է.ՅՈ
«
կրթել,
հրահանգել,
դաստիարակել՛)։
Բոլորի
արմատն
է
հ.ՅՈ§
հմմտ. պրս.
էԼԼԼծ
հ.ՅՈ§
կամ
(
ձԼԼ»ք
3՜113
Ո§
«
հաս֊
կացոզութիւն)),
֊
յԼ. ^ ւձ\–Հձ
Ւ13Ո§ Ա X^^3^1
«
կրթութիւն»,
զնղ.
03
x1(1
«
կրթուած,
վարժ»,
ՅՈՁհՅXէՁ
«
անվարժ,
դեռակիրթ»
(
Ւ Խ ւ ՜ Ո
§ 5 8 , 881։էհօ1օ1Ո36,
էշ 121 և
1745),–
Հիւբշ. 182։
Ուղիղ
մեկնեց նախ
Լ Յ
§ . Սւ–§6ՏՇհ.
376,
իբր՛ սանս.
բքՅՏ31*1§3,
պրս.
ւ31՜–
հՅՈ§<
Նոյնր նաև ի\ս\\&
Տ \ \ ՚ ճ \ ^
39,
396,
Պատկ.
էւՅՕյա*.
էշ11, Տէրվ՛ Նա–
խալ.
94
ևն։
"
ՀՐ ԱՄԱ Յ Ե Լ
«
հրաման
անել» ՍԳր. որից
հ ր ա մ ա յ ա կ ա ն
Կոչ. Ոսկ. յհ. բ. 4.
հ ր ա մ ա ­
յ ո ղ ա կ ա ն
Գր. տղ.
հ ր ա մ ա յ ո ղ ա բ ա ր
(
նոր
բառ),
բայը յետնաբար
գրուած է նաև
հ ր ա ­
մել
(
իբր գւռ. ձև) Եփր.համաբ. 24, 57, միշ.
հյ.
հ ա մ ե լ
Անսիզք 11, Սմբ. դատ. 17։
= Պհլ.
յ * * ^ ^
ե–ՅՈ137–
ձևից.
հմմտ.
"֊
Հլ՛
լ ) ք ւ ՜ Յ ք Ո Յ յ ՚ Շ ա
«
հրամայեմ»,
))
Ւ
է>
ք քՅ է Ո Ա է Յ Ո
(
նոր պհլ.
քՅա1Ա–
է Յ Ո )
«
հրամայել»,
քքՅՈ13~71ՏՈ
«
հրամայու֊
մըն»,
սոգդ,
ք1Ր 31X1 շլ^ք
«
հրամայել»,
պրս.
քՅՈՈ 3^ 31X1
«
հրամայեմ»,
Օձ
յ.֊^հ
քՅաւսճՅՈ
«
հրամայել»,
»
յ Լ , յ յ
1
ճէ–
էՈ՜ճյւճ «հրամայումն»,
քրդ. ԽոՂԱՈ
«
հրա֊
մայել»,
քշւ՜աս
«
հրամ ա յեալ»,
հմմտ. նաև
յաջորդը։
Բոլորի արմատն
Է հպրս.
1
X13,
ա֊
ճած
քւ
՜
Յ–
նախամասնիկով
(
տե՛ս
ՒւօՒա
§ 821),–Հիւբշ.
182։
ՆՀԲ լծ. պրս.
ֆ է ր մ ո ւ ս ւ է ն ,
յն.յրպ\~ԱՀ1Լ(0
«
զբաղուիլ
գործով, մանաւանդ
դրամա­
կան
գործով»։
0
.0
ՏՇհ6
6 1
սանս.
բՐՅ–
1
X13։
Լ Յ
§ . Սք§6Տ0հ.
1 3 7
Ո13
արմատի
տակ,
ա 1 1 6 Ր Տ ա ճ ա 3 8 , 5 8 3 , 5 8 5
պրս.
քՅՈՈՅյ՚31Ո։
յ Ա Տ է ւ , 26Ոճտբ.
2 3 0
բ զնդ.
1
X13
արմատի տակ՝ վերի
ձևով։
ԳԻՌ—Ջղ.
հ ր ա մ ա յ ե լ ,
Ախց. Երև.
հ ր ա –
մ ա յ է լ ,
Ագլ.
հ ր ա մ ա ՛ յ ե լ ,
Շմ.
հ ր ա մ մ ա յ ի լ ,
Տփ.
հր ա մ ա ի լ , հ ր ա մ ի լ , հ ա մ է ց է ք ,
Ալշ. Մշ.
հր ա մ ե լ ,
Ախց. Ակն.Կր. Պլ. Ռ.Սեբ.
հ ր ա մ –
մէլ,
Տիգ.
