4
բանս». Թր. և Երզն. քեր. և որովհետև
յն.
բ « փ ա 8 ^
«
հագներգութիւն»
կազմուած
է
թՕէՈէԱ)
«
կարել, կարկատել»
և ահ՜դ
«
երգ»
բառերից,
ուստի
հետևում է, թէ մեր բառն էլ
ստրկաբար
թարգմանուած
է նրանից,
որով
և
հ ա գ ն ե լ
նշանակում
է «կարկատել
կամ
կցկցել»՛
Հ ա գ ն ե ր գ ո ւ թ ի ւ ն
(
յն.
բօէփէօՏւօւ)
բառր
մեկնելով
հներր
գրում են. «Եւ ոգեալ է
հագներգութիւն
ի հա դնելոյ
կարկատուն
բանս և կամ ի սարդենի
մահակէ պար
գալով
(
սխալ է հրար. Կոստանեան՝ էջ
33
պ ա ր տ գ ո լ ո վ )
երգել». Թր. քեր. 4 և
Անյ. քեր. 92. Մագ. թղ. 33.
(
ուրեմն
հանում է
հ ա գ ն ե լ
«
կարկատել,
կցկցել»
կամ
հ ա գ ն ի
«
ծառի
անուն»
բառից)։
—
«
Հագներգութիւն
րստ հոռոմին
լսի գա­
ւազաներգութիւն,
կամ ի հագն ելոյ կար­
կատուն
բանս, կամ է
հագներգութիւն՝
ելք
շնչոյ հագագին,
զոր երաժշտակա­
նութեամբ
նուազեն ի տաղս
պարանցիկ
երգոցն, կամ ի հագուցանելոյ
րնդ մի–
մեանս և կարկատելով
բանս
յիրեարս
յեռել. կամ հագնին
փայտ է անուշա­
հոտ, որպէս
սարդենին,
որով
երգէին»,
(
ըստ
այսմ
հանում է
հ ա գ ն ե լ
«
երգեր
կցկցել»,
հ ա գ ա գ
«
շունչ»,
ճ ա գ ո ւ ց ա ն ե լ
«
իրար
անցկացնել»,
հ ա գ ն ի
«
ծառը»
բառերից)
Երդն. քեր. (հմմտ. Քերդ. քեր.
161,
Մագ.քեր. 231)։–«11ր
Տ ա զ ն հ ա գ ն
շնչիւ
ելանէ ի բերանոյն»
Առաք.լծ.
սահմ.
523։ —
նորերից՝
Գապասախա–
լեան,
Գիրք երաժշտական,
Պօլիս 1804,
էջ 47՝
«
հ ա գ ն ՝
զոտն ասէ և
հ ա գ ն ե ր գ ո ւ ­
թ ի ւ ն ն ՝
զոտանաւո-ւն կամ զտաղն»
(
շփո­
թելով
ա ք
բառի
հետ)։
նՀԲ
հ ա գ ն ե լ
միացնում
է
ա գ ա ն ե լ
բառի՞ն։
Մէնէվի֊
շեան,
Աբգարոլ
զրոյցր>
յն.
՚
Ա՞Հ՝)0Հ
«
սուրբ,
մաքուր»
բառից։
Ալիշան,
ՀԲուս.
§ 1573 հանում է
հ ա գ ն ի
ծառի
անունից։
Արթինեան,
Ածաշնչի
տունկերր,
էջ 11
հ ա գ ո ւ ց ո ւ ա ծ
բառից է հանում
(
սակայն
հ ա գ ն ե ր գ ո ւ թ ի ւ ն
բառի մէջ
ն
արմատա­
կան է, որ չկայ
հ ա գ ո ւ ց ո ւ ա ծ
ձևի մէջ.
ուստի
հ ա գ ն ե լ
«
կարկատել»
պէտք է բո­
լորովին նորբառ համարել, որի հետ
կապ
չունի
հ ա գ ն ի լ
«
զգենուլ»
ժողովրր֊
դական
ձևը, որ իմաստով
էլ տարբեր
է)։
*
Հ Ա Գ ՆԻ
(
սեռ. ֊նւոյ,
֊
նեաց)
«
մի տեսակ
ծառատունկ
է. լտ.
