Ս՚ԱԽ
Մ ԱԾ
խաթ
«
սրբանս,
որ փոխառեալ
է թրք.
ւՂՂԱզձէ «երաստանք»
բառից,
իսկ սա
Էլ ծա­
գում
Է արաբ.
յ^տձ*
ա Յ գ ՚ Յ ճ
«
նստոյ
տե­
ղի, երաստանք,
սրբան»
բառից
(
արմատր
օ 5
§Ա՚Ա(1
«
նստել»).—
սլատահական
նմանութիւն
ունի եգիպտ.
ա - յ ՚ է
«
յետոյ,
յե–
տևը»։—
Հմմտ.
նաև
մխտել
(
տես
վերը՝
կուտ
բառի
տակ)։
ՓՈԽ.—Վրաց.
Յօ6ձ05օ
մախաթի,
չեչեն.
1113
X3,
թուշ.
Ո13ճ
«
ասեղ»,
ուտ.
մախաթ՝
նոյն
նշ.։
ՄԱԽԱՂ (ի
հլ. ըստ
նՀԲ, բայց
կայ մի­
այն սեռ.
֊
ի
) «
տոպրակ, պարկ, քուրձ»
ՍԳր.
«
քրձեղէն
շոր»
Բրս. գորդ. «զամբիւղ,
կո­
ղով»
Վրք. հց. «գինու
կամ ջրի կաշեայ
ա՛­
ման»
Վրք. հց. գրուած
է նաև
մաղախ, մաղ­
իւ աղ։
ՆՀԲ
յիշում
է վրաց.
մխ է վ ա լի։ —
Հիւնք. արաբ.
մախալի
«
պարկ
կե­
րակրոյ
գրաստու»
(
^)ւ
Պատահական
նմանութիւն
ունին արաբ.
գ&
1՚,
ձյձձ
գ31
՚3,
ԳՅ11Յ՛
«
հովուի
մախազ»
(
Կամուս,
թրք. թրգմ. Բ. 654—5),
ա–
սոր.
^ ( ^ – ճ – \ յ
> 0
Ո131ՃՅ՚Տ
«
մախաղ»,
յն.
յլ ւ Օ ^ Օ Տ
«
կաշիէ
պարկ»,
հբգ.
Ո1313հՅ,
մբգ.
ա31հշ
«
կաշէ
գրպան»,
հհիւս.
ՈՂ&հ «քսակ»
(8
օւտՅԸզ 6 4 3 ) ։
Պատահական
նմանութիւն
ունի դար­
ձեալ հնխ. 1ՂՂՁ.գ– «կ
ա
շիէ
պարկ»,
որից
ծագում
են լիթ.
Մ
1
Յ
1
<
ՅՏ,
լեթթ.
աՅևտ
«
քսակ, պարկ, գրպան»
ևն, որ տես
Բօ–
Խա)ք
2, 225։
ՓՈԽ.-Վրաց.
Յծեծ-ոօ մախալի, Յտօծ-օծյօ
մախալակի
«
մախաղ,
ձիաւորի
երկաչեա
յ
պայուսակ,
տճկ.
ոէյսլէ;»,
(
վերջինը
ենթադ­
րում է հյ. նուազական
"
մախաղակ
ձևը)։ —
Չուբինով
2
662
ունի
նաև վրաց.
Յծյ–«ծյօ
մալակի
«
խսիրէ
փոքր տոպրակ»,
որ հա­
մարում
է հայերէնից
փոխառեալ.
բայց
դա
կարող
է միայն
ա՛յն
ժամանակ
ճիշտ լի­
նել, եթէ
մալակի
կրճատուած
լինի
մախա­
լակի
ձևից,
Ս ԱԽԱ1ՒԵԼ
«
սպանել,
խոցել»,
մէկ
անգամ
ունի
էծ. նար.
