ՄԱՇ
2 6 1
ՍԱՇ
մ ա շմիրզ
Խտջ. Հմշ. «շագանակ)),
մաշմրգի
Հմշ.
«
շագանակենի))։
ՓՈԽ.—Հայերէնից
են փոխառեալ
գել՛
1
ՈՁՏեւ
«
կաշի, մաշկ», վրաց.
Յ օ > ՚ 3 յ օ մաշկի
«
երկար
զգեստի
քղանցք,
կաշեայ
ծածկոց,
վրանի
ծածկոց))
(
վերջինիս
համար
հմմտ.
նաև
հյ.
մաշկն),
որովհետև
այս
լեզուներր
սեմականների
հետ հաղորդակցութիւն
չու֊
նին և իրանեանների
մէջ չկայ
«
կաշի,
մորթ,
մուշտակ»
նշանակութիւնը։
Հայերէնից
է
նոյնպէս կապադովկ. գԱՕէ.1, որ
1\31՜
օ1ւճ6Տ,
1
Ղ.
(
ՅՕ՚րփ.
էշ 191 այսպէ՛ս է
մեկնում.
Ա.Տ07) 1 0 0 X(ՅՏ^XՕ^ էՕՕ 0է7էՏ<։<ք>0է"քԱ,Տ^ՕՕ ^էՕՕԱ.
ՏՀՀՕ.
օտ ւ օ
Աա՜/օ^ *.թօզ,
%0
–
Լ
0
^^՝*ՕՀՕՀ
.
ճա–օօօթ*յւՀ
0
է՚\>ՕթԱ>1ՍՕ^
(
նուրբ
թաղանթ, որ պատում է
մորթուած
կենդանու
մսի մկանուտ
մասերր.
որից էլ նիհար
միս, և տկար վտիտ
մարդ)։
—
Վերջապէս
մեզնից եննաև վրաց.
3»
°)^*–
<»շ–յ–՝, մաչքաթնլա
(
Չուբինով
2
673)
և ուտ.
ՈՂձձԿ.ձԱԿ.3.1,
աՅՏ^ՅէԱ
«
ջզջիկ».
սրանց
մայ­
րը
հյ.
մաշկաթև,
բառն է, որ
կազմուած
է
մաշկ
և
թև
բառերից։
Այս բառը
նշա­
նակում է նախ «մաշկեայ
թև ունեցող» և
գործածւում է իբր ածական
ջզջիկի՛
հմմտ
Զկէսն
հերձաթևս
անուանեցին,
այսինքն
զարծուիս
և զկէսն
մաշկաթևս,
այսինքն
զջղջիկանս
գիշերոյ.
(
Ջղջիկան)
թռչի թա֊
ղանթազեղ
մաշկաթև
թևօք։
Վեցօր. 162 և
173։
Սակայն
եոյն
ածականը
հետըզ–
հետէ
գոյականի
վերածուելով՝
վերջապէս
նշանակել է «ջզջիկ»,
հմմտ.
մաշկ աթև
կամ
մաշկթև,
եարասա
(
իմա՛
թրք.
^6էՁՏՅ
«
ջըղ–
ջիկ»),
Բժշ.
մաշկաթևիկ
«
ջղջիկ» Առաք. լծ.
սահմ. էջ 540։
*
ՄԱՇԿԱՊԱՐՃԷՆ, ի-ա
հլ. «Պարսից թա­
գաւորական
վրանը»,
ա՛յսպէս
պիտի
լինէր
ուղիղ ձևը, բայց
զանազան
սխալ
գրչութիւն֊
ներով
դարձած է՝
մաշկապաանէն, մաշկա–
սյատհեան, մաշկապնրնէն, մաշկապերհան,
մաշկաւարզան, մաշկապաննն, մաշաաեր–
նան
Բուղ, էջ 55, 193, Սեբ.հրար. Պատկ.
էջ 27, 42 որից իբր սեռ.
մաշկապերհին
Սիմ. ապար, էջ 8 1 ։
=
Պհլ.
