Հ Մ Ք
104
ՀՆՍ.
իա. 25.
ս տ ո ւ գ ա հմ ո ւ տ
Փարպ.
թ ե ր ա հմ ո ւ տ
Ոսկիփ.
ա ն հմ ո ւ տ
Ոսկ.
յհ. ա. 3–
շա տ ա­
հ մ տ ո ւ թ ի ւ ն
Սիր. իե. 8 ևն։
֊
Կազմուած
է
հ
մասնիկով՝
մ ո ւ տ
ար­
մատից,
որ տե՛ս։ — Հիւբշ.
180։
նՀԲ
«
իբր
հ մ ա յ ո ւ տ
կամ
ի մ ա ս տ
և
մ ո ւ տ » ։
Ուղիղ
մեկնեց
նախ
Հիւբշ.
2 0 –
ա յ
36 ( 1 8 8 2 ) ,
էջ 120 և Հ>&
Տ
.
տա.
էջ 215։ Հիւնք.
մ ի տ ք
բառից։
Հ Ա Ք Տ Ա Լ
«
արհամարհել,
ծաղրեր)
նորա­
գիւտ բառ,
որ մէկ անգամ
գործածում
է Զքր*
սարկ. Ա, էջ 9, «Եւ նա հմքտալով
հեգնէր՝
ասելով,
նա զոր ինչ և ետևս
յինէն
և եկեր,
զիա՛՛րդ
համարձակի
գալ
ի վերայ
իմ»։
(
Ամատ.
«
յոխորտալ»)։
ՀՆԱ Բ ԱՆԴ , ի
հլ. «խօսք
լսող,
հլու,
հր֊
պատակ, րնկճուած,
նուաճուած»
ՍԳր.
Սե֊
բեր. որից
հն ա գ ա ն գ ե լ
ՍԳր. Եղն.
հն ա գ ա ն –
դ ն ց ո ւ ց ա ն ե լ
ՍԳր.
հ ն ա զ ա ն դ ո ւ թ ի ւ ն
ՍԳր. Եւս.
քր.
հ ն ա զ ա ն դ ե ց ո ւ ց ի չ
Եփր.
ա. կոր.
ա ն հ ն ա ­
զ ա ն դ
ՍԳր. Ագաթ,
ա ն հ ն ա զ ա ն դ ի լ
Տես. ե.
6.
Ոսկ. ես.
դ ի ւ ր ա հ ն ա զ ա ն դ
Վրք. հց.։
Լ Յ
§ . Տէւ՜ց. ետևն՛. Լշճ. 33
զնդ.
հ ս
«
բարի,
լաւ»
և
պրս.
Ո 3 2
արմատի
անցեալ
դերբայից։
(
Այս
մեկնութիւնր
սխալ
է, որովհետև
րստ
Ւ1օա,
Օքճք.
էջ 228 պրս.
Ո 3 2
ծագում
է պհլ.
ՈՅԸԱե
ձևից։
Սակայն
տե՛ս
նաև
ն ա զ
բառի
տակ)։
Տէրվ. նախալ. 73, 125
ն
ղօրա֊
ցուցիչ
մասնիկով
*
ն ա զ
«
կապել»
բա­
յից,
(
հմմտ.
սանս.
ՈՅՈ,
լտ.
Ո 6 Շ է օ <
ՈտհէՕ,
հյ.
նիգ^.—անդ
համարում
է
– 3
ո է
«–
իչ> –ող» դերբայակերտր։
Հիւնք.
ա ն ս ա մ
բայից։
Ադոնց,
ձ.ըս.
ւՕշ1՝«».
3 7 7
ծ ին , ^Ո,
23
Ո
արմատից,
իբր զնդ.
2 3
ո է ս – ։
ԳՒՌ.֊-Ագլ.
Երև. Կր. Շմ. Ջղ. Տփ.
հ ն ա ­
զ ա ն դ ,
Ալշ. Մշ. Ս չ.
հ ն ա զ ա ն դ ՛ ,
Ախց.
ննխ.
Սեբ.
հ ն ա զ ա ն թ ,
Տիգ.
հնազէոնթ,
Զթ.
հ ն ա –
զ օ ն դ ՛ , հ ն ա զ ո ն դ ՛ ,
Սվեդ.
հ ն ա զ օ ն դ ՛ ,
Սլմ.
խ ն ա զ ա ն դ ,
Մկ.
խ ն ա զ ա ն դ ,
Վն.
խնազանդ.
Ստանայի
թրքախօս
հայերն
էլ են
պահած
հ ն ա զ ա ն դ
ձևր։
Բոլորն
էլ գրականից
փո­
խառեալ։
*
ՀՆԱք՚, ի
հլ. «ճար,
միջոց, վարպետ
ելք,
կարելիութիւն,
մի խելք
բանացնելր»
ՍԳր.
եզն. Մծբ. Կոչ. «մեթոդ»
Սահմ. Անց. պորփ.
