1 4 7
Մագ.
թղ. 137.
ձ ա ր ի
«
մազոտ,
թաւ)> Կոչ.
327,
ձ ա ր մ ա ղ
«
ձիու
մազով
շինուած
բարակ
մաղ»
ԱԲ.
ձ ա ր խ ո տ
«
մի տեսակ
բոյս, օ ձ ֊
թւ11սՏ ՝՝/6Ո6ՈՏ Լ,
հերք Աստղկան կամ
Տւձ1–
Յ Ո է ս ա »
Բժշ. (այսպէս
Տշ\ձշ\
162,
իսկ
ըստ
Տիրացուեան,
Օ օ ո է ո ե ս է օ § 517 6 Ո § 6 է ՜ 0 Ո ՅՇ–
Ր6 Լ ) , դ ի ւ ա ձ ա ր
կամ
գ ե ս ւնի ձ ա ր
«
ձարխոտ»
Բժշ. (րստ Տիրացուեան,
անդ. § 8
Յ Տ բ 1 շ –
ո ա ա
է ո շ հ օ ո ւ Յ Ո 6 Տ Լ ) :
ՆՀԲ
նոյն րնդ հյ.
հ ե ր ,
արաբ.
0
՚ *.
Տ3՚31՝,
լտ.
Շ Ո Ո 6 Տ ։
Տէրվ. նախալ. 56
յն.
/
Տ թ Յ օ ;
«
թանձր,
կարծր»,
լտ.
ՈՄ–
ՏԱէսՏ
«
փշոտ,
խռուահեր,
ձաղկահեր»
ձևերի հետ՝ հնխ.
§ ՈՅք Տ
արմատի
պար­
զական
§ 1 ւ Յ ք
ձևից։
(
Այս արմատր րստ
իս տալիս է
ձաո,
ո
րիմասին տե ս վե֊
րր)։
1
<31՜օ1ւճ6Տ,
1՝
ճ.
ՕՆ-քՈք).
90
կապա֊
դովկ.
ՇՅք6Տ
«
բուրդ»,
յն.
՚
ՀՏէՕՕ)
«
խու­
զել», լտ.
Շ31՜0
«
բուրդ
գղել», սանս. գճՀ
«
ծեծել»
բառերի
հետ։
Բ Յ է ա օ Յ Ո ^ Տ ճ
1, 17
և 2, 13 հունդ. Տ7,01 «մազ»,
չե­
րեմ. ՏՃՀ «ձիու
մազ»,
վօգուլ.
«31՛,
Տ՜Յ^ւ՝
«
մազ»,
Բ6է61՝ՏՏՕՈ
1\2
47, 2 5 8
և Խ.
Ա.
ԽՈՂ.
Տէսճ. 16, 2 6
կրենոլմ է անկախա­
բար
Տէրվիշեանի
մ եենութիւնր, որ յի­
շում է նաև
Բ օ ե օ ա \ ՛ 1, 6 1 0 ։
Պատա­
հական
նմանութիւն
ունին
գնչ*
յ31՝
«
մաղ, ստև», բոհեմ.
Շ Մ
«
մազ»,
011՝–
ե Յ Ո
«
մօրուք»,
ասոր.
՝\
^յլՈԴ
Տ Յ ՚ ւ ՚ Յ
«
մազ»։
ԳԻՌ.-Անկախ
ձևով
ունինք Տփ.
ձ ա ր
«
ձիու
մազ»,
Խրբ.
ձ ՛ ա ր
(
պահուած
միայն
Պ ա պ ո ւ դ ձ ա ր ը
հայհոյանքի
մէշ), Ալշ. Երև.
ձ ՛ ա ր
«
ձիու
մազ՝ մաղ
շինելու համար»,
Երև.
ձ՛ար
«
խաղողի
խիղբ» (Ամատ.
Հայոց բառ
ու բան,
էշ 410), Հմշ.
ձ՛ար
«
կաթի
քամիչ»,
Խոյ
ծքՈՐ
«
թռչուն
բռնելու
ցանց»
(
նոյն է
ձ ա ր
«
թակարդ»
բառր
Արճէշում՝ րստ Ա֊
մատ.
Հայոց բառ ու բան 410)
նոյնից
կազմուած
են
ձ ա ր - ձ ա ր
Երև, «ցանցառ
մա­
զերով»,
ձ ա ր ձ ր ի լ
Մկ. Մշ. Պլ. Վն. որև
ձ ա ր ձ ր ո ւ ի լ
Վն.
