4 3
Տ0հո6ւձ6ւ֊/»
հաւաքածոյի
մէշ՝
12,
1 0 — 1 1 ) ։
*
Հ Ա Շ ԻԻ (ո
հլ. ըստ
ՆՀԲ,
բայց
կայ
միայն
սեռ.
–
ի )
«
հաշիւ,
համար»
ՍԳր.
Ոսկ.
յհ.
Կոչ.
«
կռիւ,
վէճ»
Վկ.
գողթ.
52,
79.
որից
հաշուել
«
համարել,
հաշիւ
անել»
՚
Լևտ.
իէ.
23,
Ոսկ.
ես. և մ. ր.
18.
«
համարել,
կար֊
ծել»
Ոսկ.
մ. ա.
7, 25.
Բ. տիմ.
Եւս.
քր.
հաշուընկեր
էմբ. մատ.
321.
հաշուակից
Մա֊
զաք. ար.
անհաշիւ
Պտմ. աղէքս.
հեշտահա­
շիւ
Գէ.
ես.
նոր բառեր
են՝
հաշուաաահ,
հաշուապահական, հաշուապաճութիւն, հաշ–
ուակալ, հաշուայարդար, հաշուայ արդարու­
թիւն, հաշուեցուցակ, հաշուետումար, հա­
շուետետր, հաշուեգիր, հաշուեկշիռ, հաշուա­
գէտ,
հաշուեցոյց, հաշուեփայտ, հանրահա­
շիւ, գրահաշիւ, օրհաշիւ
են։
= Ասոր.
֊ , /
>
| ք
զ չ ւ
Ճ Յ տ ա
«
կարծուած,
համարուած,
հաշուած»,
–
ռ*
Ճ Յ - յ Յ ա
«
հա­
մարեց,
համրեց»,
Ճ Ձ Տ Տ շ ա
«
կարծեց,
են֊
թադրեց»։
—
Այս արմատը
բնիկ
սեմական
է.
հմմտ.
եբր.
շ-ջ–,
Ճ Յ Տ Յ Ե ,
արամ.
ՃՏՅ՜ե,
արաբ.
գյԱ^տ.
>;1Տ՝3՜ե,
եթովպ.
^\ք\(\
էյՅՏՅեՅ,
բոլորն
էլ «հաշուել.
2.
համարել,
վարկանել»
նշանակութեամբ։
Սեմականից
փոխառեալ
է շատ
հ ի ն ժամանակ
եգիպտ.
կտն
«
հաշուել»։—Հիւբշ–
308։
ՆՀԲ լծ. թրք.
հիսապ։ ա § § Տ ,
Քերակ.
1856,
էշ
60
եբր.
Ճ&ՏՏ.\։
Հիւնք.
վաշխ
բառից
կամ
արաբ,
հէսապ։
ԳԻՌ
Ագլ.
Ախց.
Ալշ. Երև.
Կր. Ջղ. Սլմ.
հաշիվ,
Մրղ. Տիգ.
հ ա շ ի վ ,
Ոզմ.
հաշէ՚վ<
Հ Ա Շ Մ , ի
հլ. «խեղ,
կոտրած
անդամով,
պակասաւոր»
Բ. թագ.
դ.
4,
թ.
3.
Ոսկ.
մ.
գ.
16.
որից
հաշմիլ
Սիր. լ.
14.
հաշմութիւն
Ելագր.
Կիլրղ.
ել.
հաշմոտ
Կիւրղ.
ել.
հաշ­
մանդ ամ
Սարդ,
ոգեհւսշմ
Յհ. իմ.
պալլ.
գրուած
է նաև
խաշմ. խաշմանդամ, խաշմու–
թիւն
Ելագր.
152,
որոնց
հետ
հմմտ.
տակր
վրաց.
ձևերը։
ՆՀԲ
հաշիլ
«
մաշիլ»
բայից։
Մառ
147
ա
1919, 404
վրաց.
խաշմ
«
մ
ալա֊
րիա»
և
եշմակ
«
սատանայ»
բառերին
է
կցում։
Պատահական
նմանութիւն
ունին
արաբ.
է<է
ձյ.
Ո Յ Տ 1 Ո
«
կոտրել,
շար֊
դել,
մանրել»,
1
Ո հ 1 հ Յ ա
«
ն ի ֊
հարիլ.
