197
֊
ճ ե ն ճ ե ր
բառի հետ է կապւում
Զղ.
ճնշեո.
«
մսի պարարտութիւն»։
—
նոր բառեր
են
ճեն–
ճած,
ճենճել, ճենճոտ
(
Զթ–
ջէօնջիւդ), ճ են­
ճոտիլ, ճհնճեմոմ, ճենճեւատացԱե)
«
խար֊
կեբ,
ճենճաոալ
«
խարկուելով
ճենճի հոտ
տալ»,
ճենճոտան
((
ԿՒգՒէ
տաք», որոնք և
ննճոտալ, ճնճոստալ, հնճււնաճոտ, ճնճոաց–
նել, ճնշոթան։
ՓՈԽ.-Վրաց.
ձ
Ձ
ՏՀօ
ճենճի, ՅցՏ^քո ճեն–
ճո
«
տապակած
մսի
հիւթ»։
ՃԵՆՃԵՐԱԼ
կամ
ՃԵՆՃԵՐԵԼ
«
բզզալ,
տըզ–
զալ (մեղուի,
ճանճի)»
Մագ.։
*
ՃԵՊ, ո, ի–ա, ի
հլ, «աճապարանք,
՛
չտա֊
պումն»
ՍԳր. Վեցօր. Ոսկ. ես. և մ. բ. 5, 18.
որից
ճեպ իճեպոյ
Եփր. թգ. 428, 430, 455.
Մծբ.
ճեպ (լհեպի
Արծր.
6
եպս կացուցանել
«
շտապեցնել»
Կոչ.
հեպել
ՍԳր. Մծբ. Եւս,
պտմ.
ճեպել կարկուտ
«
առատօրէն
կարկուտ
թափել»
Եփր. յոբ. (ՀԱ 1912, 670),
հեպե–
ցուցանել
Ոսկ.
յհ. բ. 26.
հե պընթա ց
Երզն.
մտթ.
սեպումն
Ոսկ.յհ. բ. 39. Վրք. հց.
հապճեպ
Յհ. կթ.
հապճեպել
Խոր.
արագա–
Տեպ
Ոսկ. գծ. 239։
—
ճեպել
և
փութալ
բա֊
ռերի
երանգր
որոշելով՝
Սարդ. բ. պետ. բ.
420
գրում է. «ճեպելն քան զփութալն
առա֊
լե լա գոյն է, վասն
զի փոյթն է
արտաքոյ
պղերգութեան՝
յօժարութեամբ
սրտի
զիրս
ինչ կատարել, իսկ ճեպելն է ամենայն
ին;
պնդութեամբ
զհետ
րնթանալ
և
հասանել
իրացն»։
= Ենթաղրում է իրան.
*03
թ1–
ձևր (ինչ.
բՁէ1–>
պետ), որ արմատն է
ճապուկՎպհլ.
ՀտՅՀ)\1Կ.<.*իրան.
ԸՅթԱ–1<3–
բառի։
Այսպես
մեկնեց
%
է>61–§,
աքտե.
2. 42։
նՀԲ լծ.
ստէպ, շտապ, խուճապ,
թրք.
չափրգ
«
շուտ»։
Բօէշւ՜ա. 246
լծ.
շտապ։
Հիւնք. պրս.
ՇՁբսե
«
շուտ»,
թթր.
ՇՅբ
֊
աււզ
«
արշաւել»։
ա ո &
տ ա
8
(1894),
էշ
275
սանս.
օՁթՁ,
շդճ\֊\,
յն.
Հ.Հ\).՚1Լեճօ<; «կոր»
բառերի
հետ։
Փոր­
թուգալ
փաշա,
Եղիշէ 301
ճապուկ =
պրս.
ԸՁբ՜սե
«
արագ»
բառի արմատն
է։
ՒՀՅՐՏէ,
Յուշարձան
407
սումեր.
տւե « •
ճապարւձնք,
վազք»,
ԼԶԵ
«
շտապել, ա–
րագ», 423 չաղաթ.
03
թԱ1<,
օսմ.
Ը
|3ես1<
«
շուտ»,
ՕՅթ
«
վազք»,
չաղաթ.
