ՃՈՐ
213
Ճ11ԻԿ
և Ներսէսովիչ,
Բռ. լտ.֊հյ.),
Լհ.
նորովցնել
«
ստիպել,
բռնադատեր։
֊
Արաբ.
^յ^.–֊–
)2
ւ՝քք
«
հարստահարու­
թիւն, բռնադատութիւն»,
ձևի համար
հմմտ.
արաբ.
լ յ յ ե
23\
պ
«
ուրախութիւն,
քէֆ»
>հյ.
գւռ. Տփ.
գող։ —
Աճ,
Մասեաց
Աղաւնի,
1861, 178
արաբ.
"
I
քՀՕ.
յՁեքՅՈ
(
արմատր
յ
ՋԵՐ)
«
բռնի»
ձևից։
Վերի
մեկնութիւնս
տե ս իմ Գւռ.
բառ. 731 ա։
ՃՈՐ11ՏԵԼ
«
կոտորել
կամ ջարդել և կամ
ի բազում
հատուածս
անջատել»,
ունին մի­
այն Բառ. երեմ, էջ 199 և ԼԼԲ.
առաջինր
գիտէ նաև
ճայրատնլ
«
ծայրակտուր
առնել»
(
էջ 195), որ եթէ
ծայրատել
բառի
սխալ
գրր֊
չութիւնը
չէ, այստեղ է
պատկանում։
ՃՈՐՏ
«
սպասաւոր,
փոքրաւոր,
ծառայ»
Ուռհ. 274. Նար. տղ. 473. Մխ. ղտ.
«
ձիա­
պան,
սէիս»
Շնորհ, առակ. 57.
«
վասսալ»
Ամբ. ղտ. 104. Արձ. 1033 թուից (Վիմ. տա֊
րեգ. էջ 17). արդի
գրականում
նշանակում
է «իշխանին կամ հողատիրոջ հպատակ
հար֊
կատու»,
որից
ճորտութիւն, նորտատէր, ճոր­
տատիրական
(
նոր բառեր)
ևն։
Մառ.
3 8 0
1924, 188
կապում է ռուս.
ԴՇբ1՚հ
«
սատանայ»
բառի
հետ։ Կայ
թթր՛
ԼՏյյ–=*
յ ° "
«
գերուհի»
(֊
յո.֊.–
Ր081>
1, 444),
բայց մեր բառին
համա­
պատասխան
չէ։
ԳԻՌ.-Ախց.
նօրտ
(
գործածական
է մ ի ֊
այն
«
ճորտի
պէս ղատեցնել»
դարձուածի
մէջ). Երև.
նօոտ,
Ջղ.
նոռթ
«
տան
մէջ փոքր
ծառայ»,
Սլմ.
Տոոտ,
Տփ.
նուրտ,
Ագլ.
նուոտ.
իսկ
Կր.
ճօՐԼՈ
«
ազնուական»
(
օր. ճորտի
տղա՞յ ես, ի՞նչ ես) Բլ. Վ. կայ
միայն
նորտ ու պորտ =
Տիգ.
բուրդ ու ջուրդ,
որ
նշանակում է «ազգն ուտակր, ամբողջ
գեր֊
դաստանր»։
*
Ճ11ԻԱՐԻՇ
«
զանազան
դեղերով
բաղա­
դրութիւն»
Մխ. բժշ. 85, 133։
֊
Արաբ,
^յ֊յհհ.
խ\ԶՈՃ՝
նոյն
նշ. որ
արաբացեալ
է պրս.
^յԼյ)
յՏ՜
§ 1 ^ Ձ Ո Տ
«
մի տեսակ
մարսողական
մ աջուն»
բառից,
այս
էլ ծագում է պրս.
Օ ^ յ ^ ք յ - ք *
§ 1 ^ 3 Ո –
ՃՁՈ
«
մարսել»
բայից և նշանակում
յէ
բուն
«
մ արսումն»
։ —
Աճ.
Ուղիղ
մեկնեց նախ Աճառ,
(
անտիպ),
որից
յետոյ
անկախաբար
Է)61ճ61,
Մխ.
բժշ. § 254, §§ 364 — 5,
ճ ո ւ ա ո ս
տե՛ս
ճաւարս։
«
րմպելի
ինչ բժշկական
մեղմա­
ցուցիչ»
Մխ. բժշ. 148 ևն. իբր մհյ–. բառ ու­
նի Նորայր, Բառ, ֆր. էջ 721 ա։
֊
Արաբ.
( .
յ ^ լ օ
|ս113ե
«
օշարակ
ինչ
յայտնի՝
եռացեալ
շաքարաւ».
ծագում է
պրս. հՏ^Տ՛
§ԱւՁե
«
վարդաջուր»
բառից,
արաբերէնից
են փոխառեալ նաև վրաց.
շյ՚շ)~
Հոծ&օ ջուլաբի
«
լուծողական»,
ֆրանս.
յս16թ
«
մի տեսակ
դեղաջուր»։
նորայր, անդ. դնում է պրս.
§ս1յւԵ
բառից։
Ուղիղ
մեկնութիւնր
տուաւ Տ&1-
ձշ\, Մխ. բժշ. § 35։
"
ՃՈԻԼԻՆԱՐ
«
նռան
ծաղիկ, ֆր.
եՁ1տԱՏւ6».
ունի
միայն
ՀԲուս. § 1904. գրուած նաև
ջաւլիրան, ջոլիւ՝ան
Բժշ. որ է
ջօլինար։
֊
Արաբ.
^ Ս յ = . յԱ1–1–Ո1ւք
կամ
յԼյձօ.
յսԽ ա
-
,
որ արաբացեալ
է պրս.
§Ա1ՈՁ1՛
հոմանիշից
(
պրս. ^Տ՜
«
Վ
ա
ՐԴ>
ծաղիկ» և
.(
յ ՈՁք
«
նուռ»
բառերից)։
Ուղիղ
մեկնեց
նորայր,
Բառ. ֆր.
123
բ և ՀԱ 1923, 169։ Աւելի
յետոյ
ան­
կախաբար
Տշ՚ւձշ\,
Մխ. հեր. §
432։
*
Ճ11ԻԼՊԱՆ
կամ
ՃՈԻԼՊԱՆՏ
«
մի տեսակ
մազ»
Ամիրտ. Վստկ, 21, 96 (ըստ Տիրա–
ցուեան,
Շօոէոեսէօ § 264 1Ձէհ
^ԱՏ
ՁբՈՁՇՁ
Լ,
որ և կոչւում է հյ.
խոբու, Աաճդանակ,
քոեկան, քրսամն, ոսպնավիգ).
ունի
միայն
ՀԲուս. § 1906. որից
սուլպնւոիկ
«
մի տե­
սակ
քուշնայ»
Կամրկպ.։
֊
Պրս. և արաբ.
ԱՍԱ.
յԱ1ե
՝
ՏՈ
նոյն
նշանակութեամբ։
Ուղիղ
մեկնեց
ՀԲուս։
ԳԻՌ
Խրբ.
ջուլբանդ,
Զթ,
քուլբօնդ
«
ո֊
լոռն»։
ՃՈԻԿ
«
թեքում,
ծռուիլր»,
պահուած է ար­
մատ
ձևի տակ՝
դալառականներում.
ինչ.
վիդը նուկ.
որից
նկիլ
«
ծռիլ»
մհյ. բառ (նո­
րայր, Բառ. ֆր. 591 ա),
նուկումոլկ
«
ոլո֊
Fonds A.R.A.M