր. 246. Վրդն. սղ. որից
ո ե ր ի –
ք ա ն ա լ
«
բաւականանալ»
Յհ. կթ.
452։
ՆՀԲ յն.
ա ր ք ի ՛ , ա ՚ ր ք է դ է
«
հերիք
է»։
Բ շ է Շ Ո Ո Ձ Ո Ո , յ \ ՚ Խ Ո Ձ է տ ե 6 Ո 0 հ է ճ6Ր 861՚1.
ճ ե Յճ.
1866,
էջ 733
հ ե ր ի ք < / ^ ք .
§ Տ
–
ՀՇճ «պէտք
է»։ Հիւնք.
յն.
6
ւր՝/.Խ, 0ւթ.10Հ,
<*0*տւ6<;
«
հերիք»։
ԳԻՌ
Ախց.
Գոր. Երև. Կր. Հմշ. Պլ. Ռ.
Սեր.
Տիգ.
Տփ.
հ է ր ի ք ,
Զթ–
հ է յ ի ք ,
հ է ր ի ք ,
Ագլ. Խրբ. Ղրբ.
հ է ր ի ք ՛ ,
Սվեդ.
հ ի ր ա ք ,
8
ղ.
հ ր է ք ,
Ա
գլ
.
հ ր
ա
ք ՚ ,
Ջղ.
խ է ւ փ ք ,
Մրղ. Սլմ.
Վն.
խ է ր ի ք ,
Ոզմ.
խ է ր է ՚ ք ,
Ալշ. Մշ.
հ է ր ք
(
վերջինր
միայն
է
էական
բայի
հետ՝
հ՛էրք
\ ) ։
Ախց.
Ախք.
գործածւում
է նաև
«
մի­
թէ , ի նչ ես ասում»
նշանակութեամբ՝
իբրև
բաց ական
չութիւն։
Հ Ե Ր Ծ ՈԻԹԻԻՆ
«
անուրջք,
անրջական
տե­
սիլ», գիտէ
միայն
ՓԲ. անստոյգ
բառ։
ՀԵ ՐԿ
(
սեռ.
–
ի
) «
հողր
վարելու
գործողու­
թիւնը. 2. վարած
հող, անդ, արտ» Ծրեմ. դ.
3.
Ա. թագ.
իր. 6.
որից
հ ե ր կ հ ա ր կ ա ն ե լ
«
վարել,
հերկել»
Ոսկ.
ես, մ. բ. 24. յհ. ա.
1.
Կիւրղ. ել.
հ ե ր կ ա հ ա ր
«
վարող»
Մանդ,
էջ
169.
հ ե ր կ ա ր ա ր
«
վարող»
Ոսկ.
ես.
318.
հ ե ր կ ե լ
Ես. իր. 24. խե. 9. Երեմ. դ. 3.
հ ե ր ­
կ ո ւ մ ն
Եղիշ. չրչ.
հ ե ր կ ա գ ո ր ծ ե լ
Նար. առաք.
ա նհ ե ր կ
(
նոր բառ)
ևն։
–֊
Թերևս
բնիկ
հայ բառ.
հմմտ. լտ.
բՕՐ–
ՕՅւ «երկու
ակօսի
միջև բարձրացած
հողր,
արտի
ջրի կորի»,
բ օ ւ ՜ Շ ս Խ է ս ւ Ո
«
ակօս»,
հբգ.
քսահ,
անգսք.
քա-հ,
գերմ.
ք՜Աւ-ՕՈՔ,
հոլլ.
\00
Հ,
անգլ.
ք ս ո ՚ Օ ^
«
ակօս»,
հիսլ.
քՕՐ
«
ա֊
կան,
ջրանցք»,
հբրրտ.
ք 6 Շ
«
հերկել»,
կիմր.
ՀեյԸհ,
հիռլ.
6
է1–6Շհ
«
ակօս»
( \ \ ՚
Ձ
1
Ժ
6
600,
լուն
Fonds A.R.A.M