Շ6-
\
ք6ք
«
ճարպիկ,
աշխոյժ»։
ՓՈԽ. — Տես
հապ
արմատի
տակ։
ՃԵՏ (ի
հլ. րստ նՀԲ, բայց առանց
վկայ­
ութեան)
«
ցեղ,
սերունդ»
Բուղ. գ.14, 18.
Խոր. Մագ.
որից
միահետի
«
մէկ
բուն
ունե­
ցող ծառ» Վեցօր. 96. Ոսկ. եփես. 878.
ան­
ճետ
«
անզաւակ»
Եփր. թգ. 449, Մծբ. 292.
անճետութիւն
Եփր. ել. էջ 175 և թգ. էջ 358.
անճետել
«
ցեղր
ջնջել» Եփր.մեկն.
սամ.
(
ձեռ.
Վիեննայի,
թ. 229, տե՛ս ՀԱ 1912,
550),
որ և
անճիտել
Բուղ. ղ. 19։
ՆՀԲ
ռմկ.
ՃԷտտ, (լաթ, զատ
(
իմա՛
արաբ.
յ Յ ճ ճ
«
ցեղ,
նախնիք»,
ւձյԱւ §3է
«
անձ»,
պրս.
^ ք յ
«
ծը–
նունդ»),
սանս,
ճ աթի։ յստէւ, 26Ոճտթ.
127
ա զնդ.
2303
«
ծնունդ»,
պրս.
2 ՚ 3 ( 3 ։
Պատկ.
ւ^ՅՇյւա.
էջ 18 Գ"դ.
շ՚ՅէՅ,
պրս.
2
ճձ, սանս.
յէւէՅ»
էմին, Հայ. հեթ. կրօն,
թրգմ.
Յոյս, 1875, 362
«
սասանեան
դրամոց
հէթրէ
«
ցեղ»
բառն է»։ Տէրվ.
Իձէ&ՀՀՈ.
60
ծնունդ
ձևի հետ՝ լա.
§6ՈՏ,
§6ՈէւՏ,
սանս.
գոթ.
1
աօճւ
ևն։
նոյն, նախալ. 77, 126 հնխ.
§ՅՈէւ
նա­
խաձևից,
հինր
համարում
Է
ՃԷտ
ք < ճ ա յ տ ) ,
հմմտ.
անճիտել
$–"վ)՛
Հիւնք. Էջ 97 արաբ.
ՃԷտտ։ Բւօէշէ
բ.
տպ. Ա. 100, Գ. 5 սանս.
յՏ՚էՅ,
զ՛եդ–
23–
էՅ,
յն.
&
ՏէՕ;
ևն բառերի
հետ։,
ԳԻՌ
Սլմ.
ՃԷտ
«
փոքրիկ»,
Վն.
ճետ
«
վառ–
եակ», Խն. «փոքրիկ
աքլոր»,
Մկ.
ճիտ
«
հալի
ճուտ»
(
առանց
սեռի
որոշման),
Ալշ. Բլ. Խլ.
Հզ. Մշ.
ճեդ
«
աքլոր»,
որից
ճետնոց, հետխօ–
սոց, ճիտու արիւն
«
շատ
կարմիր»,
հտլօզ
«
փոքրիկ
աքլոր,
աքլորաճուտ»։
Հին վկա­
յութեամբ
ունինք
ճետանոց
«
աքլորների
հա­
ւանոց»
Վրդ. առ. Էջ 122։—Հմմտ.
նաև
ճուտ
«
ձագ, վառեակ», որ նոյն բառի
ձայնդարձն
Է. տե՛ս գւռ. բռ.։ — Մառ, Վրդ. առ, 1. Էջ 203
ճետ
«
աքլոր»
կցում
Է
ճուտ
բառին,
բայց
նաև
ծիտ1
որ այստեղ
գործ
չունի։ —
ՃԵՐԵՏ
«
անծանօթ
մի բոյս Է» Գազիան.
ունի
միայն
ՀԲուս. § 1869։
ՀԲուս.
համարում
Էասոր,
ճերուսլ
«
ազատդրախտ»։
Fonds A.R.A.M