ՃՈԽ
2 1 0
Ճ11Դ,
պել,
հետևիր), որ շատ հաւանական
է
կապ
չունի
յիշեալ
թթր. բառի
հետ։
ԳԻՌ.— Շատ տեղ կայ
ճոթ (քօթ)
և
Տոնդ
ձևերով, տե՛ս
Գւռ. բառ.։
Ճ11Խ
(
յետնաբար
ի, ի-ա, ո
հի) «հա­
րուստ, փարթամ,
պերճ, փառաւոր,
իշխա­
նաւոր))
ՍԳր. Մծբ,
Ոսկ. մ. ա.
10.
Սուտ-Սեբ,
էշ
3,
Բուղ, էջ
207.
—
որից
ճոխութիւն
Ես. իթ.
21.
Եփր. ծն. Ոսկ. ես. և մտթ. Սերեր,
6
ո–
խանալ
«
հարստահարել,
բռնանալ,
պանծալ,
նաղիբ
Թուոց
ժզ.
3,
Սերեր. Ոսկ.
մ, ա.
17.
«
վայելել,
փարթամանալ,
զարդարուիլ»
Ոսկ.
յհ. բ.
10.
ճոխաբան
Ա. տիմ. բ.
12.
ճոխա­
գոյն
Բ. մակ.
ժդ.
24.
Ոսկ. ա. կոր. բ. կոր,
նոխանանութիւն
Ոսկ. ես.
17.
ձմեոնանոխ
Թէոփ. խ. մկ.
շքեղաճոխ
Անան. եկեղ,
պըտ–
ղաճոխ
Թէոփ. խ. մկ.
ճոխախօս
«
ճարտա­
րախօս,
հռետոր))
Ուխտ. բ.
91.
ճոխափաո
Հայել.
130
(
վերջին
երկուսր
նորագիւտ
բառ), նաև
ճոխալ
«
ցնծալ,
բերկրիլ» Տաշ.
որից յառաջացել
է գւռ.
ճխալ
Երև. Պլ. Տփ.
հմմտ. Աղամ, էջ
9.
«
Դրախտիւն
ուրախ ա ֊
նէր, յետ և յառաջ
հայեալ
ճոխէր». ուր
5
ձեռ. ունին
ճխէր,
ինչպէս գիտէ նաև Բառ.
երեմ, էջ
198՝
ճխալ
«
հրճուիլ»։
ՆՀԲ
լծ. թրք.
շօխ, չօղ
«
բազում»
և
գօճա, խօճա
«
մեծ, վարժապետ, հա­
րուստ»,
Մորթման
2
Լ ա Օ 24, 80
ևն
թրք.
ԸՕզ «շատ», Տէրվ. Մասիս
1881
մայիս
24՝
պատասխանելով
ոմն Պա­
րոյրի
հարցումին,
յայտնում
է թէ թրք.
ՇՕ(յ
պատահական
նմանութիւն
ունի
մեր
բառի
հետ։
ԲՅէ ա եՅՈ^ Տ ճ 1, 310
փո­
խառեալ է թրք.
Ս01<
«
շատ»
բառից,
իսկ
նոյն ՀԱ
1907, 305
աճիլ
բառին ար­
մատակից
է և թրք.
0,01
<
փոխառեալ
է
հայերէնից։
ք^ՅքՏէ,
Յուշարձան
121
թրք–
ԳԻՌ.-Վն.
ճօխլօխալ
«
գեղեցիկ
ու ճար­
տար
լեզւով
խօսիլ»,
որից և
ճոխլոխան
«
ճարտարախօս»։
*
Ճ11ԿԱՆ
«
կեռ գլխով եպիսկոպոսական
գա­
ւազան»
Սմբ. պատմ.
133.
Մաշտ. ջահկ.
«
գաւազան,
մական, լախտ»
Ոսկիփ.
որից
ճոԼլանո՞ւոն
«
համաստեղութեան
անուն» ԱԲ
(
ըստ
Ալիշան,
Հին հաւ.
129
նաև
կոսանոտն,
կոճնատոն.