«
Փենեհէս՝
որ
զԱմբրի
և
զՔասբի
աշտ
էիւն
մ
ախառեաց»։
ՆՀԲ
յն. ՀԼԸԱօււթԱ «դանակ,
մեծ
դա­
շոյն»։
Կայնաևբոշայ,
մարկարել
«
սպա­
նել,
վնասել,
ոչնչացնել»։
Երկուսն
էլ
անյարմար
են ձևի տարբերութեան
պատ­
ճառով
(
յն. % տալիս
է է և ո չ թէ
խ ) :
ՄԱԽԻԶ
«
տգեղ»
Փիլ. լին. 308, 323. Անյ.
ստոր. Մագ.
որից
մախիզե ալ
Մադ.
առաջին
բառի
«
տգեղ»
նշանակութիւնր
պարզ
երևում
է հետևեալ
օրինակից.
«
Եթէ
մախիզ,
ոչ և՚ւ
գեղեցիկ»
Անյ. ստոր.—Հին
Բռ. դնում է
մա­
խիզ,
մախիզեալ
«
անտեղեակ,
անյայտ,
աներեակ»,
Բառ.
երեմ,
էջ 202
մահիդ
«
տգեղ»,
բայց
և
մախաղ
(
էջ 201)
«
անյայտ,
զաշաւակ,
զազիր,
սով»։
ՆՀԲ մեկնում
է
«
զզուելի,
գարշ, աղտեղի,
զազիր,
անարգ»,
այսպէս
և ՋԲ. բայց
ՋԲ (ինչպէս
նաև
ԱԲ)
աւելացնում
են
ամա խիզ
«
յօժարութեամբ»,
որ սխալ
ընթերցման
արդիւնք
է։
Նորայր,
Բանաս. 1900, 138
մա խիզ
և
մա խ ազ
իրար
է մ ի ան ցում
և սխալ գտնելով
մախազ
«
ա–
նառակ»
նշանակութիւնը,
երկուսն
էլ մեկ­
նում
է «տգեղ».
բայց
միևնոյն
ժամանակ
մախիզ, մախիզեալ
հասկանում
է
«
անյայ–
տական, աներեակ»։
Մէնէվիշեան,
Մագ.
գ ա ֊
մագտ. էջ 26, 98, 129 դնում է
մա խիզ
«
ան֊
յայտ»,
մախիզե ալ
«
անտեղեակ»,
որից
նաև
Աճառ. ՀԱ 1923,
253։
Մախր
տե՛ս
Մարխ։
ՄԱԾ
«
վահանակ,
ԱՈՇ1ՈԱՏ,
կեռ»,
ունի
միայն
Ներսէսովիչ,
Բառ.
լատին֊հ
յ. էջ
585
ա։
+ ՄԱԾ
«
կպած, կից, իրար միացրած»
Ել
իը. 25. Ոսկ. եփես. 821, «խիտ, հոծ,
թանձր։)
Վեցօր. 60, 172. որից
մածանիլ
կամ
մա ծ­
նուլ
«
կպիլ,
կպչիլ,
փակչիլ,
թանձրանալ,
կաթր
մակարդուիլ»
ՍԳր. Ոսկ. Թես.
Եփր,
բ. մնաց,
«
յարիլ,
միանալ
(
այրր
կնոջ
հետ)»
Երգն. մտթ. էջ 399.
մածչիլ
Պիսիղ.
վեցօր.
1651.
մածանել
Նար.
մածուցանել
«
կպցնել,
միացնել,
մակարդել
(
կաթ,
պանիր
ևն)»
ՍԳր.
զմածիլ
«
սաստիկ
կպչիլ»
ԱԲ.
մածումն
Նիւս. բն.
մա ծ ան
«
կպչուն»
Տօնակ.
մա ծ­
ուած
Պիտ.
տախտակամած
ՍԳր.
թանձրա­
մած
Ոսկ. ես. և ա. Թես. թ.
խաւարամած
Ագաթ,
ջրամած
Ագաթ,
հեղեղամա ծ
Ագաթ.
դանդաղամած
Բ. մկ. ա. 20.
մաոախլամա ծ
Fonds A.R.A.M