110
խարակ)),
հսլ.
1
<օ1օ,
չեխ.
Խ\0,
ռուււ.
1
<Օւ6ՏՕ
«
անիւ)),
հարուս.
ճշ\ձՈ,
հի՛՛լ՛
հV61,
հյ՚օԼ
անգսք.
Ւա601,
հ՝^6՜1
«
անիւ»,
ան ոլ.
ԳքԽշ\
«
անիւ,
դարձնել»,
լեթթ.
ճս–Ը6ւ6Տ
«
երկ֊անիլ
կառք», փռիւգ.
\
ճ\/Լճ
՚
Հ\\
«
Սայլ կամ Մեծ Արշ
համաստեղութիւնը»
ևն։ Այս բոլորը
ծագում
են հնխ.
%
Ա
Հ \ – ,
§
Ա
0 1 – ,
§
Ա
\–
արմատից
(
Բօ–
ԽոՂյ
1,
էջ 514
—
6,
7
քՅԱէտՅՈՈ 125, 801–
Տ Յ Շզ 531, 533
և
743,
^ճ\ձշ
178,
Քտատէշք
549)։
Հայերէնը
ծագում է
§
ս
օ 1 > հ ո լ
ձայն,
դարձից (–ռվ մասնիկով),
իսկ
§ " 61–
ձևը
ներկայացնում
են
յ ե ղ , եղ,
որոնց
վրայ
տե՛ս
առանձին։
Պարզ արմատը
պահում են գա­
ւառականները։
ՆՀԲ
«
ոլորմամբ
գրւրումն,
լծ. լատ.
V0 1V0 » »
Տէրվ. Մասիս 1881, մ այ. 5 և
Նախալ. 106 յն.
81
X60),
լտ.
V01VՕ,
գոթ.
\ ՚
Ձ Խ յ ՝ Ձ Ո
բառերի
հետ՝ հնխ.
՝՝/
Ձ1՚Ա,
\&1
՝՝
ք
«
թաւալիլ»
արմատից,
հմմտ. նաև
գիլ»
գլորել, գ ալարել,
ոլորել,
բ ո լ ո ր ե լ ( բ
նախդիրով),
ա\ա
աւ
ւօ,
282
յն.
•
Հօճա,
* 0
^ 8 ս )
«
գլորել»
բառերի
հետ,
Յիշում է Հիւբշ.
1
ք՝
հա.
10, 48։
Հիւնք.
հ ի ւ լ է
բառից։
3.
Արշէզ,
Բազմ.
1897, 52
իրար է կցում
ո լ - Ո Ր , բ ո լ - Ո Ր ,
ո ո լ - ո վ
և
կ ո ր ։
Ուղիղ
մ եկնութիւնր
տուաւ
Բ6Ճ6.Տ6Ո,
Հյ. դր. լեզ. 86
համեմատե­
լով հսլ.
1
ա1օ
«
անիւ»,
լտ.
001
ԱՏ
«
իլիկ»;
Այս մեկնութիւնր
մերժելով՝
ԼւճշՈ,
Խ–
1
Ո6Ո.
Տէսճ.
էջ
131
կցում է հյ.
ի լ
և
ո ղ ն
բառերին։
ԳԻՌ
Այս արմատից
են
հ ո լ
Ալշ. Երև.
Մշ. «շռնչան
կամ գնդախաղ»,
հ ո լ ո լ
Ղրբ՛
«
անիւ»,
Երև. մնկ. «սայլ»,
Գնձ. «թելի
կոճ.
2.
գլանաձև
բարձ»,
հ ո լ ո յ տ ալ
Ղրբ՛
«
գլո­
րել»,
հ ո լ ո լ ա յ
Տփ. մնկ.
«
սայլ,
գլորուիլ»,
հ ո լ ո լ վ ի լ
Ղրբ՛
«
գլորուիլ
երթալ»,
Տ ո լ ն դ ե լ
Ալշ. Մշ. «հրել, դէն գցեր),
ճ ո լ ո վ ե լ
(
գրա­
կանից
փոխառեալ)
Ծծկ. Զն. Աեբ. «կամա­
ցուկ
գողանալ»,
Ք ո լ վ ե լ
Բո. «դարձնել (աչ­
քը,
գլուխը)»։
Այս բոլորր
պատկանում են
հոլ
արմատին,
առաջինները
ներկայացնում
են
հ ո լ
պարզ կամ
հ ո լ - հ ո լ
կրկնական
ձևը.
