Հ Ա
Տ
^
^
ք
1
֊
Պրս.
Օ ճ յ ս հՁտ1
«
ութր» և
^
Ճ մ 3 1 ՜ Ո
«
դրամ»
բառերից։
—
Հիւբշ.
264։
Ուղիղ
մեկնեց նախ ՀՀԲ, յետոյ Աւ–
գերեան,
Բցտր. չփ. և կշռ. էշ119 և
նՀԲ,
0
Հ Ա Չ Ե Լ
«
հառաչել, ախ քաշել»
Ողբ. ա. 4.
Ոսկ. մ. բ. 16 և ա. տիմ.ը. որից
հ ա չ ի ւ ն
Ոսկիփ.
հ ա չ ո ւ մ ն
նար. Վրդն. սղ։
֊
Բնաձայն
բառ. կազմուած է
ճ
ձայնից,
հմմտ. ձևի համար՝
շաչել, բ ա չ ե լ , թա չ ե լ ,
իսկ
արմատի Տամար՝
հնչել, հո չ ա կ , հ ռ ն չ ի ւ ն , հ ա ­
ռաչել, հ ռ ն դ ի ւ ն ։ —
Աճ.
նՀԲ
լծ.
հա գ ա գ , ոգի, ո գ ե լ ։
Հիւնք.
հ ա ­
չալ
բայից։
3.
Արշէզ. Բազմ. 1897, 51
լծ.
հ ա գ ա գ ։
Վերի
մեկնութիւնս
տե՛ս ՀԱ
1899, 203
բ, Թիրեաքեան,
Արիահայ
բռ.
էշ 99
բ ա չ
արմատից,
ՀԱՊ.
աճապարանք կամ արագութիւն
ցոյց
տուող
ձայն կամ բառ, որից կազմուա ծ են՝
հ ա ՛ պ ա
«
օ՛ն, աղէ՛, դե՛հ, ա՛րդ, շո՛ւտ»
ՍԳր.
Եղիշ. (որ և
ա հ ա ՛ պ ա
Եղիշ. այլ ձեռ.
հ ա ՛ ­
պա), հ ա պ հ ե պ
«
ստիպողական,
շփոթ,
շու֊
տով, շտապով»
ՅՀ. կթ. (Բուզ. էշ 140 տը֊
պուած է
հե պնե պ ). հ ա պ հ ե պ տ ալ
«
փութաց­
նել, շտապեցնել»
Յհ. կթ
ճ ա պ հ ե պ ե լ
Խոր.
Ա.32.
հ ա պ հ ե պ ի լ
կամ
հ ա պ հ ե պ ո վ
«
շտա­
պով»
Յհ. կթ.
հ ա պ ս տ է պ
Վեցօր. դ. 67 (չունի
նՀԲ).
հ ա պ շ տ ա պ
(
գրուած նաև
ապշտապ).
ՋԲ. նոր գրականի
մէշ
հ ա պ օ ՚ ն
(
իբրև
հ ա պ ա
+
օ ՚ ն >
նՀԲ որպէս պրս.
ապա, է պ ա ։
Տէրվ.
նախալ. 118թերևս
հնխ.
3 0 3
ձևիհետ,
այն է սանս. զնդ.
ՅթՅ ,
լտ.
Յէ , 3 ,
գոթ.
Յք
և հյ.
ա պ ա ւ
Հիւնք.
ա պ ա
բառից։
Թի­
րեաքեան,
Բազմ, 1913. 341 թրք.
հ շ բ
«
բոլոր»
բառի հետ. իսկ Արիահայ
բռ. 226 պհլ.
ՁԱ Տ ւՅբ
ձևից է դնում
հյ.
հ ա պ շ տ ա պ յ
ԳԻՌ
Տփ.
ա բ ա
«
դե՛հ,
օ՛ն»։
ՓՈԽ. — Վրաց.
*
Յ օ ապա,
*&
օ> ա բ ա
«
օ՛ն»։––Տ.
Վ. Պալեան
(
Բիւր. 1898, 712) մեր
հ ա պ հ ե պ
բառից է դնում թրք. գւռ. կես.
