ՄԱՆ
256
ՄԱՆ
ՈԱՕ
«
մանրել,
նուազեցնել»
ևն։
Թօփուզ֊
եան, Արծ.վասպ. էջ 43 «ման գայ,
մանիլ,
ոլորիլ,
մոլեգնիլ,
անման»։
Հիւնք.
մանկ
բառից։
ԳաբրիԷլեան ՀԱ
1912, 32
իբր «նոր
ման
եկող», Ս. Վ.
Սազա ր եթ, Կոչնակ 1921, էջ 1166
Ահ–
րիման
անուան
վերջավանկի հետ,
ԳԻՌ. — Երև.
մանուկ,
Ալշ. Մշ. Սեբ.
մա­
նուդ,
Շմ, կրկնութեամբ
միայն
մանուկ-ա -
րախա
«
փոքր
երախաներ»,
Խրբ. Պ լ.
ման–
դունք
«
մանկական
անմեղութեամբ,
անմեղ­
ունակ»
(
օր. Ի՜նչ մանկունք
տղայ է),
նոյնր
նաև
էնկիւրիի
թրքախօս
հայոց
մէջ.ինչ,
մանկունք կիպի չօնուք
«
անմեղ
մանուկ»
(
Բիւր. 1898, 865)։ նոր բառեր են
մանկութ,
ման կ ա ց ։
Հետաքրքրական
է Ջղ.
մանդավսւք
«
երէցփոխ,
եկեղեցական
հոգաբարձու», որ
ծագում է
մանկտաւադ
«
պաշտօնէից
գըլ–
խաւորը»
բառից։
՝
*
ՄԱՆ11ԻՇԱԿ, ի-ա
հլ. «մանուշակ
ծաղիկը,
լտ.
ՀՈ
01
Յ»
Ագաթ. Խոր. Փիլ. կամ նաև
մա­
նիշակ
Լմբ. մատ. 471, Մխ. առակ,
մսւ–
նեմշակ
Բժշ. սրանցից
մանիշակագոյն
Մ աշտ. ջահկ.
մանուշակարեր
նար. տաղ.։
= Պհլ.
գյ~\3շ)>
՝\
^ՅՈՅ\^ՏՁ
1
<
«
մանուշակ»
բառից, որ դարձած է պրս.
«
ԼճյԱյ ԵՅ–
ՈՅքտՅ,
մ ազանդ.
V6Ո6՝VVՏ6,
քրդ.
ԵշՈշք
՚՚
Յ,
06
Ո6
\\՚
Տ,
փոխառութեամբ
նաև
ասոր.
Ն Տ Ա Լ^ ^ՕՕ
տ 9 Ո 1 ՚ 5 ե Յ ,
արաբ.
ՀէԱՏւԼ
եՅՈՅքտՅյ,
^ . ճ , ձ ^
աՅՈՅք՚տՅյ,
Հէ^-ձկ
ԵՅՈՅքտՅյ.
թրք.
Ո16Ո6ք
«6
կամ
Մ16Ո61
<Տ6
և
վերջինի
միջոցով
էլ բոլլգար.
Ո16Ո61
<Տ6,
նյն.
\
Լ&՝էտէ&զ
է
բոլորն էլ«մանուշակ»։
Հյ.
մա­
նիշակ
ծագում է ասորի
ձևից, իսկ
մանու­
շակ
Հ
*
մանաւշակ
պահլաւ
ձևից. հմմտ.
սու–
սեր<ասռ/7. Տ3քտ61՜3» —
Հի
լ
Բ1՝ էէ 191, 311։
ՀՀԲ
անուշակ
բառից է դնում։ ԳԳ
պրս.
պէնէֆշ։
նՀԲ լծ. թրք. պրս. արաբ.
ձևերը։
Վերի ձևով մեկնեց նախ
66
էէւԺւ.
աւճւա. 35,
Ճ Ո Շ Յ
73, 193,
Լտ§. Սւ–§.
830—1,
06
Տ.
ճեհօԼ 22
ևն,
ԳԻՌ.-Ախց.
Կր. Ոզմ. Վն. Տփ.
մանու­
շակ,
Մկ.
մանուշակ,
Խրբ. Մշ.
