ՀԱՅ
29
Վեցօր.
հ ա մ ր ի լ
«
լեզուն
բռնուիլ»
Իմ. ծբ. 24.
Մծբ.
հ ա մ ր ո ւ թ ի ւ ն
Կիւրզ. ել.
հ ա մ ր ա ց ո լ ց ա ն ե լ
Նար.
իգն.։
ՆՀԲ
լծ.
յ ա մ ր
(
յամրալեզու)։
Հիւնք,
Հ ե ր մ է ս
յատուկ
անունից
է
հան՜ում։
8
ս § § 6 1Հ2
32, 13
և
ճ. –10Րբ
դնում են
*
ՅՈ ւ ե ւ ՜ Ա <ՁՈ ե ւ ՜ն
«
անբարբառ»
նախա֊
ձևից, որ կազմուած
է
ՅՈ
բացասակա֊
նով՝
եւ՚Ա
«
խօսիլ»
արմատից.
հմմտ.
զնղ.
քքՅ-աւ՜Ա
«
խօսող»։
Բ Յ է ա ե Յ ա / Տ ճ
2, 13
արաբ. եբր.
՚
^ Ձ Ո ՚ Մ
«
էշ»
բ
առ
ից>
ցՀԱՅ.
ծաղրական
բացագանչութիւն,
որ
գործածական
չէ. բայց
ունինք
կրկնութեամբ
հ ա յ
հուշ ա ո ն ե լ
«
ծաղրել,
այպանել,
եուհա՛
պոռալ»
Ոսկ.
մ. բ. 10։
–֊
Բնաձայն
բառ է, հմմտ.
յ ա յ յ ո ւ
և
հ ա յ ­
հ ո յ ե լ ։
ՆՀԲ
համարում է բնաձայն
բառ։ նա֊
զրճեան,
Արևելք 1884 հոկտ" 17 սանս.
ա հ ո ւ ա դ ի ։
Տէրվ. Նախալ. 19
հ ա յ հուշ
համարում
է կրկնուած
բացագանչու­
թիւն։
Հիւնք. էջ 157 պրս,
հ ա յ ա հ ո լ յ , հ ա յ
իւ հ ա յ
«
անորոշ
ձայներ»։
ՀԱՅ, ի
հլ, «ապականութիւն,
աղբ»,
նորա­
գիւտ բառ, որ մէկ անգամ
գտնում եմ գոր­
ծածուած
Աթան. տպ. 1899, էշ 199. «Արե­
գակնս այս օրերևակ և ի մարմինս
մեռե­
լոցն
լինելով, և ի վերայ
հ ա յ ի ց ն
և ժախա–
հոտութեանցն
փայլելով, ո չ վնասի և ոչ
պղծի».
(
հմմտ.
իմաստի
ճշտման
համար՝
նոյն հատուածի
մի ուրիշ
համապատասխան
ձևր՝ Անկ. գիրք հին կտ. Վենետ. 1896, էշ
149.
—
Արեգակն ոչ ապականի
հայելովն
յազբ
և ի
տիղմ)։
ՀԱՅ
«
հսկայ»,
ունի
միայն
Բառ. երեմ, էջ
175
յգ.
հ ա յ ք
«
հսկայք»
ձևով։
ՀԱՅ
«
նայիլ»,
արմատ
առանձին
անգոր­
ծածական,
որից կազմուած
են՝
հ ա յ ի լ
«
նա­
յիլ, դիտել,
փխբ. մի բանի
սպասել»
ՍԳր.
հ ա յ ե լ ի
ՍԳր, Եփր, ել.
հ ա յ ե կ
«
նաւի դիտա­
րան»
Լծ. նար.
հ ա յ ե ա կ
«
դէտ, տեսուչ»
(
նո­
րագիւտ բառ) Տաթև. ձմ. լզ. (երեք
անգամ
գործածուած),
հ ա յ ա ր ա ն
«
աչք» Սագ. թզ.
136.
հ ա յ ե ա ց ք
Դիոն. եկեղ. Նար. երգ,
ն ա յ ե ­
ց ա ծ
Փարպ.
հ ա յ ե ց ի կ 9՝.
թագ, զ. 4.
հ ա յ ե ­
ց ո ւ ա ծ
Եզեկ. իգ. 16. Ոսկ.
յհ.
հ ա յ ե ց ո ւ ց ա ն ե լ
Առակ. իա. 1. Վեցօր.
ե ր կ ն ա հ ա յ ե ա ց
Վեցօր.
ք ա ղ ց ր ա հ ա յ ե ա ց
Առակ. ժբ. 13. Վեցօր.
հ ա ­
մ ա ր ձ ա կ ա հ ա յ ե ա ց
Ել. իգ. 8.