գործելու
անընդունակ
դառնալ»
(
Կամուս,
թրք. թրգմ.
Գ.
572)։
ՓՈԽ.-Վրաց.
(
Տ - ՚ Յ ը օ
խաշմի
«
վատառողշ
կլիմայ»,
հ.՚99օ.6օ
խաշմիանի
«
վատա­
ռողշ»,
եօհ-՚ՅՅյյ սիխաշմե
«
արատ,
թերու­
թիւն,
պակասութիւն»։
*
Հ Ա Շ Տ (ի
հլ. րստ
ՆՀԲ,
բայց
առանց
վը֊
կայութեան)
«
խաղաղասէր,
հեզ,
բարեսիրտ,
ներող»
Բ. մակ.
ր.
29,
ժ.
26,
Ոսկ.
եբր.
ժդ.
և յհ. ա.
7.
որից
հաշւոել
«
հաշտեցնել»
ՍԳր.
Ոսկ. եբր. լա.
հաշւոիլ, հաշտեցուցանել
ՍԳր.
հաշտեցուցիչ
Ագաթ,
հաշտութիւն
ՍԳր.
Եզն.
հաշտարան
Փիլ. ել.
հաշտարար
Յհ. իմ. Յճխ.
արագահաշտ
3
այսմ.
դիւրահաշտ
Պղատ. օ ֊
րին.
ընկերհաշտիք
Ոսկ.
փիլիպ–
(
իսկ
հաշ–
տիլ արևու
տես
հ ա շ ) ։
= Պհլ.
*3՝
տէ
«
հաշտ,
խաղաղ»
բառից,
որ
թէկ. չէ աւանդուած,
բայց
ունինք
զնդ. ՏւճՏճ–,
պհլ.
ՅտէւՈ,
պրս.
0
Լ ձ , |
Յտէւ,
բոլորն
էլ
«
հաշտութիւն,
խաղաղութիւն»
նշանակու­
թեամբ,
սրանց
հետ
ն ո յ ն են նաև
քրդ.
3
§ 1(1–
1"1
Ո
«
բարկացած
մէկին
խաղաղել,
բարկու­
թիւնը
իշեցնել»,
ՅՏ 6
«
խաղաղած
է»,
Ո6
Յ Տ
6
«
խաղաղած
չէ»։
Հայերէնի
մէշ
հ
յաւելուած
Էւ—Հիւբշ.
179,
513,
Ուղիղ
մեկնեց
նախ
ԳԴ,
ՆՀԲ
դնում
է
հաշտ՝
լծ. պրս.
ասուտէ,
իսկ
հաշտու­
թիւն՝
պրս.
աշդի, էշդի։
Լ յ § . & > ա ա ւ շ է տ
104,
18
զնդ.
աճ––.
ա ւ ւ 6 ւ –
տ ա
8, 282
պրս.
՜
ճտէն
Սագըզեան
ՀԱ
1909,
336
և
ՃԼճՀտէ,
Յուշարձան
407
սումեր.
ՏԱՍ,
եԱՏ
«
մայր
մտնել
արևու»
ձևերի
հետ
դնում
են հյ.
խշտի, հաշտել արևու
(
որ
սակայն
սխալ
գրչութիւն
Է),։
ԳՒՌ.-Ա
ռանձին
ունինք
Ալշ–
Մշ.
հաշտ
(
յատկապէս
հաշտ ու ըարիշ
դարձուածի
մէշ,
ուր
քԱ1Ր^շ֊.թրք.
է31՜ՅՏ–1ՈՅգ
կրկնութիւնն
է
հյ. հոմանիշի),
բայական
ձևով
Կր. Տփ.
հաշ–
տվիլ,
երև.
հաշտվէլ,
Սչ.
հաշդրվել,
Սեբ.
հաշդիլ,
Ղրբ–
ն-Ոշտրվիլ,
Սվեդ.
հիշտըվիլ,
Ջղ.
խաշտել, խաշտվել,
Սլմ.
խ աշաըվ ե լ։
*
ՀՄՇՏՍ.Դ1՚ԱՄ
«
ութը
դրամանոց
(
գոհարի.
Խոր,
աշխ.
614.
ուրիշ
վկայութիւն
չկայ։
Fonds A.R.A.M