1 0 3
Հ Ս ՈԻ
•
Հ Լ ԹԻ Տ ,
որ և
ՀԼԹԻՍ, ԽԼԹԻԹ
«
մի տեսակ
խէմ,
քաղբան,
չարհոտ,
անգուժատ, լտ.
§Ձ1եՁՈԱ1Ո»
Բժշ. ունի
միայն
ՀԲուս. § 1698։
-՝
֊
Արաբ.
Հ^^ճ֊.
հտ1է1է
կամ
0
^ 1 *
Ււ311ւէ
«
քաղբան
խէժր»
(
տե՛ս
Կամուս. թրք.
թրգմ. Ա. էշ
299),–
ԱՃ.
+ ՀԼՐ.Ի
տե՛ս
Լսել,
֊
Բնիկ
հալ բառ. կազմուած
է
ո
մաս­
նիկով
լ ա
արմատից,
նախաձևն
էր
"
հ ա լ ա ։
֊
Հիւբշ. 180,
նՀԲ «ի լու, լուր»,
լծ. և արաբ,
ուս–
լ ի մ
«
հեզ)),
հ ի ւ լ լ ա մ
«
գառն)),
Լ Յ § .
8
էւ՜§.
ետԱէք. Լ6Ճ. 33
զնդ.
հս
«
լաւ» + հայ.
լ ա ,
լ ո ւ ա յ ։
Հիւբշ. \Լ2
23, 403
իբրև
համա­
զօր զնդ.
հս + Տ 1 ^ Ձ հ
ձևի։ Տէրվ. նա­
խալ. 73 վերի
ձևով։
ՀԾ Ծ ԵԼ
«
փսփսալով
բան հարցներ)
Մրկ.
ա. 2.7 (յն. օօկղէԽ, որ նշանակում
է «վի­
ճիլ)) ). որից
հ ծ ծ ա ն ք
«
փսփսոց,
շշնչիւն»
Արշ.
հ ծ ծ ի ւ ն
(
նոր
բառ)։
Հիւնք.
հ ե ծ ե ծ ե լ
բայից։
*
ՀՄ Ա Յ , ի
հլ. (անեզաբար
գործածուած)
«
կախարդութիւն,
կախարդական
գուշակու­
թիւն))
ՍԳր. Եզն. Բուղ,
«
յուռութք,
պահպա­
նակք»
նխ. եզեկ. նար. «կախարդ»
Կանոն,
էշ 176. որից
հ մ ա յ ե լ
«
կախարդել,
դիւթել»
ՍԳր. Կոչ.
հ մ ա յ ա կ ա ն
Կանոն,
հ մ ա յ ա հ ա ւ ա ­
ն ո ւ թ ի ւ ն
Մագ.
հ մ ա յ ե ա կ
«
պահպանակ,
կա­
խարդական
թղթեր,
յուռութ»
Կանոն,
նար.
էջ 260. «հմուտ, ճարտար,
փորձառու»
Մար­
թին,
հ մ ա յ ո ւ թ ի ւ ն
Կանոն
նչ. եզեկ.
դ ի ւ ա ­
հ մ ա յ ո ւ թ ի ւ ն
Պիոն. 387.
լ ե ր դ ա հ մ ա յ
Եզեկ.
իա. 21.
կ ի ւ ս ա հ մ ա յ
Զ
ա
ք. գ.8.
գ ա ւ ա զ ա ն ա ­
հ մ ա յ ո ւ թ ի ւ ն
Լմբ. ովս.
հ ա ւ ա հ մ ա յ
Երեմ. իէ.
9.
Կոչ.Ոսկ. տիտ
սրանցից
տարբեր և
զուտ
քրիստոնէական
գրուածքների
համար
գործածուած
են՝
հ մ ա յ ո ւ թ ի ւ ն
«
հանգանակ
Հաւատոյ»
(
ըստ Ե. եպս. Դուրեանի)
Տիմոթ.
կուզ, էջ 152, 162, 163, 168, 184, 252, 253,
հ մ ա յ ա ն ա լ
կամ
հ մ ա յ ի լ
«
տեսիլքով
յայտ֊
նուիլ»
Տիմոթ. կուզ, էջ 229, 279, 297,
հ մ ա ­
յ ո ւ մ ն
«
նիկիական
հանգանակր»
Տիմ.
կուզ,
էջ 93 (սրանց
վրայ տե ս իմ Հայ. նոր բա­
ռեր Տիմոթ. Կուզի մէջ, էջ 83)։
֊
Պհլ.
հս1ՈՁ>՚–
ձևից. հմմտ. զնդ.
