34
պաւլ.
նորահանուկ
«
նորելուկ»
(
չունի
ԱԲ)
Առաք. պամ.
207.
սրտահանութիւն
«
սիրտը
(
լաւացնելն
ու գրգռելր»
Ոսկ. ես. պարզ
ար֊
մատը
երևան
են հանում՝
կնահան
«
կնաթող»
Ոսկ.
մ. ա.
17.
պատկերահան
ճառրնտ.
հանք
(
անեզական,
սեռ,
՚-
աց)
«
մեօւազ
հա­
նելու
տեղ»
Ոսկիփ.
արիւնահան
Բռւզ.
մսա­
հան
ՍԳր.
երգահան
Եւս. քր.
.
գողահան
Մանդ,
գերեհան
Շար.
դիահանք
Ոսկ. տիտ.
երազահան
ՍԳր.
երկաթահանք
Խոր. աշխ.
ծխահանք
Սիր. ժդ.
24.
գինեհան
Շիր.
հ ա մ­
բաւահան
Բուղ,
սերմանահան
«
սերմնացան»
Մտթ.
ժդ,
3,
ևն։ Կրճատմամբ
ձևացել
է
ծխան
(
փխ.
ծխահան)
«
ծխնելոյզ»
Երգ
վի֊
պաս.
(
առ.
Մագ.)։
—
նոր բառեր
են
հանքա­
բանութիւն, հանքահան, հանքագործ, հան­
քածուխ, խցահան, ջրհան, քարահանք, օդա­
հան, աղահանք
ևն։
8
ւ–0ՏՏ6է, յճտ. 1834, 369—405
մեր
հանք
բառի
հետ
է համեմատում
պրս.
1
<2Ո,
վրաց.
քանի
հոմանիշներր,
որոնք
ո՛չ
մի յարաբերութիւն
չունին,
որովհե­
տև
հայերէնի
մէշ
ք
արմատական
չէ։
ԲշէՇՈՈ.
26, 30
սանս,
հ յ ։
Մորթման
շԼաՕ.
26, 570
բևեռ.
Տ1Ա–1<հ2Ո1
«
պա­
տերազմ»,
ուր
Կհ
&
ա
֊֊
հյ.
հան.
հմմտ.
գերմ.
ք՝61ճ–2Ա§» յԱՏէւ, 2շոճտբ.
90
զնդ.
\
ճ
«
աղբիւր»
բառի
տակ
է դնում
հյ.
ե Ձ Ո ե հ
(՚
= հ ա ՞ նքյ »
նոյն,
1
ՀԱՈ.1.
(
ձէ&ՈՂ.
204
քրդ.
6
Ո1Մ1
«
առնեմ»
բայի
հետ։
Եա–
զըճեան,
Արևելք
1884
նոյ.
16
սանս.
հ շ ո » 8 ս § ^ 6 1^
յ
>
հ
յաւելուածով՝
նախաւոր
*2
ՈՕ
ձևից,
իբր
յն.
0.
^0, սնս.
ՁՈւէւ
«
շնչել»,
գոթ,
Ա2-ՁՈ2
«
արտաշրն֊
չել»
ևն։
Հիւնք.
յն.
օ^17)(յ,ւ
«
հանել
ի
վեր
կամ
արտաքս»,
0
ԼՀ(Օ&տա
«
ի
վեր
ունել,
բարձրացուցանել»։
1\\.
Շ՚ւ\\շէ,
Ե&
աճ.
ա6Ո,
Էշ
26
և ի
\
Տ2
16, 245
սանս.
ՏՁՈՕէւ
«
շահիլ,
ձեռք
բերել,
օգտուիլ,
ստանալ»,
յն.
5՝/
Լ)քււ
;
0(
>օ<))
«
կատարել,
լրանցել,
ի գլուխ
հանել»
բառերին
իբրև
ցեղակից։
նոյնր
յիշում
Է Հիւբշ.
1
Ր Ճ.Ո2.
10, 48։ 8
ա § ա շ ո ո , Օւ֊ճւ–.
2
I I ֊ ,
Էշ
130
հնխ.
Տ6Ո
արմատի
Տ՝Հ–
ձայնդարձից։
Պատահական
նմանութիւն
ունի
արաբ.
X2ՈՈ
«
մաս
մաս
հանել»
(
Կամուս,
թրգմ.
Գ. Էշ
624)։
ԳԻՌ.֊֊Ալշ.
Հճ. Մշ. Սչ.
հանել,
Ախց. Գոր.