միայն
վերջի
երկուսր
հ ո լ ո վ
ձևից
են։
ՀՈԾ
(
ի
հրըստ ՆՀԲ, բայց առանց
վկայ­
ութեան)
«
ճիտ, կուռ,
լիուլի,
ոչ-անօսր»
Ա–
գաթ,
Վեցօր. գ. էջ 60. Փիլ. Խոր. որից
հ ո –
ծիլ
«
պնդանալ,
խտանալ,
թանձրանալ»
Վե­
ցօր.
61.
Ոսկ.եփես. 733. Փարպ. Խոր.
հ ո –
ծ ե լ
«
կտաւր
գործելու
ժամանակ
գործիքով
թելերը
ամրացնել»
Ոսկ. եփես, 806
(
չունի
ՆՀԲ),
հ ո ծ ա գ ո յ ն
Պիտ, Փիլ. Պղատ.
հ ո ծ ա ­
տ ե ս ա կ
Պիտառ,
հ ո ծ ո ւ թ ի ւ ն
Պղատ. Փիր
հ ո –
ծ ա ր ա ր
Վանակ,
յոր.
բ ա զ մ ա հ ո ծ
Պտմ. ա–
ղէքս.
յ ո գ ն ա հ ո ծ
Օրբել.
հ ո ծ ե ա լ
«
թանձր»
(
ինչ.
հ ո ծ ե ա լ բ ե ր ա ն
«
թանձրալեզու»)
Յհ.
կթ. Լմբ. սղ.
հ ո ծ ի չ
«
կտաւի
թելերը
ամրաց­
նելու
գործիք» Ոսկ. եփես. 806. գրուած
ու–
նինք նաև
հ ո յ ծ
Մագ. ճառընտ.
հ ո յ ծ ե ա լ
Մագ.
ա ն հ ո յ ծ
կամ
ա ն հ ո ծ
«
կոշտ,
կոպիտ,
հասարակ»
Մ ագ. թղ. 237. Երզն. քեր.
իւոծ
Արծր.
թ ա ն ձ ր ս փ ա ծ
(
իմա՛
թ ա ն ձ ր ա հ ո ծ )
ԱԲ։
Բագրատունի,
Քերակ. զարգաց. էջ
651
լծ.
հ ա ս տ ։
Հիւնք.
հ ո ս ի լ
բայից։
Հիւբշ. 468 համեմատում
է սանս.
բՁյ՛–
քՅ–
«
թանձր, կարծր, պերճ, շքեղ,
ուժեղ,
փայլուն»,
յն.
7
է7)"ք6<;
«
ամուր,
հաստա­
տուն»,
7
ւք(ք՝;0ւս
«
ամրացնել»,
լտ.
բ Յ Ո ^ Օ
«
ամրացնել»
ձևերի հետ,
որոնք
ծագում են հնխ.
բ Յ § ՚ , թ Յ ^ ՛
արմատից,
բայց այս համեմատութիւնը
անապա­
հով է գտնում։ ^Ա\ձՇ
552
հյ՛
հ ո ծ
կցում
է այս արմատի շ/օ ձայնդարձին,
որից
հանում է նաև հիռլ,
ՕՇ,
կիմը.
ա Ո § ,
՝«/
Ո§6
«
մօտ,
քովը»,
հիռլ.
է1Ո01311Ո
«
ժողովել,
հաւաքել»։
1
ՀՅքՏէ,
Յուշարձան
425
թթր.
1
<3է,
կէ,
Խէ
«
թանձր», իսկ
426
թթր.
ՏՕե
«
նեղ,
թանձր»։
Բ6է6.ՏՏ0Ո
1\2
47, 287
սանս.
բ ւ - ե ճ Յ - Ո Յ
«
ամուր,
հաստատուն»
բառի հետ, արմատր
դնե­
լով բէճ,
բօԺ,
որից կրկնութեամբ
սանս.
բ ւ ե ճ Յ – ,
իսկ
-
Տ0-
մասնիկով
հյ.
հոծ.
սրա հետ նոյն եննաև հյ.
հ ա ս տ =
դերս.
ք6Տէ
ևն։ Մերժում
Է
Բօեօա^
2, 8
և 22։
"
ՀՈ Կ Տ ԵՄԲ Ե Ր
(
սեռ.
֊
ի )
«
մարտից
հաշ֊
ուած
ութերորդ
ամիսր» (րստ
լատինական
տումարի)
Եւս. քր. Երգն. մտթ. գրուած Է
նաև
ո կ տ ոբո ,
սեռ.
ո կ տ ո բ ո ի
Աոկր. 196,
ոկ–
տ ո մ ր ր
Աոկր. 639,
ո կ տ ո մ բ ր ի
Աոկր.310,
670.
նոր բառեր են
հ ո կ ւ ո ե մ բ ե ր ե ա ն , հ ո կ –
տ ե մ բ ե ր ի կ ։
Fonds A.R.A.M