ՀԱ Ր
54
Հ Ա Ր
ուիբ, ալբան.
բւ՜–6Տ
«
կացնահարել,
կացինով
ջարդել,
կտրել», — աճած
*
բՀ–է–
ձևից
են՝
սանս,
թ ք է – , բ յ ՚ է Ձ Ո Ձ
«
կռիւ»,
զնդ.
բ Յ ք ց է – , բ 9 ֊
Տ յ Ո Յ –
«
կռիւ»,
թ 3 1 է 1 – բ 9 ք 9 Ո 6
«
կռուիլ».–
ա֊
ճած
*
թ 0 1 ՜ § –
ձևից են՝ հիռլ.
01՜
§31Ո1
«
զար­
նել,
սպանել,
վնասել»,
01՜
§Աէ1 «
սպանու­
թիւն»,
գալլ. 01՝§Շ «սպանել»,
հիռլ
ք՝19է՚§>՚
Ո
և լիթ.
Ր՚61"1աՈՅՏ
«
Որոտման
աստոլածր»,
լեթթ.
բ շ ւ ՜ ւ ա Ո Տ
և հպրուս
բ61՜0ԱՈ1Տ
«
որո
տում»,
որոնց
համապատասխան
են սնս.
Ր Յ ւ ՜ յ ՚ Յ Ո ^ ՚ Յ –
և հռուս.
Բ շ ա Ո Ա
հոմանիշներր
(
զուրկ
Է վերջինս
աճականից). — վերջապէս
հնխ.
Տթհ61՜–,
ՏբՒւ61՜§–
ձևերից
են
գալիս
սանս.
տ բ հ ւ Մ Յ է ւ
«
ոտնահարել,
ոտներով
կո֊
խոտել»,
յն, 01ԼՕԼ1թա
«
թռվռալ,
թարթա­
փել», լատ.
Տ բ 6 1 ՜ Ո 0
«
վտարել,
արհամարհել»,
հբգ.
Տ բ Ա ւ ՜ Ո Ձ Ո
«
ոտքերով
զարնել»,
տբՕՐՕ
(
=ռուս.
ա Ո Օ բ Յ ,
աոօբս)
«
ոտքի
խթան,
մահմուզ»,
հհիւս.
Տթ31՝1<
«
աքացի»,
Տբ31՜1<3
«
հարուածել»,
յն.
ՕՓՕՕՕ
«
մուրճ»,
որոնց
դէմ
ունինք առանց
նախաձայն
Տ֊ի՝
հսլ.
բ 6 –
ՀԴ,
թՄ Ա է ւ
«
կոխել»,
ռուս. բVՅւէ^,
թ6Ր6է1
«
ճըն–
շել,
ճմլել»,
ՈՅ–բ01՜Ա
«
հարուած»
ևն ևն
(801–
Տ Յ շ գ 2 7 8 ,
8 8 9 ,
ւ Ր Յ Ա է ւ Ո Յ Ո Ո
2 1 5 ,
\ \ /
ձ 1 ( Խ
5 7 6 ,
6 3 2 ,
ճքՈօսէ–յՈտւ11
6
է 9 2 3 ,
Բօապ
2 , 4 2
և
4 3 ) ։
ՆՀԲ
տարբեր
արմատներ
Է համա­
րում՝ 1.
հ ա ր կ
«
տուրք»
(
լծ. թրք.
խա­
րան, հ ա ր է հ ,
վրաց.
խարկի).
2.
հ ա ր կ
«
ծառայութիւն»
(
լծ.
երկ, ա ր գ ա սիք ,
յն.
1(3
^0՝*).
3.
հ ա ր կ
«
վիշտ,
ց
ա
Կ
պէտքօ
(
լծ.
ե ր կ ն ,
յն.
իւրիա,
թրք.
կ է ր է ք , հ ա –
հէթ,
ը հ թ ի յ ա հ , ի գ թ իզ ա ) .
4.
հ ա ր կ ա ն ե լ
«
զարնել»
(
արմատն
ո՛չ է
հարկ,
այլ
հար
և
վ է ր
և
ուււն,
..
լստի ասի և
հարել,
հարուլ,
լծ. թրք.
ո ւր ս ՚ ա գ , վ ո ւրմա գ ,
ե ա րմա գ ,
լտ.
V 6 ^ ե 6 ^ 0 , ք6ՈՕ).
իսկ
գ ար կ
դնում է
արկ
կամ
հա ր կ
արմատից։
Բ՚6–
է6ա1.
էջ 26
հ ա ր կ ա ն ե լ =
սանս.
հ Յ Ո ՛
ա 1 1 6 Ր
Տ ^ճ^
4 3 ,
1 0
զնդ.
է I էյ՛
հ Յ ք 9 0 Տ \ Ձ ՜ +
«
նետել,
գցել»
և արաբ.