Երև. Կր. Ղրբ–
ննխ.
Պլ. Ռ. Սեբ.
հանէլ,
Ագլ.
Զթ. Խրբ. Շմ. Տփ.
հանիլ,
Ասլ.
հանէ՝լ,
Տիգ.
հանէլ,
Սվեդ.
հանիլ,
Ակն.
հէնէլ,
Հմշ.
հ օ –
նուշ,
Ջղ.
Սլմ. Վն.
խանել,
Մրղ.
խանէլ,
Մկ.
Ոզմ.
խանիլ։ —
նոր
բառեր
են՝
հանք
«
պ ա ֊
լար»,
հանիչք, հանոաել, հանվսւիլ. հանւո–
րիլ։
ՓՈԽ.-Տե՛ս
քաղ (քաղ-հանք)
բառի
տակ։
—
Հայերէնից
փոխառութիւն
եմ կարծում
նաև
կապադովկ.
յն. 1բԱյՕԼ՚Հ%1,
՚
ւթՕ^0էք7.1,
որ
ր Հ ձ –
Ր011(Խտ, Բ/Լ <30~*ք>.
217
բացատրում
է
հետև֊
եալ
ձևով.
0–
|>Օ/Օ31Փ,
հզ^օճճՈ՝)
0107)
թ00>,
1
՝/0՝*
ԱՀ-ՀՀ.^
ձ-^ւօ-թաՏ^յ 8ւ
՚
~դզ հճռձօօօւ
–
ՀՕ՝/ Տ.՝*
*
<*(ս\ա
ԽԱՃՏՃՕ
\1.
Տ^Օ
^ աւ
–/
տ/.«&օէք)(յ.տ^օ^
օւձ՜ղթօ՝).
աքցան,
այն
է ծայրր
կեռ
երկաթեայ
գործիք,
որով
բովի
մէշ հալած
ու մաքրուած
երկաթն
են
հանում»։
1
Հշ1՜օ1ւ(16Տ
կցում
է այս բառր
լտ.
ե ՜ շ հ շ ք Շ
և գոթ.
էՐՇւհՅՈ
ձևերին,
բայց
թւում
է թէ բառի
վերշին
մասը
հյ.
–
հանք
ձևն է.
առաշին
մասը
անծանօթ,
ամբողշը
փ ո խ ա ֊
ռեալ
է հյ, գւռ, մի
ձևից։
*
ՀԱՆԱՊ
«
մեծ
և լայն
գ ա ւ ա թ » Վստկ.
43
(
կիսակուժ
մի քնուս
կամ հանապ
մի), էշ
116
(
ապիկի
հանապ),
էծ. փիլ. Լծ. բրո,
գ.
ունի
միայն
ԱԲ։
֊
Ֆրանս.
հ 2 Ո 2 բ
բառն
է, որ
նշանակում
է «մի տեսակ
բաժակ՝
ոտքով
և
կափարի­
չով»,
այս
ձևի բաժակր
գործածական
էր
ամբողշ
միշին
դարում
և աւելի
ուշ.
Ֆրան֊
սիայում
մինչև
ԺԶ դաբր,
Գերմանիա
յ ո լ մ
մինչև
ԺԸ դարբ։
Բառիս
բուն
աղբիլրը
գեր­
մանական
է. հմմտ.
հբգ.
հ շ Ո 2 բ , հՈցբք,
մբգ.
Ո2բք,
գերմ.
ւՏքշբք,
հսաքս.
հՈ36թ,
հոլլ.
Ո2թ,
ն ո յ ն
նշ։ Գերմանականից
անցաւ
լատին
և
ռոման
րնտանիքին,
ուր ունինք
ստ. լտ.
հ շ –
ո շ բ բ ս տ , շ ո շ բ բ ս տ , ո շ բ բ շ ,
իտալ.
ո շ բ բ օ
և
հֆրանս.
հ շ Ո 2 բ »
Դժուար
է կարծել
թէ
ն ո յ ֊
"
ԻՏ
յառաշացած
լինին
նաև հսլ.
1
<ՕՈՕեե,
ճօ–
ՈՕեւ,
ռուս.
ՃՇաՕճ՚ե, ՃՕՏՕճհ
«
լւացքի
տաշտ,
պտուկ,
փայտեայ
կուժ»
(1
Հ1ս§6 345, 801
տշշգ 534, 861-Ո6Ա6Ր 558)»
Ուղիղ
մեկնեց
Հացոլնի,
ճաշեր
և
խնճոյք,
էշ
30։
Fonds A.R.A.M