146
մահութեան
ժամանակ՝
հայ
տառադարձու֊
թեամբ։
Ասորի բառի
հ ա մ եմ ա տ ութիւն ր
ցոյց
է տալիս, որ Ս. Գրքի մէջ էլ բառս
հին ա–
սորական
թարգմանությունից
է մնացած
և
նշանակում
է «որգան
կարմրի
ներկր կամ
գոյնր))։
Ասորի բառր ըստ
.16
ՈՏ6Ո՝
առնուած
է բաբել.
1՜
Ո23ՃԱՈէԱ
«
կարմիր
գինի»
ձևից։
Հայերէնի
մէջ ասոր.
2 3
Ճ Օ Ո 0 ՝ 3
ձևի դէմ
սպասւում էր
"
ձախարիթ.
անստոյգ է
մնում
ձան–
մասը,–Հիւբշ.
1
ք 19,
478։
նՀԲ
երր.
սանի
կամ
շանի
«
կրկին
ներկեալ,
կրկնաթաթախ»
և քաղդ, ա֊
սոր.
ձախօրիթ, ծահարիթա
«
ներկ կար­
միր» բառերից
բարդուած։
ձիւնք, պրս.
գիթար
«
մրուր
ձիթոյ» և հյ.
խանձ
բա­
ռերից, որով
ձանձախարիթ
նշանակում
է բուն
«
այրեցած
մրուր
ձիթոյ»։
Վերի
ձևով
մեկնեց
Հիւբշ.
1
ք 19, 477—8,
թրգմ. ՀԱ 1907, 251,
«
ձանձրալի,
տաղտկալի. 2. ձանձ­
րոյթ, տաղտուկ»
Սիր՛ իե. 16. 11սկ, երր.—
որից
ձանձրանալ
ՍԳր.
ձանձրացացանել
ՍԳր. Ագաթ. Փարպ.
ձանձրալի
Եղիշ.
ձանձ­
րանալի
Ոսկ. յհ. ա. 10.
ձանձրագոյն
Ոսկ.
մ. բ. 10.
ձանձրոյթ
Ոսկ. յհ. ա, 3, 11, 26.
ձանձրացկոտ
նեղոս.
անձանձիր
Մծբ.
ան­
ձանձրոյթ
Փարպ.
ձանձրամիտ
Աղամ. 232.
ձանձրախորհուրդ
Ադամ. 312.
համաձանձիր
(7)
Մծբ. 385 (ասորին
ունի
«
հետազօտիչ»,
րստ Տաշեան,
Ուս. դաս. հայ.
652)։
ՆՀԲ
մեկնում
է «հա՛յանալ
իմն և
թանձր
անա լ ոգլոց»։
Հիւնք,
անձրև,
բա­
ռից։ Մառ
3 8 0
5, 312
ծանր
բառից է
հանում՝
ձ
յաւելուածով՝
ն
և Ր
ձայների
միջև,
նոյնպէս
ՐօՁ«.
ձֆ.
301«.
էջ 32
հին ձևը դնում է
*
ձանիր, ձ
յաւելուա­
ծով։ Պատահական
նմանութիւն
ունի ա֊
րաբ.
01
յ 2ԶՈ
«
ձանձրոյթ»
(
Աամուս,
թրք. թրգմ. Գ. էջ 645),
ԳԻՌ.-Ալշ.
Մշ.
ձ՛անձրանալ։
«
ծուռ, տգեգ, կոշտ»
ճառրնտ.
«
անշնորհք»
Անան. մեկն, քեր, 153, Նչ, քեր,
որից
ձառադէմ
«
խոժոռ,
անշնորհք
դէմքով»
Թր,
նչ. և Երզն. քեր. Առաք. պտմ. 163.
(
Քաջունի
Գ. 147 ունի և
ձառմուկն
«
մի տե­
սակ
մուկ», տճկ.
քէօր սոչան,
որ է
«
կոյր
մուկ»
)։
–
Բնիկ
հայ բառ հնխ.
§ ՚ Ւ Մ Տ –
արմատից,
հմմտ. սանս. \\ճփճէ,
\\
Հ*ձյ2ւճ
«
պրկուիլ,
մազերը
ցցուիլ,
փշաքաղուիլ»,
զնդ.