Հյ
Ճ յ Ր Յ Ե ձ
«
զարկաւ»։
ձստճ, 2.ՇՈձտբ. 323 ա զնդ.
Ւ131՜60
«
նետել»
ևն։
Լ յ § . Սւ՜^6ՏՇհ.
273
հարուլ, հա ր կ ա ն ե լ , հ ա ր ե լ
դնում
է
բ 3 1 ՝
արմատից։
Մորթման
2
Ըիձ(ձ
26, 518
հ ա ր կ
բառի
հետ համեմատում
է բևեռ.
ե ս ւ ՜ ^ Յ ա Յ ա
«
փրկել,
հարկ,
հարցնել»։
Շ Յ Ո 1 Ո 1 ,
Տէ.
եկա.
171
ո ա ր կ ա ն ե լ = հ
+ ա ր կ անե լ ,
իսկ
ա ր կ ա ն ե լ =
սանս. ^^,
31՜1
<
«
երգել»,
31՜1
<3
«
երգ»։
Օազըճեան,
Արևելք
1884
նոյ" 16 սանս,
ա՜, ետք
Տէրվ. Նախալ. 46, 110 հնխ. Տձ^,
Տ Յ Ր Կ
արմատներից
է դնում զնդ.
Ււ31"շ6,
գոթ.
տ13հՅՈ,
հյ.
հ ա ր կ ա ն ե լ
և
զարկանել.
թերևս
նաև
ա ր կ անե լ ,
իսկ
ճ ա ր կ
«
գործ,
ծառայութիւն»
դնում է հնխ. 'V^VՀէ «ազ­
դել,
գործել»
արմատից,
իբր զնդ. ՝վ&–
պրս.
V3^2I^^ՅՈ,
յն.
Տթք
0
՝՛.
ք
|
Տ^ՏԼV,
գոթ.
VՅս^1<յՅՈ,
հյ.
վ արժ,
(
յործ
(
էջ
107),
8
ս § § € , ՔէՐ. Ա.
Խա. 101 էտ­
րուսկ.
Ւ131՜Շ
«
զա՛րկ»։
Հիւնք.
արև.
կամ
հ ա ր ի ւ ր
բառից
է դնում
հա ր ո ւ ա ծ , հ ա ր –
ցանհլ–ու</ հ ա ր կ ա ն ե լ
և սրանից
էլ
զ ա ր ­
կ անել, ա ռ և ա ն գ ե լ – / / ^ հ ա ր և ա ն ց ի , հ ե ր կ –
ից
հ ա ր կ ե լ
և
հ ա ր կ
«
ծառայութիւն»,
իսկ
հա ր կ
«
տուրք»
հանում
է թրք. արաբ.
հ ա րհ , հ ա ր ա ն
ձևից, աՈճէ
8,
282
(
ՀԱ 1894, 294)
հ ա ր կ
«
տուրք»
դր–
նում է արաբ.
Հ ֊ \
^.
Ճ Յ Ր Յ յ
ձևի հետ՝
իբր
ասորական
փոխառութիւն.
Ուղիղ
մ եկն
ութիւն
ր տուաւ
նախ
համառօտիւ
8
ս § § 6 , Տէատե. ս.
Խա.
էջ 101, ,որ
պատկանելով
միայն
հ ա ր
արմատին,
չրնդոլնեց
Հիւբշ,
464։
Սակայն
աւելի
հանգամանօրէն
վերի
ձևով
բացատրե–
ցին
8
ս § § 6
ա
3 2 , 3 6 ,
^6ւ116է Տտզատ–
Տ6 1 0 0
և
8
Տ Լ
& 79,
էջ 5 և
մանաւանդ
ա < 5 Ո ,
Խա.
Տէսճ.
էջ 85— 88,
—
Պատա–
հական
նմանութիւն
ունին արաբ.
1 1
V
«
գալազանով
զարնել»
Լկամուս,
թրք.
թրգմ. Գ. 956) և կրրկրզ.
հ Յ Ր Ա ա Յ գ
«
զարնել»
(
Տ ^ Յ Ր Օ Տ ՚ ն ) ,
Բ. էջ
310)։
ԳԻՌ
Հ ա ր ե լ
բայը
ունին Ախց. Երև. Սեբ.
Պլ. Ղրբ՛
նարէլ,
Տփ.
հ ա րիլ ,
Հմշ.
հ ա ր ո ւ շ
ևն՝
զանազան
իմաստներով,
ինչպէս
Տփ. «սաս­
տիկ ծեծել»,
Ախց. Արբ. Երև. Ելդ. Ղրբ. Սեր.
Տփ.
«
խնոցի
զարնել՝ կարագ
հանելու
հա­
մար», Եւղ. Չն. Պլ. «ջրի մէջ տրորելով
հա՛
Fonds A.R.A.M