թապտուղ,
զեյթուն»
էֆիմ.
64,
կ պ ր ա ձ ե թ
Գնձ.
(
եթէ պէտք
չէ ուղղել
կ պ ր ա ձ ի ւ թ ) ։
–––
Սեմական
բառ,
որ ընղհանուր
տարած֊
ուած
է Արևելքում,
այսպէս՝
ասոր. |
^
23
ւէ՚3
(
բացարձակ
ձևր
7.&
քք), երր.
Հ ^ > \
7.
պ\՚Ե, արամ.
23
ւէ,
արաբ.
0
~–> I
2
Ձ1է,
եթովպ,
Հ ի
23\՚
է,
խպտ.
00
էէ,
հեգիպտ.
ՀՃ7
սրանցից
են փոխառեալ
քրդ.
261
է,
261–
էԱՈ,
թրք.
26
^էտ,
26
ւ1Ո
«
ձիթապտուղ»,
վր–
րաց.
ՀՏշօօօ
Դ
0
) * )
1
«
իւղ»,
՚
ե ց օ ՝ օ օ 6 օ զ ե –
թ ի ա ն ի
«
իւղային»,
%
ոօ՝օ1> օ ց
զ ե թ ի ս
խ ե
«
ձիթենի»,
թուշ.
1
Տց<«
զ ե թ
«
ձէթ»,
ուտ.
26
>՚է,
21
է,
ափխազ.
Ձ26է,
մինգր.
Ճ6է՚1,
սվան.
26
է՛^,
լէրքեզ.
26
^ւէւՈ
«
ձիթապտուղ»,
դնչ.
261
է1
«
ձեթ»
ևն։ Կարծւում
է, որ
սեմական­
ներն
էլ փոխառեալ
են հեգիպտ.
տճ
ձևից։
Ըստ
Ոշհո,
ՒՀս1էէՄթք13Ո26Ո
I I I
8
՛
ձիթենին
Առաջաւոր
Ասիոյ հարաւա
(
ին կողմերին
յա­
տուկ
մի բոյս
է և Ասիոյ
խորագոյն
մասերի
մէջ
չի դտնւում. չի գտնւում
նաև
բուն
հայ­
կական
հողի
վրայ,
բայց
րստ
Ս տրաբոնի,
Խորենացու
և Կաղանկայտուացւոյ
առատու­
թեամբ
աճում
է Ուտեաց. Տայոց
և
Գուգա֊
րաց
նահանգներում,
այսօր
էլ յայտնի
է
Արդուինի
ձիթապտուղը,
բայց
այս
նահանգ­
ները
չեն
վերաբերում
րուն
Հա/աստանի.
այս պատճառաւ
հայերէն
բառր
փոխառեալ
է, հաւանաբար,
ասորերէնից։
—
Հիւբշ.
309։
Ամէնից առաջ
Տօհւ
՜
օճ61՜, 1՝հ6ՏՅԱ1՜.
4 5
դրաւ եբրա յեցերէնից։
ԳԳ արաբ,
զ է յ թ
–
ից
փոխառեալ։
ՆՀԲ
երր.
գ ա յ թ
և
վրաց.
զ է ՚ թ խ – Բ6է61՜171.
23, 3 5
երր. և
ասոր,
ձևերը։
Լ Յ § . յ\ա1. Տէսճ. § 1347
հյ.
ձ է թ
բառի
բոլոր տառերն
էլ անհա­
մաձայն
գտնելով
ասորու
հետ,
կար­
ծում
է,
որ
րնդհակառակր
սեմական
ձևերն
են փոխառեալ
հայերէնից,
ձիթե­
նու
հայրենիքն
է Փոքր֊Ասիոյ
արևելեան
կողմր
և
ձ է թ
բնիկ
հայ է. ծագում
է
§հւ
արմատից,
իբր
*
§1ւ6էւ
ձևից.
սրանց
հետ համեմատել
յն.
–
Հ՝)ԿԳ
«
ծիլ»,
եճԱ՚Հ-ղՀ
«
ձիթենի»
և
–/
Ա11՜ղ
«
մազեր,
տերև, բոյս»7
՚
եոյն
հեղինակր
ՕօէէւՈ–
§6Ո–^ 1ՏքՅՇհոշհէ6Ո
թերթում,
1889
մ ա յ.
29,
թրգմ. ՀԱ 1889,
159
պնդում
է, թէ
ձ է թ
բնապէս
Փոքր֊Ասիոյ
մէջ
իրանա­
կան
լեզու
խօսող
մի ազգի
բառն
է,
"
ՐՒ
Ց
՝
^ՒւՒնՒ
ո
յՒ
ս
Պաղեստինի
վրայով
փոխառեալ
են
միւս
ձևերր,
մինչև
եգիպտ.
ՕՁ 1
1.
հյ.
ձ է թ
սկզբնական
ձևն
է։ Հիւնք.
արաբերէնից։
ԳԻՌ.֊-Ադլ.
Տփ.
ձ է թ ,
Ալշ. Ախց.
Երև. Կր.
Խրբ. Մշ. Ջղ. Սեր.