ՅթՅ –
09
թ
ձևը, որ միայն
անէծքների
մէշէ
գոր֊
ծածւում. այսպէս՝
Ձբ 9 0 Ց թՁ §Շ16Տ1Ո
«
հապ­
ճեպի՛ գաս» (ըստ իս շատ
կասկածելի)։
ՀԱՊ
—
ՀԱ Պ
«
այնուհետև,
յետոյ» Ոսկ. բ. կոր
իգ. Եւս. քր.
հ ա պ ա
«
յետոյ,
անմիշապէս
յե
տոյ» Ա.մակ. բ. 17, 41. ժզ. 6։
֊
ն ո յ ն է
ա պ ա
բառի հետ, որ տե ս։
նոյն է դնում
ա պ ա
բառի հետնՀԲ
կասկածով։
Տէրվ. և Հիւնք.
նախորդի
և սրա միշև
զանազանութիւն
չեն գրած։
8
Ա § § 6 1<2
32, 62
նոյն ընդ
ա պ ա < ^ .
ՅթՕ,
ճիշտ ինչպէս որ ճոսդՀԼհնխ.
ս բ Օ )
ԳԻՌ. — Մկ. Ոզմ.
ապա,
Կր.
հ ը պ ը ,
Ննխ.
Պլ. Ռ. Սչ. Տփ.
հաբա.
Զթ–
հ ա ր ը ,
Հճ. Տիգ.
հ ւ ո բ ա ,
Մշ.
հը բ ա ,
Ալշ.
հ ր ր ա ,
Սեբ,
յ ը բ ա ,
Հմշ.
աբա,
Ասլ,
ը բ բ ,
որոնք
նշանակում են
«
ի հարկէ,
անշուշտ,
այո՛ այդպէս, այո ,
2,
ապա,
այլ»։
"
ՀԱՊԱԼԱՍ
«
մրտենու
պտուղը» Վստկ. էշ
105, 120.
որից
հ ա պ ա լ ա ս ե նի , հ ա պ ա լ ա ս ի
Վստկ. 157,
հ ա պ ա լ ս ի
Վստկ. 36
«
մրտենի,
VՅ^^^Ո^ս^Ո տ^ւ՜էաԱՏ Լ »
(
Տիրացոլեան,
Շօո–
էոԵսէՕ §
339),
= Արաբ.
(
յ ^ \ ^ ձ յ >
հՁՕԵ-31-ՅՏ
«
հատ
կամ
պտուղ
մուրտի»,
կազմուած
է
ՀՀԼՀ>
ՒւՅեե
«
ունդ» և
ՅՏ
«
մրտենի»
բառե­
րից
(
տե՛ս
Տ է 6 տ Տ Շ հ Ո 6 1 ժ 6 1 ՜ ֊ / ւ
հաւաքածոյի
մէջ՝ ա ա
֊
շ , շ)>
Լ
ստ ՆՀԲ հապալասն
է «ազգ մա֊
նըր
ձիթապտղոյ»,
րստ
Բախտամեանի
«
մոշ», ըստ ՀԲուս.
$
1633
«
մրտենի»,
րստ
Նորայր, Բառ.ֆրանս.
«
ՕՅՈՈշնՇւ՛–
§ 6 , ՅՄ6116,
ռուս.
10110
X83»;՛
Ուղիղ
նշա֊
նակութիւնն
է «մրտենի»,
ինչպէս
ցոյց
են տալիս
1.
արաբերէն
ձևր, 2.
Սվեղիոյ
գաւառականը,
3.
Վաստակաց
գրոց վը–
կայութիւնր։
Վերջինս (էջ157) գլխի
վերնագիր
դնելով
«
Վասն
հապալասե֊
աց», ամբողջ այդ գլխի մէջ խօսում է
միայն
մրտենու
մասին։
«
Աիթա
պտուղ»
իմաստը
յառաջացել
է սխալմամբ
նրա­
նից, որ Վստկ. 180 խօսելով
ձիթապրտ–
ղի տեսակների
վրայ, ըստ
մեծութեան
բաժանում է երեք կարգի. — մանր (հա­
պալասի չափ), միջակ
(
կասլայի չափ)
և խոշոր. «Եւ պտուղքն
ազգի
ազգի են.
մէկ՝ հապալսէ
պտուղ և ինքնդ
մանր
լինի և վասն
այնր
իւրն հապալ
ասեն,
Fonds A.R.A.M