ՀՈԻՆ
123
Հ11ԻՆ
Ցատտշէ, յճտ.
1834, 369—405
վրաց.
փ ո ն ի
ձևի հետ։
Հիւնք.
հ ո ւ ն
և
ա ն հ ո ւ ն
դնում
է
ո ւ ն ի մ
բայից,
ա նհ ո ւ ն
համա֊
բում
է
ո ւ ն ա յ ն
բառի
երկրորդ
ձևը։
Ու–
ղիդ
մեկնեց
ա\ա
ւ^տւ
7,
161,
ւօ–
ւոՁտԺհՅե,
Օշսէ. Լւէե-ե-2. 1883,
էշ
1254
վրաց.
փ ո ն ի
(
իբրև
կո վկա
սեան
բառ)։
րՀՁՐՏէ,
Յուշարձան
401,
404
սումեր.
§\ՈՏւ «փոքր,
քիչ»
(
իբր
հ ո ւ ն մ ի , խ ո ւ ն ) ,
426
թրք.
ՏՕՈ
«
վերջ»
(
իբր
ի հ ա ն ե լ ա –
ն ե լ ) ։
ԳԻՌ.— Անկախ
գործածութիւն
ունի
միայն
Բլ. Մշ.
հուն,
բայց
կան
նաև
հետևեալ
ձևե­
րը. Ակն.
Եւդ.
Մշ. Չն.
հ ո ւ ն ելնել.
Եւդ.
հ ո ւ –
նաւուփլ,
Սեբ.
հ ն ա վ օ ր ի լ
«
մէկի
հետ
մաքա­
ռելով
գլուխ
ելնել,
յաղթել»,
(
տե
ս նաև
հ ը –
նար
բառի
տակ).-
հունաւորուիլ
Վն,
«
բնա­
կութիւն
հաստատել»,
ա ն ա ն ո ւ ն
Խրբ.
«
ան­
հուն»
(
ծով),
Ապ.
Բլ. «անսահման»
(
Աստ­
ուած).— Կայ
նաև
ո ւ ն - ր ո ւ ն
Վն.,
ո ւ ն ք ա ր ա ն ք
Երև.
Ղզ՚>
հ ո ւ ն ք ու բ ո ւ ն ք
Տփ.
«
մի գործի
բո­
լոր մանրամասներր,
մէկի
ամբողջ
գերդաս֊
տանր
և ծագում
ր»,
որ կարծեմ
հ ո ւ ն
և
բ ո ւ ն
բառերի
կրկնութեամբ
է
ձևացած։
ՓՈԽ.-Վրաց.
<ցո6օ
փ ո նի ,
Փ™^"
ֆ
Ո
"
նի,
մինգր.
<ց<ո6օ
փ ո նի ,
ֆ ո ն ի ,
սվան.
քօՈ, 1ՁքցՈ,
աբխազ,
ց ք ց ո
«
գետի
հու֊
նր», վրաց.
<շ)(ցէո6<ո
ոււիոնո
«
հուն
չու­
նեցող (գետ)»,
այս բառերը
կարող
են
ներ­
կայացնել
հայերէնի
հնագոյն
ձևը
(
տե՛ս
Չուբ.
2
1312).
իսկ
ըստ
Հիւբշ.
397
պատա­
հական
նմանութիւն
ունին։
Հունաղհունար
տե՛ս
Դհունաղհունար։
Հանդ
տե՛ս
Ունդ։
Հ11ԻՆ՚ՒՐ
«
րնդ կորուստ»,
հ ա ն կ ե լ
«
անկո­
րուստ»,
երկուսն
էլ ունի
Բռ. երեմ,
էշ
185.
ուղիղ
ձևր
և նշանակութիւնը
յայտնի
չէ։
Ո
հլ. (սովորաբար
անեզական)
«
քաղելու
արմտիք,
արմտիք
քազելր»,
լայ­
նաբար
«
ամառ,
իբր
հունձքի
ժամանակ»
ԱԳր.
որից
հ ն ձ ե լ
«
արմտիքր
մանգաղով
կամ
գերանդիով
կտրել՝ քաղել»,
լայնաբար
«
շար֊
դել, կտրտել»
ԱԳր.
ա ր տ ա հ ո ւ նձ
Մանդ,
հ բ ն –
ձ ո ւ մ ն
Յհ, կթ.
բ ա զ մ ա հ ո ւ ն ձ
Կոչ.
386.
գրուած
ունինք
նաև
հ ն ծ ե ա լ
Եփր.
համար.
81,
արտ­
ունձ
Վրք.
և վկ.
բ. 440.
միշ. հյ.
ր ն ձ ե լ
Ամբ.
դատ.
26։
ա\\&
ա ա
5,269
սանս.
բ ս ո շ Յ
«
դէզ,
շեղշ»
բառին
է
կցում։
Հիւնք.