231՜;
ՏՅ–
^ Յ ա Ո Ձ –
«
փետուրները
տնկուած»,
231՜
տէ
\
քՅ–
«
քար»,
^ՏՕՕՕ;,
յշթթօգ
«
չոր, կարծր,
պինդ,
ցամաքային,
ստերջ»,
՜/
ՏթՕՕՀ՝/
«
անմշակ՝
կորդ
դարձնել»,
՝
Հ7
|ք>
«
ոզնի», լտ.
հ01՜Ր60
«
փշաքաղուիլ»,
Ո Մ Տ Ա է ս Տ
«
փշաքաղեալ,
կո­
պիտ, բիրտ, մազմզոտ»,
1
ւՄէԱՏ
«
կոշտ, ան­
հարթ»,
6՜
ք
«
ոզնի»,
հիռլ.
§Յէ՜Ե,
կի՚կ՛
§31՜%
7
«
կոպիտ,
կոշտ, բիրտ»,
բրրտ.
§31
՚
Ա
«
կար֊
ծրր, անգութ» ևն
(8
օւտՅշզ
1056,
\\
^ձ1ճ6
257.
Բօեօո-ր/ 1,
610)։–
Աճ.
•
Տշհ6քէ61օաւէշ
8 8 28, 298
սանս,
Ո Մ Յ
«
երակ»,
զնդ.
2 3
Ր Յ
«
կապ»,
հբգ.
§31
՜
Ո
«
թել»
բառերի հետ, որ կրկնում է
8
օ1–
Տ Յ Շ զ
1066,
միացնելով
յն.
/0007
յ
«
ա֊
զիք»։
ալբան.
՚
ՃՕ՚՞Տ
«
աղիք,
փորոտիք»
ևն բառերի
հետ։
Բ 6 է 6 Ր Տ Տ Օ Ո , Ճ Ո Տ Շ Ո 6 Ա.
ԽՈՂ.
Տէսճ.
72
մերժելով
այս՝
դնում է
հնխ.
§ ՚ հ ս
՚
չ
–
Տ Օ –
ձևից.
հմմտ.
սանս,
ԽձՈ-Տ– «կորացում»,
Ւ
^31
՜3
«
օձ»,
լիթ.
2\
^ւ1է1
«
ճօճուիլ»
ևն բառերի
հետ։ Եր­
կուսն
էլ՚հյ,
ձա ռ
հասկանում
են «ոլո­
րուն, գալարուն»,
ինչ որ ճիշտ չէ։
Ձ-ԱքՒԳ՚ԼԵԼ
«
ծեծել,
յանդիմանել,
սաստել»,
անստոյգ բառ, որ ունի Ոսկ. պօզ, ա. 176,
742
իրարից
տարբեր
ձևերով. «Ծւ թէ յաշ–
խարհալանդ
կապելանոցսն
և ի
կրպակս
անխտիր
մտանիցեն,
չձաոգղեմք
չածեմ ք ի
խրատ. Աարարս
ծախեն
և զինչս վատն
են,
ձաոագղեն
(
կամ
ձեռագղեն),
ձեռակոծ
առ­
նեն, թշնամ՛անեն,
զերեսս
կոշկոճեն»։
(
Տար­
բեր
գրչութեան
վրայ ազդած է
ձեռակոծ
բա­
ռը, այնպէս որ մի
V
&\՝.
ունի
ձաոագղեն ձա–
ռակոծ առնեն,
միւս.
\՚3
ք. ձեռագղեն ձեռա­
կոծ ա ռնեն) :
ԱԲ մեկնելով
«
ձեռքով
քաշել,
արգի­
լել»,
մտածում
է հանել
ձեռք
բառից։
Ձ.ԱՐ
«
խոյ,
նոխազ», գիտէ
միայն
Քաջու­
նի, Գ, 147. աղբիւրր
անյայտ
է։
ԶԱ.՛, ի
հլ. «մազ,
մազեղէն»
Սագ. Վստկ.
93. «
ձարմաղ»
Տաթև. ամ. 348 (ձարով մա–
ղեմք
զալերս),
որից
ձարաձէւ
«
մազակերպ»
Fonds A.R.A.M