67
ա ա կ ի ղ օ ն
կամ
ս կ ղ բ ն ա հ ա ւ
Փիլ. լին. Աարկ.
հանգ,
ն ա խ ա հ ա ւ
Վրղն. պտմ.
ճառընտ.։
= Բնիկ հայ բառ՝ հնխ.
ՅԱՕ–
ձևից, ցեղա­
կիցներն են լտ.
Ձ
՝\
քԱՏ
«
մեծ
հաւր, պապ,
նախնիք»,
Յ V
^ Յ ,
ՅՀք1Ձ
«
մեծ մայր, նան, տա­
տիկ», գոթ.
Ձ՜ԱքՕ
«
մեծ
մայր»,
հհիւս.
Ձ ք1
«
պապ»,
31
«
պապի պապ», հիռլ.
ՁԱ6, ՈՅԱ6.
միռլ.
0 3 ,
Ա Յ
«
թոռ», կապադովկ.
Ձ\քԱ1<3
«
մեծ
հայր», լտ.
^ V ս Ո ^ ս 1 ս Տ ,
լիթ.
Յ
^ Ո Յ Տ ,
հպրուս.
3\\
ՂՏ,
հսլ.
11
^1
«
մօրեղբայր»,
վերջին
նշանակութեամբ
են նաև անգսք.
63111,
հան–
գրլ.
շ ա շ ,
հֆրիզ.
6
ա,
հբգ.
օ հ 6 ւ ա ,
մբգ.
0 6
հ 6 ւ ա ,
գերմ.
ՕՒաւա,
Օհա,
հոլլ.
օօա,
որոնց նախնականն է րնդհ. գերմ.
* 3
ա 0 –
Ւ1311Ո32
«
նա՝ որ պապի տանն է բնակում»,
սրանից հետևում է որ հնխ.
ՅԱՕ–
բուն նշա­
նակում էր «մօր
կողմից պապ», կամիս.
հ ս հ հ Յ հ
«
մեծ
հայր»։
(
^1ճ\ՃՇ
78,
Բ Օ / ԱՄՈ ^
1, 20,
Ւ2աօսէ–^6ւ11
6
է 92, 1<1ս§6 3 5 5 ) ։ ֊
Հիւբշ.
465։
ՆՀԲ և
Բ»6է6ՈՈ.
26, 33
լտ.
3 \
Ա Տ ։
Լ Յ § .
Սր§6ՏԸհ.
122
և
8
էւ–§.
եՅեէք. Լ6X.
65
յն. ո&աօՀ «պապ» բառի հետ։
Հիւբշ.
Խտ.
ՏէԱճ.
էշ
38
կա՛մ
յն.
ս ձ ֊ օ ; ,
լտ.
թ Յ թ Յ ,
պրս. նձն(<բ11Հ))
և կամ լտ.
Յ V ս Տ
ևն։ Տէրվ. Նախալ. 108,
8
ս § § 6
ա
32, 14,
յոշսւ6է ^ տ ւ 7, 162, ա ւ –
161"
տ ա
8, 282
մերժում են յն.
*
<*1է–
1
էօ;
ձևր և ընդունում են վերի
մեկնու­
թիւնը, Այսպէս և
8
ու§ա.
0
x6՛.
2
I 304։
Ր^Յւ՜տէ,
Յուշարձան 402 սումեր.
Ձ Է Յ
«
հայր, պապ, ծեր»։
ՓՈԽ.֊֊Կապադովկ.
ձ(3օ5*0
«
պապ» փո­
խառեալ է հյ.
հալուկ
փաղաքշական
ձևից
(
տե՛ս
8
ս § § 6 1<2 32, 10).
+ -ՀԱ1՝, ի–ա
հլ. «ծայր, սկիզբ,
սկզբնաւո­
րութիւն» Խոր. Պիտ. որից
հ ա ւ ա ն ա լ
«
սկրզբ–
նաւորիլ, սկսիլ» Թր. քեր. Սասն. 15.
հ ա փ լ
«
սկսիլ»
Շիր. 72. Պիտ.
հ ա ւ ո ւ մ ն
«
սկիզբ»
Պիտ.
հ ա ւ ա կ
«
սկիզբ, սկզբնապատճառ, ա֊
ռաշնորդ, հեղինակ» Պիտ. Տիմոթ. կուզ, էշ
144, 267.
Կնիք հաւ. 343.
դ ա ռ ն ա հ ա ւ
«
սկըզ–
բից դառն» Յիշատ.
դ ե ռ ա հ ա ւ ա կ
«
նոր ըս–
կրսած»
Յհ. իմ. ատ.