յ ա ն ձ ն ա ո ն ե լ
ձևից։ Պատահական
նմա­
նութիւն
ունի արաբ.
Լ յ . 1 յ >
^ԱՈԱ^
«
ժամանակ
հնձոց»
(
Կամ
ուս,
թրք–
թրգմ. Բ.
464)։
ԳԻՌ.֊-Գոր.
Երև.
Տփ.
հ ո ւ նձ ,
Մշ.
հ ա նօ ՛ ք ,
Ախց.
հ ա ն ց ,
Կր.
հ ո ւ ն ց ք ,
Ղրբ.
հ օ ն ձ , հ է օ ն ձ ,
Շմ.
հ ը ն ձ ,
Մկ.
Մրղ.
Սլմ.
ունձ,
Ոզմ.
օ ն ձ –
բայական
ձևով՝
Ալշ. Մշ.
հ ն ձ ե լ ,
Սեբ.
հ ն ձ ՚ է լ ,
Սվեդ.
հ ն ձ ՚ ի լ ,
Տիգ.
հ ը ն ց է լ ,
Ննխ.
ր ն ձ է լ ,
Ոզմ.
ը ն ձ ի լ ,
Մրղ.
ո ւ ն ձ է լ ։
Նոր բառեր
են
հ ո ւ նձ
ա
փունջ, հնձ ա կ ա պ ,
հնձ ա վ ա ր ձ ,
հ նձ ա տ ե ղ ,
հնձ ո տ ե լ , հնձւոր. —
հնից
կայ
խ տ ո ւ նձ
«
խոտ­
հունձ»
Դիւան
Ժ, էշ 11 (ԺԵ
դար),
ՕՀՈԻՆՉ,
ի
հլ.
«
ձայն»
Ագաթ.
Խոր,
հռիփ. (երկու
տեղն
էլ գործածուած
է յդ.
գրծ.
հ ն չ ի լ ք
ձևով, ուստի
ՆՀԲ
դնում
է ուղ.
հ ի ն չ
կամ
հունչ,
բայց
րնտրելի
է միայն
վեր–
շինր, որովհետև
ունինք Աեբեր. էշ 165
բ ա զ ­
մ ա հ ո ւ ն չ ) ,
"
րից
ն ն չ ե լ
«
ձայն՝
արձագանգ
տալ,
դղրդել
ևն»
ԱԳր.
«
քամու
փչելը»
Շար.
Նար.
հ ն չ ա կ ա ն
Ոսկ.
Աեբեր.
հ ն չ ե ց ո ւ ց ա ն ե լ
Դ. թագ.
է. 6. Կորիւն. Ոսկ.
յհ. բ. 5.
հ ն չ ի ւ ն
ՍԳր.
Ոսկ.
հ ն չ ո ւ մ ն
Ոսկ.
յհ. ա.
44.
հ ո գ ե ­
հ ն չ ո ղ
Անան. եկեղ.
բ ա զ մ ա հ ն չ ո ւ մ ն
ճառրնտ.
դ ի ւ ր ա հ ն չ ե լ ի
Լմբ. սզ.
զ ո ւ գ ա հ ն չ ի ւ ն
Փիլ.
տես.
խ ր ո խ տ ա հն չ ա կ ա ն
Նար.
հ ո ղ մ ա հ ն չ ե լ
Նար.
տաղ.
նոր
բառեր
են
հ ն չ ի ւ ն ա բ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ,
հ ն չ ի ւ ն ա բ ա ն ա կ ա ն
ևն,
––
Բնաձայն
բառ.
կազմուած
է
հ
ձայնից,
արմատի
համար
հմմտ.
հաչել, հո չ ա կ , հ ո ը ն –
չիւն, հա ո ա չ ե լ , հոնդիւն.
իսկ
ձևի
համար
հմմտ.
շնչել, բնչել, գնչել, կնչել, պնչ ե լ ,
փն չ ե լ , մ ն չ ե լ , խն չ ե լ ,
բոլորն
էլ աճած
ն, չ
մասնիկներով։
Աճ.
ՆՀԲ
լծ.
կ ա նչ ե լ , խ ա ն չ ե լ ,
զ ա ն գ ե լ ,
վ ան գ ել, գ ո չ ե լ ։
Տէրվ. Նախալ. 115
կազ­
մուած
է
չ
ածանցատառով.
արմատը
դր­
ևում
է
հուն,
իբր սանս.
Տ ՝ \ ՚ Յ Ո –
«
աղ–
մըկել»,
լտ.
Տ 0 Ո Ձ Ր 6
«
հնչել»,
ՏՕՈ Ա Տ
«
հնչիւն,
ձայն»,
անգսք.
Տ ԱՂՈ
«
երգ,
նուագ»։
Հիւնք.
բ ն չ ե լ
բայից։
;\
<1ՏԼ 10, 278
անկախաբար
կրկնում
է
Fonds A.R.A.M