որից
են
հն ա ր Է, հն ա ր չէ
«
կարելի
է,
կա­
րելի չէ» Սգր. Ոսկ. ա. թես. ր. Կոչ.
հ ն ա ր ե լ
կամ
հ ն ա ր ի լ
ՍԳր. եզն. Կոչ.
հն ա ր ա լ
Ոսկ.
ա. տիմ.
հն ա ր ա ւ ո ր
ՍԳր. Կոչ. .Ոսկ.
հ ն ա ր ո ­
ղ ո ւ թ ի ւ ն
Եզն.
հ ն ա ր ի ն
Կոչ.
հն ա ր ա գ է տ
Ոսկ.
ես.
Վեցօր,
հ ն ա ր ա գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն
ՍԳր.
եզն
հն ա ր ա գ ի ւ տ
Սեբեր. եզն.
հն ա ր ա կ ե ր տ
Եւա–
գրր.
հ ն ա ր ա ց ո յ ց
Սերեր,
ա ն հ ն ա ր
ՍԳր.
Ա–
գաթ,
ա ն հ ն ա ր ի ն
ՍԳր. Կոչ. Ագաթ,
բ ա զ մ ա ­
հն ա ր
Եսթ.
ժզ. 13. Փարպ.
դ ի ւ ր ա հն ա ր
Փարպ.
բ ա ր ե հ ն ա ր
Ոսկ. յհ. ա. 42, ևն։ Հին
հայերէնում
շատ
անգամ
բառս
անեզական
էր, այս պատճառով
նոր գրականում
(
յատ­
կապէս արևմտեան)
ասւում
է
հ ն ա ր ք ;
= Պհլ. պագ.
յ
;
^ , հսՈՅՐ
«
գիտութիւն»
բառից
փոխառեալ.
հմմտ.
զնդ. չյ \
յ յ
հԱՈՅՐՅ–
«
ճարտարամտութիւն,
անձնական
արժանաւորութիւն,
իմաստութիւն,
հնարի­
մացութիւն»,
հ Յ ձ Յ - հ ս Ո Յ Ր Յ
«
հնարիմաց,
ճարտար»,
պրս.
֊
Լձ
հԱՈՅՐ
«
ճարտա­
րութիւն,
հնարագիտութիւն,
խելք,
միտք,
հանճար»,
հսՈ31՚\քՅք
«
հանճարեղ,
հնարա­
գէտ», պարսկերէնից
փոխ ա ռութե ամ բ՝
բե–
լուճ.
հսՈՅՐ,
աֆղան.
հսՈ1՝,
քրդ.
ՈԱՈ61՜,
թրք.
հսՈ61՝,
վրաց.
՚
ց6»(5>օ
ո ւն ա րի ,
բոլորն
էլ
«
մտքի
կամ
ձեռքի
ճարտարութիւն,
հնարի­
մացութիւն»
( 9
օ ա § 1 1 0 8 ) ։
Ւրանեան
ձևե­
րի հետ
համեմատլում
են սանս.
օ | ^/
ՏԱՈՅքՅ–
(
նոր հնղ.
ՏԱՈժՅքՅ–^)
«
ուրախ-ղոլ–
արթ,
վեհանձն,
գրաւիչ,
գեղեցիկ».
բոլորի
ծագում ր ղրլոլմ
է սանս. զնդ.
Ո Յ ք –
«
տղա­
մարդ,
այր»
բառից,
հ ս –
«
լալ»
մասնիկով,
իբր թէ «տղամարդութիւն»
նախնական
նշա­
նակութիւն
ից երանգաւորուած.
հմմտ.
հիռլ.
ՏՕ-ՈՄէ
և կիմր.
Ւո/–Ո61՜էհ
«
քաջ, կտրիճ,
ու­
ժեղ»
(
ԲօԽայ
2, 3 3 2 ) ։ –
Հ ի ւ բ շ .
181,
Ուղիղ
մեկնեց
նախ
ԳԴ,
ՆՀԲ «լծ.
պրս.
հ ի ւ ն է ր ,
բայց
արմատն
է ի հայ.
հուն,
այսինքն
անցք,
որպէս
հ ո լ ն ա –
ր լ ս ր » ։
1
^ա161՜, Ւ^սհոտ ս.
Տ շ հ Խ ւ շ հ .
8
էւ–§. 3, 84, Տ ա ճ ^
38, 583
և
39, 3 9 6
պրս.
հ ս Ո Յ է ՜ ,
զնդ.
հ ս Ո Յ Ր Յ ,
սանս.
ՏԱ–
Ո Յ ք Յ – ։
Հիւնք.
մերժելով
պրս.
հ ի ւ ն է ր ,
հանում
է հյ.
հ ո ւ ն
բառից։
Դ. Սար–
գրսեան,
Բիւր. 1898, 483
ար
«
ճամբայ»
Fonds A.R.A.M