յ ա ո ա շ ա հ ա յ ե ա ց
Կոչ. 208.
ի մ ա ս տ ա հ ա յ ե ա ց
Փարպ.
լ ա ւ ա ո ա –
յ ե ա ց
Փարպ.
ծ ո վ ա հ ա յ ե ա ց
Խոր.
ը ն դ վ ա յ ր ա ­
հ ա յ ե ա ց
Եփր. խոստ.
դ ժ ն ա հ ա յ ե ա ց
Խոր.
հ ա –
յ ե ց ա կ է տ
(
նոր բառ) ևն։ — Այս արմատից
ն ի –
մասնիկով
կազմուած
է
ն ա յ ի լ ,
որի վրայ
տե՛ս
առանձին։—
Այս հոմանիշ
բառերի
նը–
շանակութեան
տարբերութիւնն
է րստ Տաթև.
հարց. 407՝
հ ա յ ի լ
«
ցածրից
վերև
նայիլ»,
ն ա յ ի լ
«
վերևից
ներքև
նայիլ»,
տ ե ս ա ն ե լ
«
հա­
ւասար դիրքով
նայել»։
ՆՀԲ արմատր
համարում է
ակն, աշք,
ա
յ 9
։
Լ
Ձ
Տ – Սւ՜§6Տ0հ. 53
յն. ֊տ-ւ-եաւ
«
ուշադիր
լինել»։
ի\Լ\\\ճէ,
1
<սհՈՏ Ա.
Տնհ161Շհ. 8 է ւ ՜ § .
3, 90
արմատը
դնում Է
բ Յ Շ յ
Հիւնք. արաբ.
Ճ Յ \ ՚ 3 1
«
երե­
ւակայութիւն»։
ւ հ օ ա Յ Տ շհ Ց ե Տ՝\\՚7\.\\ք
4,
45
(
թրգմ. ՀԱ 1894, 18) դնում
Է
բ Յ
արմատից,
որին ճիշտ համաձայն
Է գա­
լիս ալբան.
բ Յ ,
անց.
բՅՈ6, բՁ1ՈԱՈ6։
Տօհ6քէշ1օ՝«ոէշ, 8 8 29, 3 3 բ31
«
պահել»
արմատից,
ինչպէս են զնդ.
թՅ^Ա,
պրս.
բ Յ ^ ՚ ւ ժ Յ Ո
«
սպասել»,
յն.
7
Ս01Ա.7^
«
հո­
վիւ»
ևն։
—
Հայելի
բառի հետ պատահա­
կան
նմանութիւն
միաքն
ունի գնչ.
^3՝1
«
հայելի,
ապակի», որ ծագում է յն.
՚
ձօւճօզ, ՆԱ՝ԼւՆ՝է, ՛ել
1
՛՛
եձճւ՝է,
՚
րօւ>.ւ տ՛ա֊
պակի»
բառից։
Մառ.
5
^3.
V.
1, 238
բասկ.
3
^ ' ա
«
առաջր»
բառի
հետ։
ԳԻՌ
Խրբ.
հաիլ,
Ք.
հ ա յ ն ա լ ,
Հճ.
հ է յ յ ե լ ,
Զթ.
ն է յ ի լ ,
Տիգ.
հ ի յ ա լ
«
նայիլ», իսկ Սվեդ.
հ ի յ յ ի լ
«
սպասել». — աւելի
հետաքրքրական
ձևեր են Շտ.
խել,
Մկ.
ըխիլ.
(
ասւում է
օր. Մկ.
կ ը խ ր
«
տեսնում
է»,
տ ը | ս ը
«
պիտի
տեսնէ»,
ր խ ր ՛
«
տե՛ս»,
որոնց հետ նոյն է
Վն.
խ ե ն ք
1
«
տեսնենք,
նայինք»
(
իբր
"
հ ա ­
յ ե ն ք ) ։ —
Նոյն
արմատից
են
հ ա յ ո ց
Ակն.
«
բախտ
նայող, բախտագուշակ,
տճկ.
Ե3գ6յ%3,
ռմկ.
պ ա խ ը հ ի ) , հ ա յ վ ա ծ ք
Արբ.
«
նայուածք»;
—
Հ ա յ ե լ ի
բառր պահուած է Ասլ. Մշ. Ննխ.
Ալշ.
Երև. Ախց. Պրտ. Ռ. Ս չ.
հ ա յ լ ի ,
Մրղ.
Սեբ. Սլմ.
հ ա յ լ ի ,
Հճ. Շմ.
հ է յ լ ի ,
Խրբ.
հ ո ղ լ ի ,
Աժտ.
հ ա լ ի ,
Զթ.
%
լ է ,
Գոր. Ղրբ. Տիգ.
հ ի լ ի ,
Fonds A.R.A.M