V^է6X 3§ՈԱՏ–0ՁՏէԱՏ
Լ»
(
րստ
Արթինեան,
Ածաշնչի
տունկերր, էջ 9 )
Ղևտ. իգ. 40. Յոբ. խ, 17. Խար. վրդ. Երգն, քեր,
(՚
Լերէինր
դնում է «փայտ
անուշահոտ»)։
֊
Ցն,
Օէք\>օ^
«
հագնի»
հոմանիշից
տառա֊
դարձուած։
Այս բառը
գտնում ենք Ա. Գրքի
վերոյիշեալ
կրկաւն հատուածների
մէջ
յունա­
րէն բնագրում,
սակայն
եբրայեցին
բոլորո­
վին
տարբեր
է. առաջինում
պակասում է,
երկրորդում
դրուած է «ուռի»։
Սրանից
հետե­
ւում է, որ հայը
մի՛միայն
յունարէնից
է յա՛
ռաջա ցած։
Հայերէն
բառի
վրայ
աւելացել է
հ
ձայնը,
թերևս նրա համար՝ որ մեր նախ­
նիք
իրենց
օրինակում
գտել են օղ^ՕՀ։ Ըստ
6
օ1ՏՅՇգ
յոյն
բառի
ստուգաբանութիլնր
ծա­
նօթ չէ. թերևս
փոխառեալ
է եբր.
* ՚ 6
§ 6 Ո
= * ՚ Յ ^ Ո
ձևից, սակայն
հները
շփոթելով
յն.
ԱՀ՚ՈՀ
«
սուրբ,
մաքուր, անարատ,
ողջա­
խոհ» բառի հետ, կարծում
էին ծագած
սրա­
նից և բոյսը
համարում
էին սրբութեան
և
ողջախոհութեան
միջոց։ Դրա համար
էլ լտ.
դարձել է
3
§ՈԱՏ–ՇՅՏէԱՏ
(«
առաքինի,
ողջա­
խոհ» ), ինչպէս որ յետոյ
էլ
Յ^ՈԱՏ
կարծուն֊
լով լտ. «գառն»,
կազմուել է գերմ.
1
^6ԱՏՇե–
–13
աա (ՏօւտՅօզ 8, ա ս § 6 253)։
Ուղիղ մեկնեց նախ ՆՀԲ. նոյնը
յետոյ
Հիւնք. և Արթինեան,
Ածաշուն
չի տուն­
կերը, էջ 10։
ՀԱ Դ ԱՂԱ Կ
«
գինու
աման». մէկ անգամ
ունի
Յուդիթ
ժ. 5. այլ ձեռ.
հանդաղակ.
յոյն
օրինակն
ունի
01(3՝
ՀՕ1ՈՈ^7յ
«
կաշեղէն
շիշ»,
րստ
այսմ հայ բառն էլ մեկնում են «կաշիէ
տիկ, կամ փայտէ
աման
գինւոյ, կամ խսի­
րով պատած մեծ շիշ (ֆրանս.
ճՅՈ16–յ63ՈՈ6,
ռմկ.
տ ամն ա ն ա
) » ,
բոլորն
էլ
ենթադրաբար։
Հիւնք. էջ 334 տճկ.
մ է թ հ է ր է , մ ա թ ա ր ա
բառի
հետ։ Պատահական
նմանութիւն
ունի արաբ. ձ\ձյ.շ. ^ՏւԱզտձՁ. «ջրկիրի
մեծ
շիշ» (Կամուս,
թրք. թրգմ. Գ. 180)։
ՀԱԶ, ո
հլ. «հազ»
ճառրնտ. Ասկիփ.
Բժ%.
որից
հ ա զ ե լ
«
հազալ»
Եւս. պտմ, ա.8. Վրք.
հց. Ա.572 կամ նաև
հ ա զ ա լ
Վրք. հց. Բ՛
հ ն ա հ ա զ
«
հին
հազ» Մխ. դտ.։
Fonds A.R.A.M