ք Ո Տ ծ Օ \ Ս Ձ
բառից, որ պէտք է
կարդալ
տ Յ տ ե ՅթՅք 2 6 Ո
կամ լաւ ևս
1
ՈՅտ1<1ւ–
բՅէՕՇՈ
«
Պարսից
արքայական
կանանոցի
վրանր»
(
ՒԽւ-Ո, 0.1
-
ճւ–. §
284)։–
Հիւբշ,
192,
ՆՀԲ չկարենալով
ստուգել
բառի
նշա­
նակութիւնը,
գրում է. «Ի պրս.
մէշկ,
որպէս
մաշկ, կամ սերտիւ
ուսեալ, և
ավարչէ, ավէրշէ,
համար,
ռմկ.
հիսապ
և տէֆտէր. կա՛մ է աւագանի
մաշկեազ­
գեաց և կամ համարակիր,
համարակալ
և դիւան», ԱԲ հասկանում
է
«
մաշկով
պատած
վրաններ,
վրաններու
բազմու­
թիւն», Պատկ. հրատ. Սեբ. (1879), էջ
198
«
վրան
թուի
լինել
արքայի
յար–
մարեալ
վասն կանանոցի,
թերևս ի բա­
՛
լիցս
յՀԼձ.*
«
կանանոց» և
օ ե " լ , կ
ե 3 1 – § 3 հ
կամ
ձՀ՚յԼյ
եա–§ՅՈ
«
վրան
արքունի».
Ուղիղ
մեկնութիւնը
տուաւ
Հիւբշ.
21
ա<3
46, 328,
թըդմ. ՀԱ 1892,
355,
որ կրկնում է ա\\&Հ ^2\Օձ.
8,
3 6 6 ։
Հ. Վարղանեան ՀԱ 1911, 175 սը–
խալմամբ
արմատը
համարում է
մաշկն,
ո՛ր յետոյ ՀԱ 1913, էշ 134 նրանից բո­
լորովին
բաժանում է,
*
ՄԱՇԿ1ւ, ն
հլ. (սեռ.
մահկին)
«
վրան»,
նորագիւտ բառ, որ երկու անգամ
գործած­
ուած է Նորագիւտ Ա.մնաց. թ. 19 (ուր
միւս
թարգմանութիւն
ր ունի
իարսւն) :
֊
Ասոր.
Հ•՝•
է > –
ա Յ Տ ^ Յ Ո
«
վրան, խո­
րան» բառից,
որ բնիկ սեմական
է.
ցեղակից­
ներից
հմմտ ասուր.
»
մ.
—
^ յ-շ 7 »- *^
1
ՈՁ
51
<
ՁՈԱ
«
բնակարան»,
եբր.
ք^ՓՕ ա1§1է
՚
ՏՈ
«
բնակարան,
խորան
վկայութեան»,
արաբ.
ՀյՀԼյ–֊–
ւՈՅՏեՁՈ
«
տեղ,
բնակարան»։
Այտէ
բոլորը
ծագում
Է սեմական
՛
Տ՛ա
արմատից,
որից են ասոր,
5,1
ա,
եբր.
՚ ՜ , "
ք տ1ա,
փիւնիկ.
՚
§1ա,
արամ.
5
յ1«ԼՈ.
«
բնակիլ»,
արաբ.
ՀյՀ––՝
«
հանգչիլ,
բնակիլ»,
ասուր.
• ֊
յ » ֊ –
յ
* ֊ - * -
Տ(ՅԿՅՈԱ
«
դնել,
զետե­
ղել,
բնակեցնել»
(06
Տ6Ո1ԱՏ
17
,
Էջ 827,
0 6 –
1
ւէճՏ0հ, ճտտ^ւ՝. Ւ1ոճա.
657, 660,
ՏէքՅՏՏ–
1
ՈՁ161՜, Ճ1բհ3ե.
՝\1
շռ. Էջ
650)։
Նորագիւտ
բառս գտաւ ու
մեկնեց
նախ Աճառ. Հայ. նոր բառեր
մնաց,
գրոց մէջ, էջ 23, որ սակայն
համարում
է
մաշկ
բառի
նոր առումը։
Վարղանեան
ՀԱ 1911, 175 համարում է
մաշկապար–
Fonds A.R.A.M