հ ր յ ո մ մ է լ , Հճ. հյ ա մ ե լ .—
յ ա տ կ ա ֊
պես գործածւում
Է ո չ թէ բուն
«
հրամայել»
նշանակութեամբ,
այլ իբր
քաղաքավարա֊
կան ձև՝ զանազան
իմաստներով,
այսպէս
«
նե՛րս
եկէք, վե՛ր
ելէք, նստեցէ՛ք,
առէ՛ք,
կերէ՚ք,
ասացէ՛ք»
ևն. այսպէս
ունինք՝
Պ լ.
հ ր ա մ մ է ց է ք , հ ր ա մ մ է ,
Ննխ.
հ ր ա մ է ց է ք , հ ա ­
մ է ց է ք , հ ա մ է ,
Երև.
հ ա մ է ց է ք ,
Սչ.
հ ր ա մ է ց է ք ,
ր ա մ է ց է ք ,
Ղրբ.
հ մ է ՚ ց է ք ,
Մկ. Վն.
խրամէ.
—
կայ ծաղրական՝
Պլ.
հ ր ա մ մ է ր է ս
«
այո՛».
—
աւելի
սովորական
է հարցական
ձևով՝
Ախց. Ակն. Ատն. Երև. Շմ. Պլ.
հ ա մ մ է " ,
Սվեդ.
հ ը մ մ է " ,
Մրզ. (շփոթելով
ա մ է ՜ ն
բա­
ռի հետ)
ա մ մ ը է ն
«
հէ՞՝,
ի՞նչ ասացիր»։
Հնա­
գոյն
գործածութեան
օրինակն
ունին
՛
Անկ,
գիրք նոր կտ. 85 (Բարի
եկիր, այր ծեր և
պատուական,
հրամայեա՛
և նիստ) և Վրք.
հց. ա. 200 (Հրամայեա՛
ի սեղանս,
զի ճա­
շակեմ
ք)։ Արանից են
հ ր ա մ ց ն ե լ
«
հրաւիրել»,
հ ր ա մ ե ց է ք
«
հրաւէր»,
հ ր ա մ ե ց է ք ա ա ր
«
հրա–
լիրեալ»։
Այսպիսի
քաղաքավարական
գոր­
ծածութիւն
ունին նաև պրս.
քՅքքՈսճՅՈ
«
հրա­
մայել»
(
որ իբրև
օժանդակ
է
գործածւում
իշխանաւորների
հետ խօսելու
ժամանակ),
թրք. նպաաձզ
«
հրամայել,
հրամմել»
(
օր.
նսյԱէէ
«
համմէ՞»),
վրաց.
&
ծ«);>6ցՕ» բ ր ձ ա –
ն ե բ ա
«
հրամայել»
և
Յ օ – & ծ յ * 6 ց օ ; > մի–րրձա––
ն ե բ ա
«
երթալ»։
"
ՀՐԱ Ս ԱՆ, ի- ա
հլ. «հրաման,
պատուէր»
ՍԳր. (միշ. հյ.
հ ա մ ա ն
Անսիզք 13, 19). որից
հ ր ա մ ա ն ք
«
ճակատագիր»
Եզն. Ոսկ. մ. ա.
6,
բ. 1.
հ ր ա մ ա ն ա տ ո ւ
Եզն. Ագաթ,
հ ր ա մ ա ­
ն ա ռ ո ւ
Ոսկ. մ. բ. 1.
հ ր ա մ ա ն ա բ ե կ
լ ի ն ե լ
«
չարաչար
օրհասով
մեռնիլ»
Կոչ. էջ 109.
հ ր ա մ ա ն ա բ ե ր
Ագաթ. Կորիւն,
բ ա ր ե հ ր ա մ ա ն
Նար.
ի ն ք ն ա հ ր ա մ ա ն
Ագաթ,
ն ա խ ա հ ր ա մ ա ն
Նար.
տ ա ս ն հ ր ա մ ա ն ե ա ն
Կոչ.
տ օ ն ա հ ր ա մ ա ն
Ագաթ.։
֊
Պհլ.
) ) * –
Հ -)
31
X1311
«
հրաման» բա­
ռից, որի հետ նոյն ենհպրս.
քքՅՈ13Ո՜3,
պրս.
ՀյՆտյ–
քՅաւ՚ՅՈ
հոմանիշները.
վերշինս
փոխառոլթեամբ
տարածուած
է շատ
հեռու,
ինչ. թալմ.
|0"|Ո ե I՜ 1X1 Ո,
քրդ.
ւ՜ՇՈՈՅՈ,
քւա13Ո,
թրք.
քշա13Ո,
լեհ. ռում.
քշաւՅՈ,
հունդ.
քշաւՁՈ^,
ֆրանս.
սպան.
քւա13Ո
«
սուլթանական
հրամանագիր,
հրովարտակ»։
Fonds A.R.A.M