ձ ա ն ձ ր ո ւ ի լ
Վն. «շորր
հնա­
նալով
մա զերր
թել թել դուրս գալ»,
բայց
յատկապէս
ձ ա ր մ ա ղ
«
մազէ
շինուսւծ
մաղ»
(
Ախց.
ձ ՛ ա րմ ա ղ ,
Մշ,
ձ ՚ ա ր է մ ա ղ ,
Սեբ.
ձ ՚ է ր է –
մաղ,
Մկ.
ծէՈՐէոմաղ,
Սվեդ.
ցիւրԱիւղ,
Ոզմ.
ձ ՛ ա ր մ ա ղ ) ,
որից
ձսւրմաղել
«
ձարմաղով
մա­
ղել»։
ՓՈԽ. — էաղ.
ձարի
«
ձիու
պոչի
մազ. 2.
բաշով
շինուած
ցանց», վրաց,
%–
<»)0 դա­
րի, յ.(»)0
ձարի
«
բազէ
որսալու
ցանց»,
յ յ - ^ օ ծ օ գածարի
«
թռչուն
բռնելու
ցանց»։
—
2
ԱքԲ
«
մեծ
մեծ, խոշոր»,
միջին
հյ. բառ
(
որից 12 վկայութիւն
է յիշատակում
Յով–
նանեան, Հետազօտ,
նախն. ռմկ. Բ, էջ 446),
Զամէնդ
աղա՛ ձարբ. Զինք ձարբ աղա, ման֊
տըր
մի՛ աղալ։—֊նշանակում
է նաև «կոշտ,
անհարթ»
(
ճիշտ
ինչպէս
խոշոր
անի նաև
այս
երկրորդ
իմ աստր),
այս իմաստով
մէկ
անգամ
գտնում՛
եմ գործածուած
նշխ.
մատ.
71 (
ԺԳ դարից
մի յիշատակարանում).
Գլու–
խրն մեծ և հեր գլխոյն
ուղղորդ և ձարբ և
աչն
նեղ և ճակատն
լայն և քիթն
տափակ։
(
Այլ է
ձաղկ
«
ցցուած,
տնկուած
մաղեր»)։
«
թել թել րաժանուած.
գղգզուած»
Վստկ, 125,
որից
ձարձատ անել
Մխ. բժշ.
52.
ձարձատել
«
թել
թել գդել,
բզքտել»
Վստկ. 86։
= Թուի
նոյն
րնդ
ձրձել,
որ տե՛ս։
Տ ԱԻԱ Ր (ի-ա
հլ.րստ ՆՀԲ, բաւց
առանց
վկայութեան)
«
խաշած ու խոշոր
աղացած
ցորեն, հաճար կամ գարի» Վստկ. 207, 210.
որից
գարեձաւար
Վստկ. 203, 213։
Թօէէւօհ.
20
աՕ.
1850, 3 5 7
և
Ճ Ո Շ Յ
79, 310
սանս. զնդ. յ ճ ^ ձ , պրս. )ճ\
«
գարի»,
յն.
^Տ^^
«
ցորեն»,
լիթ.
յ Յ –
^ 3 1
«
ցորեն», ա\\օւ ՏՊ/ա
38, 579
սանս. յջլ^Յւ և պրս.
]
Յ V :
ԲւՇէշէ 1, 2 7 6
ցորեան
բառի
հետ։ ձստԱ, 2շճձտբ.
244.
զնդ. ՝գ2.Հ12ւ «գարի»
բառի տակ։
Այսպէս
ունին նաև Տէրվ.
ճ1է31՜Ո1. 54.
նախալ.
100,
6
օ բ բ
Հմմտ. քեր. 2, էջ 276,
ԳԻՌ.֊Տփ.
ձավար,
Ա,շ. Երև.
Մ շ.
ձ՛ա­
վար,
Ոզմ.
ձ՛ ա վ ա ր ,
Մկ.
ձա վ ա ր ,
Սրղ. Սլմ.
Վն.
ձա վ ա Ր ,
Սեր.
զավաո.
(
առաջիններր
նշանակում
են «ձաւար»,
վերջինր
«
կովերին
կեր տալու
համար
աղացած
գարի»)։
Սրա­
նից են
ձաւար անել
«
շատախօսել,
դատար­
կաբանել»,
ձաւար հաւաքել
«
բամբասել»,
ձաւար ձաւար դուրս տալ
«
ոնդաբանել»,
ձաւ–
րել
«
ցնորիլ»,
ձաւրլոել
«
մեծ մեծ
խօսիլ»։
Fonds A.R.A.M