ՃԵՄ
196
հյ.
ա ճ ե ց ո ւն ,
արաբ.
՚3211
Ո
«
մեծ», տճկ.
Յ շ ՚ ^ Յ Ո
«
կատաղի»
և հյ.
դ ա մ ա ր =
արաբ.
յ Յ ա ՛
«
գումար»
բառերով
(
տե՛ս
ճ ե մ
և
լ ո ւ ս ա ճ ե մ ) ։
Լ Յ ^ . Ս
.
§6ՏՇհ.
4 7 1
արս.
ա
42, 2 5 4
և
44, 2 3 8
պրս.
ձՅւաձտո
Ո
յ Ձ ա ւ ձ Ձ Ո
(
իմա
ՕՅՄԱՃՁՈ
):
յ\1ս116ք
Տ\\ք–
ՕՁՈ.ՁՈ
«
արօտ»։ Պատկ.
^316թ. I.
1 1
պրս.
0
Ձ1Ո.
մստէւ,
ւԼաձ.
Օ^տու.
( 1 8 8 0 ) ,
էչ 233 քրդ. *Շա\Շտ
«
խոնարհիլ»,
պրս.
՚
ՁւՈւձՁՈ,
անգսք.
ԽՕՈՂ
«
անկիւն»։
Հիւնք. պրս.
չ է մ ի յ ա է ն ։ ԲՁէւ՜սեՅքՈ/
ՀԱ
1908, 152
յն,
ՕէՏԱ-ՕԱ
«
փախչիլ»։
Մ.
Ս, Դաւիթ-Բէկ,
Յուշարձան
398
գալլ.
Շ31ՈԶՈ
«
ճամբայ»,
ն. արմ.
1
<Ձտ1Ո,
1
<31աՈ6ճ
«
հետք,
քայլ»,
հբրըտ.
Շ61Ո-
1
X16111
«
քայլ, հետք»,
հիռլ.
Շ6ւՈ.
։
Ո1
«
ճեմ.
քայլ,
հետք»։
1
^ԶՐտէ.
Յուշարձ. 408 սու­
մեր,
է ս ա
«
երթալ,
քայլել»։
ճ ե մ
տե՛ս
Կեմ։
Լ Ձ § .
Ս
.
§6ՏՇհ.
4 7 1
սանս.
^31X1
«
սանձ»,
որ մերժում
է ինքր՝
Խա.
Տէսճ.
§
1 3 8 9 ։
Բ
>6ճ6քՏ6Ո
տե՛ս
ճ մ լ ե լ
բա–
ռի տակ։
ՒՀՁւ՚տէ,
Յուշարձ. 423 թրք.
§Ձ ա , §61X1, §1^31X1, §3^1X1
«
ձիու
սանձ»։
Ճ Ե ՄԱ Բ Ա Ր
«
բարակ»,
ունի
միայն Բառ.
երեմ, էշ 197,
*
Ճ Ե ՄԻ Ա Յ
«
մզկիթ»,
մէկ անդամ
ունի Վրդ.
պտմ, տպ. էմ. 154 (իսկ տպ. Վենետ. էչ
117
Ճ Է մ ի ա յ ) .
«
Անկաւ
հուր
յերկնից
ի ճե–
միայն
Ամթայ,
որ է մնիրայն
հաւաքման
մ սլիմ անաց»,
= Արաբ.
Հ + Հ շ ֊
յ ա ա ՛
«
մզկիթ»,
որի բուն
ստուգաբանական
իմաստն
է «հաւաքող»
(
ի ֊
գականը
ձ.–.,–).–.
յ Յ ա ւ ՚ Յ ^ .
սրա համար է
Վարդանի
«
մնիրայն
հ ա ւ ա ք մ ա ն
մ սլիմ անաց»
բացատրութիւնը։
—
Աճ.
Տե՛ս իմ Հայ. նոր բառեր
հին մա֊
տենագր. Ա. էչ 111։
«
արտաքնոց».
մէկ անգամ
ունի
Բուզ. ե. 35. սրա հետ հոմանիշ
է
չ ա շմ ա կ
«
արտաքնոց»,
որ առանձին
գործածուած
չէ
և կայ միայն
չ ա շմ ա կ ե լ
«
կործանել
զտեղին
և կարգել
ի լուալիս,
ճեմիշ
կացուցանել».
մէկ անգամ
ունի Կիւրզ. ղտ. «Իսկ
Յերոբոաղ
յետ
չաշմակելոյ
զԲահաղ և ունելոյ
զդատա­
ւորութիւն՝
յաղթեաց
Մադիամու»
(
ակնար­
կում է Դ. թաղ. ժ. 27),
=
Պհլ. անյայտ
միձևից, որի հետ հմմտ.