մանուշագ,
Ալ,
մանուշիդ
(
այս վերջինը
միայն իբր յա­
տուկ
անուն),
Զթ.
մանոլշօգ, մանաշոգ,
Սվեդ.
մանիւշիւգ
ծագում են
մանուշակ
ձե֊
լից. իսկ Երև.
մանիշակ,
Ալշ. Մշ.
մանիշագ,
Շմ.
մանիշագ՛,
Գոր.
մնի՚ շ ա կ ,
Ղրբ.
մ ն է ՚ –
շակ,
Ագլ.
մն է ՚ շ ա կ
ծագում են
մանիշակ
ձևից։ —նոր բառեր են
մանուշակահոտ, մա–
նուշեկ
Մշկ.
«
մանիշակագոյն»։
ՓՈԽ.—Քրդ. (Տէրսիմի
բարբառ)
մանիշակ
«
մանուշակ»
(
Հայաստան
1917,
թ. 90), ուտ.
ՄԼՅՈ՜ւԱՏՅե
«
մանուշակ»,
որի մէջ երկրորդ
ռնգականը
վերածուել
է
առաջինին։
+ ՄԱՆԶ
«
արու
տղայ»,
մհյ, բառ րստ
նորայր, Բառ, ֆրանս, 586 բ,
գործածական
է նոր լեզւում և գաւա ռականն
երում,
հնից
աւանդուած
կայ
մանչուկ, մանչոն
«
մանկիկ»
ձևերով Մագ, թղ. 237, որոնց
իմաստի և
գործածութեան
համար տես Աճառ. ՀԱ 1923,
254։
֊
Բնիկ
հայ բառ հնխ.
աՅՏ –
«
տղայ» ար­
մատից, որի ժառանգն
է նաև լտ.
նուազա­
կան
աՅՏ-ՇսԽտ
«
արու»։
Ուրիշ
լեզուի մէջ չի
գտնւում
բառս։
Հայերէնի
մէջ
աՅՏ –
պիտի
տար
մա,
բայց արմատր
չ
աճականով
աճե­
լով
դարձել է
*
մաչ,
որից էլ ռնգականի յա~
ւելմամբ՝
մանչ.—
յետին
շրջանի
հայերէնի
մէջ ռնգականից
յետոյ
յաճախ է լինում
այս­
պիսի
յաւելում՝
մանաւանդ
չ
ձայնից առաջ,
ինչ.
կանանչ, սանանչ, ամանչել, գոնքանչ,
կարմունջ, մանն, կամանց, մենծ,
մենք,
լինգ՝
փոխանակ
կանաչ, նանաչ, ամաչել,
գոքանչ
(
նախ շրջուած
զոնքաչ), կամուրջ,
ման, կամաց, մեծ, մեք, նիգ։ —
Աճ.
նՀԲ
մանուկ
բառի՞ց։
Պալասանեան,
Ընդհ.
տեսութիւն
արևելեան
նոր գրա­
կան
լեզուի, էջ 13
մանուկ
բառի
հետ՝
կցում է սանս.
աՅՈԱՏՅ,
գոթ.
Մ13Ո, Մ13-
ատետ,
գերմ.
Մ13ՈՈ, 1Ո6ՈՏՇՈ
բառերին։
ԳՒՌ.֊Ախց.
Կր. ննխ. Պլ. Ռ. Սեբ.
մանչ
«
արու
տղայ», Սչ.
մանչ
«
ծառայ,
սպասա­
ւոր», Ասլ.
մանչ, մաշ
«
մանչ»,
Ակն. Հմշ.
մօնչ
«
մանչ»։
նոր բառեր են
մանչբերուկ,
մանչխաբուկ, մանչմանաւ, մանչիկ։
ՓՈԽ. — Պ ատահակա՞ն
պէտք է
ւամարեւ
անդ.
մոչի,
Կար.
միչի, մոչի
«
մանչ»։
ՄԱՆ ՏԱՏ Ո Ր
«
թղթաբեր,
սուրհանդակ», մէկ
մէկ անգամ
ունին Լաստ. ժզ. տպ. Վենետ.
1844,
էջ 70, Մխ. դատ. Ամբ. դատ. էջ 87։
Fonds A.R.A.M