ձ ՛ է թ ,
Զթ–
ծ հթ , ձ ՛ է թ ,
Գոր.
Հմշ. Ղրբ– Մկ. Մրղ. Սլմ. Վն.
ծ է թ
(
Հմշ. «ձլ
կան
իւղ» իմաստով).
Ոզմ.
ձ ՛ ե թ ,
Ռ.
ց է թ ,
Սվեդ.
ձ ՚ ի թ . —
նոր բառեր
են
ձ ի թ ա թ ա թ ա խ ,
ձ ի թ ա հ ա ն ք ,
ձ ի թ հ ա ն ք , ձ ի թ ղ ա ց , ձիթ ա ճ ր ա գ ,
ձ ի թ ա մ ա ն
(
Խրբ.
ձ ՚ ի թ մ ա ն ) , ձ ի թ ծ ւ ս խ
(
Խրբ.
ձ ՚ ի ձ ձ ա խ ) , ձ ի թ օ շ ն ա կ , կ տ ա ւ աձէթ,
ձիթ ո ւ կ ,
ձ ի թ ո ի լ ։
ՓՈԽ.-Ուտ.
ծ է թ ՝
նոյն նշ.։
֊1-
ՏԻ, ո
հլ. «ձի»
ՍԳր. Սերեր,
որից
ձ ի ա ­
կ ա ն
Եւս. քր.
ձ ի ա գ լ ո ւ խ
Եւս. քր.
ձի ա ճ ա լ ա ծ
Բուզ.
ձի ա մ ա ր տ ի կ
Սերեր,
ձի ա կ ե ր պ
Եւս. քր.
ձ ի ա ն դ ա մ
Եզեկ. իգ. 20.
ձի ա ս տ ա ն
«
ախոռ»
Եփր. ա. թգ,
ձի ա ս տ ա ն
կամ
ձի ա ս տ ա ց
«
ձիու
պիծակ»
ՍԳր. Ոսկ.
ես. Վեցօր. 175.
ձ ի ա ր ­
կել
Ոսկ.
մ. ա. 9.
ձի ա րձ ա կ
Ագաթ,
ձի ա ց ո ւ լ
Եւս. քր.
ա յ ր ո ւ ձ ի , ա յ ր ե ձ ի
ՍԳր.
ձ ի ա ն
Փարպ.
ե ր կ ձի
Ես. իա. 9. Եւս. քր.
ս պ ի տ ա կ ա ձի
Բ.
մկ. մա. 8.
մ ի ա ձ ի
Եւս. քր, Բուզ,
չ ո ր ք ձ ի ք
Եւս. քր.
մ ե կ ն ա կ ա ձ ի
Անյ. պերիարմ.
վ ա գ ե­
ր ա ձի
Խոր. աշխ.
ա ն ձ ի
«
առանց
ձիու»
Միխ.
աս. 296.
ե ր ա գ ա ձի
Ուռհ.
կ ի ս ա ձի
Սահմ. ևն։
Նոր բառեր
են
ձ ի ա բ ո ւ ծ ո ւ թ ի ւ ն ,
ձ ի ա զ ո հ ,
ձիա ս պ ա տ ա կ , ձ ի ա վ ա ր ժ ո ւ թ ի ւ ն , ձի ա տ ա ծ ո ւ –
թ ի ւ ն
ևն։ — Հմմտ. նաև
դ զ ի ։
֊
Բնիկ
հայ
բառ.
հնխ.
§ ՚ Ւ 1 6 \ 0 Տ
ձևից,
հմմտ. սանս. (է
Լ|
Ւ ւ Յ
^ Յ
«
նժոյգ»,
որ
ծա­
գում
է հնխ.
§ ՚ Ո 6 > ՚ 0 Տ
կամ
ձևից։
Ոմանք^յրանց
հետ
միացնում
են նաև սանս.
յ ւ հ ւ է 6
«
ոստնուլ,
թռչիլ»,
հսլ.
2 3
^ ՚ 6 Շ 1
«
նա­
պաստակ»,
լիթ.
Ճ Յ ւ ճ շ ա
«
խաղալ»,
լտ.
քւ36–
ԺԱՏ
«
ուլ»,
հբգ.
§ 6 1 2 ,
գերմ.
§ 6 1 Տ Տ
«
այծ»
ևն
(
հնխ.
^ ՚ Ւ ՈՁՃՕ Տ
«
այծ»
ձևից),
բոլււրր
իբրև
բխած
«
ցատկել»
ընդհանուր
գաղափարից
(\\/
Յ1(Խ,
էջ
359,
Բօ Ա օո™ 1, 527, 544,
5 4 6 ) ։
֊
Հիւբշ.
470,
Ալգերեան,
էիակ. վրք.
սրբոց.
հտ.
Ը. էջ 39 լտ.
Շ Յ \ ՚ Յ 1 1 Յ Ո Ա Տ
բառին
կցում
է հյ.
ձ ի ա ւ ո ր < ձ ո ւ ս ւ ր
։
րՀ13բքօէհ,
ձտ13
Fonds A.R.A.M