չ ա ր ա հ ա ւ
Եփր, համար.
252.
չ ա ր ա հ ա փ լ
(
նորագիւտ բառ. չունին
ՆՀԲ և ԱԲ) «վատ վարուիլ մէկի հետ». Ժող.
է. 23 (Զի բազում անգամ
չ ա ր ա հ ա ւ ե ս ց ի
րնղ
քեզ և ի նուագս բազումս չարչարեսցէ
զսիրտ
քո.
յն.
5
x1 « ձ տ ւ տ ւ ւ ա Հ
ո օ ՚ ^ & ՚ տ ՚ յ Յ Տ է օ ս օտ...),
ն ա խ ա հ ա ւ ե լ
Յհ. իմ.
ն ա խ ա հ ա ւ ա կ
Պիտ.
հ ա ­
ւեղ
«
առաշին
երկու վանկերը երկար և վեր­
ջինը սուղ եռավանկ բառ» Մագ.։
= Բնիկ հայ բառ՝ հնխ.
թՅԱ–
«
ծայր»
ձե–
ւից. հմմտ. յն.
7
էՅ(6(0
«
դադարեցնել»,
1
է0ւս;–
Ա.5Ա
«
դադրիլ, հրաժարոլիլ», ատտ.
ՕԱ ^ւ
«
դադար, հանգիստ, վերջ»,
7
է7ՍՅօ)ձ7(
«
հան­
գիստ», լտ.
թՁԱՏՅ
«
դադար, վերջ»,
03
ԱՏ31՜6
«
դադար
առնել, կանգնիլ»,
որոնք
համ
ար֊
ւում էին յունարէնից փոխառեալ. այժմ
1
^6ւ1–
16
է, Օ ս ±
էկՈՀ.
Լէ 708—9
բնիկ է գտնում,
801
ՏՁՇ
(
յ
յոյն բառի ծագումր անհայտ է թող­
նում։ «Ծայր» գաղափարը
կարելի է առնել
թէ՛
«
սկիզբ» և թէ «վերշ» իմաստով,
այս­
պէս՝
ծ ա յ ր տ ալ
«
սկսիլ»,
ծ ա յ ր ը դ ալ
«
վեր­
ջացնել»,
ծ ա յ ր է ի ծ ա յ ր ,
ֆրանս.
Ճ՚ԱՈ
եօսէ
3 1՚
ՅԱէւ–6,
թրք.
Այ՚ճՅՈ Ա յՅ
«
սկզբից
մինչև
վերջր»։
Հայերէնի մէջ նոյն արմատր առ­
նուած է «սկիզբ» իմաստով, յունարէնի
մէջ
«
վերջ» իմաստով։ — Աճ.
ՆՀԲ
նոյն է դնում
հ ա լ
«
պապ»
բառի
հետ, իսկ
հ ա ւ ա կ ՝
լծ.
աւադ,
յն.
ա ՚ ւ է ՚ ս օ ն ,
լտ.
ՁԱՇէօւ՜։ ՕՕՏՇՈՇ 4 6
սանս.
ՏԱ, ՏԱ՛,
զնդ.
Ո 3 \ ՚ 3 1 * ւ հ , հ՚ՅՀքՅՈւ
«
նախապատրաս–
տո ւթիւն»։
Հիւնք.
հ ա լ
«
պապ»
բառից։
Ղափանցեան
3 8 0
23, 351
զնդ.
հ.Ձ\ք
«
ծնիլ»
բայից,
Հ ԱԻԱ ԺՓ Պ Ա կ
«
շէկխարի,
ՅՈՕհԱՏՅ,
սըն–
գոյր տուող բոյսը»
Բժշ. ունի միայն ՀԲուս.
§ 1668, որ և
հ ա ւ ա հի պ ա §
2782,
֊
Պրս.
հ Յ V Յ յ ս V Յ , Ւ13>ՅյաքՅ
նոյն
նշ. կազմուած է
յ ս V Յ
«
սնդիկ» բառով,
որ է
Ժի պ ա կ ։
Ուղիղ մեկնեց
Նորայր ՀԱ 1925, էջ
302,
Հա ւ ալանի
տե՛ս
Հաւելէն։
ՀՍ.ԻԱԼ11Ց.
անստոյգ բառ. մէկ անդամ
ունի
Եղիշ. գ. էջ 57. «Յամրածածուկ
հաւալոցէն
ճեպով դեսպանս արձակէր առ գունդն Պար­
սից»։
Թուի թէ նշանակում է
«
պահուելու
տեղ,
թաքստոց»։
––
Անշուշտ կազմուած է
ո ց
մասնիկով
Fonds A.R.A.M