պրս–
է Ձ տ ա Ձ
և շրչեալ
<Լ2–*>
Ը Յ ա ՚ ՚ Ձ ,
որ բուն
նշանակում
է «աղբիւր»
և
երևի փխբ– նշանակում
է նաև
«
արտաքնոց»,
այսպէս
է քրդ.
(
Լ
^յԼյ֊.
6
©5ո՜1Ձ
«
արտաք­
նոց»
(
մստէւ, ՕւՇէ. ւՕԱ-ճշ,
էչ 129),.
ինչպէս
նաև
Մշոյ
հայ. և թուրք,
գաւառականով՝
չ ա շ մ ա
«
արտաքնոց»։
Իմաստի
զարգացման
համար
հմմտ,
հյ.
լ ո ւ ա լ ի ք
«
ալազան,
բա­
ղանիք,
չերմուկ. 2. աղբանոց,
կոյանոց».
(
Քակեցին
զտունն
Բահաղու
և
կարգեցին
գնա ի լուալիս.
0՝.
թագ. ժ. 27), պրս.
ՍԷ)–
ճծՏէ
«
լուացումն
ձեռաց» և ՜ՅհձտԼՏէՀ֊-Ոձ
«
ճե­
միշ», ասոր.
Լյ^ձՕՀ 1
եՁւէՅ ճ 1X13^3
«
արտաքնոց»
(
բուն
նշ. «տուն
չրոյ»
20
ք4(յ
40, 439)։
—
Հայ.
չ ա շմ ա կ
համապատասխա­
նում Է պրս.
6
ՁՏՈ13
ձևին և փոխառեալ
Է
պհլ.
6 3 ֊ –
Ո
Յ
1
<
«
աղբիւր»
բառից, իսկ
ճ ե մ ի շ
մօտենում
Է շրչեալ
03111
ՏՅ
ձևին և
անշուշտ
ծագում
Է պհլ. գաւառական
մի
ձևից։
նՀԲ թէ՛
ճ ե մ ի շ
և թէ՛
չ ա շ մ ա կ ե լ
դնում
է պրս.
չ է մ շ է ,
թրք.
չ է շ մ է
«
աղբիւր.
2.
արտաքնոց»։
Հիւբշ. 189 չի
ընդունում
վերի
մեկնութիւնը,
որովհետև
«
արտաք­
նոց»
նշանակութիւնր
չի գտնում
\
^ս1՜
1
շքՏ–^
մօտ։
Նորայր, Կոր. ղյւդ. 446
պրս–
©31X162
«
մէզ»
բառից
հանելով)
սխալ է գտնում
ճ ե մ ի շ
«
ար­
տաքնոց»
նշանակութիւնր
և դնում է
ճ ե ­
մ ի շ
«
մէզ»։
Ճ Ե ՆՃ
«
պարարտութեան
գոլորշին,
եփած
մսի հոտ և կեղտ» Ոսկիփ. այս արմատից
են
ճ ե ն ճ ե ր
«
խորոված
մսի հոտ,
զոհի
գոլոր­
շիք»
Բ. մակ. է. 5. Ոսկ. ա. կոր.
ճ ե ն ճ ե ր ե լ
ՍԳր.
ճ ե ն ճ ե ր ո ա ի լ
Ոսկ. եփես,
ճ ե ն ճ ե ր ա լ ի ր
Սահմ. ճառրնտ.
ճ ե ն ճ ե ր ա լ ի ց
Տօնակ.
ճ ե ն –
հ ե ր ա կ ա ն
Փիլ.
ճ ե ն ճ ե ր ա հ ո տ
Վանակ,
յոր.
դ ի ւ ա ճ ե ն ճ ե ր
ճառրնտ.
նար.։
Հիւնք.
ճ ա ն ճ
բառից։
ԳԻՌ.-Ախց.
Կր.
ճ է ն ճ ,
Ալշ. Մշ. Ջղ. Սլմ.
Վն.
ճ ե ն ջ ,
Երև.
ճ է ն շ ,
Խրբ. Պլ. Ռ. Սեբ.
ջէնշ,
Մրղ.
Ոզմ.
ճ ի ն շ
(
Ոզմ. նշ. «ճարպ»),
ննխ.
Տիգ.
շինշ
(
Տիզ. նշ. «արգանակ, մսի
չուր»)։
Fonds A.R.A.M