ըստ այսմ
ուղիղ
ձևը
անյայտ)։
= Պրս.
(
յ \ Հ ՜ ձ >
ՕՕ^ՅՈ, ՕՅ^՜ՁՈ
«
է փայտ
ինչ կեռածայր,
որով
յասպարիզի
գնտակ
խաղան
կարի
ձիավարժք
և
զինաշարժք,
դարձեալ
զինչ և իցէ ցուպ կեռածայր,
յո­
րոց է և այն որով հարկանեն
զթմբուկ»։
Ի֊
րանեան
հնագոյն
ձևն է պհլ.
6
օբ§ՁՈ,
որից
չի կարող գալ հյ.
ճոկան։
Մեր բաոի
մայրն
է պրս.
ՕՕ^ՁՈ
(
կամ մանաւանդ
*
Հ.Օ–
1
ՀՁՈ9)
ձևր։
Իրանեանից
փոխառեալ
են նան
ասոր
.
յ – ք
-
^ յ
Հչյէ^ձ \
Յւտ61§ՅՈ,
արաբ.
ՍԼ=յյ.^
ՏՅԱ1յՅՈ
(
Կամ ուս,
թրք. թրգմ.
Ա.
417),
յ0ե13Ո,
01
Տ՜ յտ>
խԱ&֊՚Ո,
քրդ.
ՀյԼՀ՜գօ.
ՕԱ^ՅՈ
«
գնդամուղի
գաւազան»,
ռոլման.
ՕՕյ՚ՅՈ
«
գաւազան»,
նյն.
՚
մԼօա
՝)10՝
յ
«
մականախաղ»,
վրաց.
Տէ՚ւյյօՏօ
չոգանի
«
օւ6օատւ<՚ե» ( ւ ^ օ ա § 4 4 9 ) ։
Ուղիղ
մեկնեց
նախ Նորայր, Բառ.
ֆրանս.
(
ս\&\\
բառի տակ), որ կցում է
պրս,
շ>Էւ|1լեան
բառին։
—
Ս րմ ագաշեան,
Արմէն, սում.
Շ10ՇՅՈ
«
մուրճ»
բառի հետ
(
այ;ւ
բառի
ընկերները
տե՛ս
861
՜
Ո61\6ք
135,
որ հանում
է թթր.
<էճճ
–1
Ո2ւ՝ձ
«
զարնել»
բայից)։
Մառ,
1
՝61«։1
ե1
X I I ,
էջ
40
վրաց.
ճակունի
ձևի հետ, որ չունի
Չուբինով*
1701,
ԳԻՌ. — Երև.
ճօկան,
Ալշ. Մշ.
ճօղան
(
ու­
նին նաև Բլ. Բբ. Ապ. Խրբ.). «հովուի կեռ գա •
ւազան.
2.
փայտէ
գաւազան,
որով
ջիրիդ
խաղալու
ժամանակ
ձիաւորր
գետնից
դրն–
դակն է վերցնում»։
—
Բ^Օ1Յ,
Բառ. հայ.
2
էջ
195
ճոկան
ձևի հետ դնում է նաև
կոճան
«
հովուի
գաւազան»
(
հմմտ. վերր
ճոկանոան
կամ
կ ոնանո ան)։ —
Այս արմատից
է
ճոկնիլ
Բլ. «կտուրի
գերանը
ծանրութիւնից
մէջտե֊
ղից ծռուիլ, փոր տալ»,
ճ 11Կ 11'Լէլ՛
«
որոճացող
անասունների
կրճ–
ղակը».
ունին
միայն Բառ. երեմ, էջ
199
և
ՓԲ,
—
ճ հ ՚ Լ հ Լ
«
մազերր
փետել»
Ոսկ. յհ. բ.
16.
Վրք.
հց. ա.
622.
Սահմ. Կեչառ.
194.
Միխ. աս.
167.
Վրդ. պտմ.
էջ
122, 133.
Անկ.
դիրք հին կտ.
166 (
դրուած
ճոխհլ
Վրդ.
առ.
68).
«
կթել,
ժողովել»
Վրք.
հց. որից
ճողիլ
Fonds A.R.A.M