հԱւՈՁ–
Գ<֊–,
հ ս ա Ձ ձ ՛
3
՜
«
օրհնեալ,
օրհնութեամբ
լի»՝
րստ
8 3
է ՜ է հ օ 1 օ 1 Ո Ձ 6
(
միւսները
մեկնում են՝
«
լալ
գիտութիւն. 2.լալ գիտութեան
տէր,
առողջ, ծառայութեան
պատրաստ,
անձնուէրէ)
յ ս տ է ւ ,
«
առողջ, առողջարար»
(
յՇ\ձ1ւ\Շ1՚,
«
հնա­
զանդ»
ՕՁ Ո Ո 6 Տ է 6 է 6 1 – ) ,
հ ա Ո Ձ 7 ° է Ձ է ՚ Ձ
«
օրհ­
նեալ, բարեբաստիկ»
831՜
էհօ1օՈ
՜1
Ձ€
(
այլք՝
«
բուժիչ
յատկութիւններով
օժտուած»),
սանս.
ՏԱ
-
ւ՜ՈՅ
^՚Ձ–
«
հրաշալի
զօրութիւն,
հնա­
րագիտութիւն,
խորամանկութիւն,
խաբեբա­
յութիւն,
աճպարարութիւն»,
պրս.
լ յ ^ յ . յ 1 ^ *
հ ս ա Ձ յ ՚ Ս ՜ Ո
«
բախտաւոր,
երշանիկ»,
Լ^–>>–
հ ս ւ Ո Ձ ^
«
փիւնիկ,
բախտի
թռչուն»,
բոլորի
արմատն
Է
1
X13^3
«
օրհնութիւն,
երշանկու–
թիւն», որի վրայ
աւելացել
Է
հ ս –
«
լաւ»։
նՀԲ
լծ.
ի մ ա յ ք , ի մ ա ց ք ,
հ մ տ ո ւ թ ի ւ ն ։
Լ Ձ
§ . Սւ՜§6ՏԸհ. 138
1
X13
արմատից, իսկ
8
էւ՜§. եՅեէր. Լ6ճ. 33
զնդ.
հս ռ 1 3 7
3
ձևից, ա \ Խ
տ ա
10, 2 7 7
դնում
Է վերի
ձևերից փոխառեալ
և իբրև հա­
յերէնին
աւելի
մօտիկ
յիշում է պրս.
հ ս ա 3 1
թռչունը «որ ոսկորներով
է սր–
նանւում և բարի բախտի
նշան է»։ Ա֊
լիշան,
Հին հալ. 363 հյ.
հմ ո ւ տ ,
զնդ.
հ ո մ ա
և պրս.
Հ ո մ
«
մարգարէի
մը ա–
նունր»։
Հիւբշ. 180 յիշում է վերի բա­
ռերը, բայց
մերժում է
նշանակութեանց
տարբերութեան
պատճառով։
ՏէՅշ1<61–
061֊
§ տ ա
17 ( 1 9 0 3 ) , 5 7
վերի ձե–
ւով՝
հայերէնը
կապելով
պրս.
Ո Ա 1 ՈՅ^
թռչունի
միշոցով,
որ ծառայում
էր
նաև
իբրև բախտագուշակ։
Աճառ. Հայ.
նոր
բառեր
Տիմոթ.
Կուզի
մէշ, էշ 85
սխալմամբ
բառիս
առաջին
նշանակու­
թիւնը
դնում է «գրուածք,
գրել», որ
չկայ իրանեան
ում։
ՀՄՈՆԵԼ
«
շրով
հարել,
շրի մէշ տրորել»,
նորագիւտ
բառ, որ մէկ անգամ
գտնում եմ
գործածուած
Առաք. պտմ. 463. Կարիճ կամ
օձ խայթէ,
(
զմրուխտն)
վարդեշրով
հմո֊
նեն, ի վերայ
քսեն,
ողշանայ։
—
ՀՄ11ԻՏ, ի
հլ, «գիտուն,
ներհուն, լալ
իմացող»
ԱԳր, Ոսկ. յհ. ա. 39. որից
հ ը մ –
տ ա ն ա լ
Խոր. Պիտ.
հ մ տ օ ր է ն
Պիտ.
հմ տ ա ­
գ ո յ ն
Ոսկ. յհ. բ. 12.
հ մ տ ո ւ թ ի ւ ն
Ոսկ. հյ.
ա. 33, 41.
բ ա զ մ ա հ մ ո ւ տ
Իմաստ,
ը. 8. Սիր.
Fonds A.R.A.M