ՊԱՐ
64
ՊԱՐ
պրս.
բՅւ՜Օ՚Յ 1\
ՁՏ
1
ՃՁ
«
վարագոյր քա֊
շած»։
Հիւնք. հյ.
պատրուակ, վարտիք,
պրս.
բՅւ
՜
ճՅ
և
Բ Ձ Ր Ճ Յ § 1
ձևերի հետ։ ԳԲ
պրս.
պէրկէշթէ
«
յետ
դարձած»։
ԳԻՌ.-Ախց. Կր.
պարկէշտ,
Տփ.
պ ա ՚ր–
կիշտ,
Սեր, ևթրքախօս
հայերից Ատն.
բար–
գէշդ,
Տիգ.
ր ա ր գ էշռ ։
*
ՊԱՐԿԷՆ, ի-ա
հլ. «քաղաքի
պարիսպնե­
րի
շո֊րջը փորուա՛ծ
լայն խրամ, որի մէջ
ջուր լցնելով
թշնամու անցքր արգիլում էին
պաշարման
ժամանակ».
գործածուած է
միշտ
փոս
բառի հետ. ինչ.
պարկէն փոսի
Ագաթ.,
պարկենալ փոսիւ, պարկէնս փոսից
Ղևոնդ ժ. էջ 36, ժթ. էջ 103. ֊Կ
ր կն ա գիր
Ագաթ, էջ 65 ա գրուած է
պարկեն։
= Պհլ.
*
բՁ1՝1ա1
ձևից, որ թէև աւանդուած
չէ, բայց
նոյնն ենհաստատում
նորագիւտ
մանիք,
պհլ.
^ " 1 ^ 3 բ31–§ւո ( Տ Յ 1 6 Ո 1 3 Ո Ո
Յ Ճ Ւ 1
8(1908), 109),
ա ր
Ա
.
^ ^ և բ 3 1 – § ա
կամ^յկ
բ2Ա
՜
§1
«
նշանակէ
ղայն վասն, զոր առնեն ի
խոհանոցս և ի բաղանիս, զի աղտեղի
ջուրք
անդր երթիցեն. 2. անձրևաջուր,
.
որ իցէ ժո֊
ղովեալ իփոսորակ տեղիս». Հյ.յՏ
^յՍ է
>31
՜
§ւՈ
«
տեղի ուր ժողովեալ իցէ անձրևաջուր»։
Իրանեանից ենփոխառեալ նաև ա սո ր. ի^Հւ՚յ–՜
բՅքզւՈՏւ
«
քաղաքը
շրջապատող
վւոսը»
(8
ւ՜0Շ1<61ւՈ. Լ6Ճ.
»
յՈ
292),
«
աղտեղութիւն
թափելու փոս»
(
Իյ՚61ճ6եշ),
արաբ.
^^^Ա
քՅՈզա
«
ջրամբար»։—Հիւբշ–
228։
Ուղիղ մեկնեց նախ Հիւբշ. 2ԵԻ\0
36
(1882), 132,
որից յետոյ Պատկ. ԻԱ֊
1
Շբ. I I ,
էջ 1 (1884),
*
ՊԱՐԿՈԻԿ
«
ծիրան»
Բժշ.։
֊՚՚'.
րաբ.^ձյ.1
ք
ւն
^զսզ,
Եւպսզ,
հազսզ
հոմանիշից։
Այ– բառի
հեւ աքրքրական
պատմութիւնը
արել են
Օւ62, ^ Յ հ ո ,
0 0 2 ) / ,
ՅՈ26Ո
6
,
4 1 / )
ւ
Բառիս նախ­
նական
մայր ձևն է լտ.
բքՅԸՇՕգԱՁ,
որ բուն
նշանակում է «վաղահաս» և մասնաւորա­
բար «մի տեսակ վաղահաս
ծիրան»։ (Կազ­
մուած է
բ ք 3 6
«
առաջ, առջևը»
+ ՇՕպԱՕ
«
ե֊
փել. 2. հասցնել, կրաւ, հասնիլ»
բառերից)։
Այս լատին բառր անցել է յունարէնի՝
71(301–
*6/.*1
<^,
1
էթ%$փ.10^ ձևով և այստեղից էլ արա­
բերէնի
(
Յ յ - Տ ^ յ ւ 31–եՅքգւ1զ
ձևով (&\ որոշիչ
յօդ է)։ Արաբերէնի
անորոշ ձևից է հյ.
պար­
կուկ,
իսկ որոշեալ ձևր յետ դառնալով
Եւրո֊
պա՝ տուել է սպան. պորտ.
31
Ե31
՜
Շ0գԱ6, Յ
1–
\՚
ՅՐՇ0գԱ6,
31
եՅՈՇ0գԱ6,
ի տ ա լ.
31
Ե6ՐՇՕ0ՇՅ,
31
եւՇՕԸ03, 31հ61՜Շ0Շ01Լ
ֆրանս. գւո.
ՅԱ ե ո –
ՇՕէ,
Յւ
՜
եոԸօէ,
ֆրանս.
Յ ե ո օ օ է ,
անգլ.
Յթ Ո –
ՇՕէ,
գերմ.
ճթո1
<0ՏՔ,
ռուս.
36
բ11ՃՕ0՚հ,
հոլլ.
ձհէձԽՀՏ
(–\\
սք–,
Էջ 21—22
իբրև
միջնորդ
գերմաներէն
ձևի), բոլորն էլ «ծիրան»։
—
Հիւբշ. 274,
ՆՀԲ «որ և
պէրգուգ,
լտ.
բ է ր ի գ օ ՚ գ –
գիում».
իսկ
ծիրան
բառի տակ՝ մեր
բառից աղաւաղեալ է դնում յն. 1Հթդ*.0՝ձ%10՝),
լտ.
եոՇՕՇՇՕՈ,
եոՕՕՇՇ011է
ՀԲուս. §
2526
թէև գիտէ
ուղիղ
մ ե կնութիւն ը,
բայց չի ընդունում, այլ հայը դնում է
պարկ
բառից, իսկ միւսները
փոխառեալ
հայերէնից։
ԳԻՌ. — Ախց՛
պարկուկ
«
չորացրած ծի­
րան»
։
Պարկուճ
տես Պարկ։
ՊԱՐՄԱԳՈՅՆ
«
հզօրագոյն»,
ունի
միայն
Բառ. երեմ, էջ 269, որից ենթադրել է տա­
լիս
պարմ
«
հզօր»։
*
ՊԱՐՄԱՅԵԼ
«
վնասը
քաշել՝ կրել», մէկ
անգամ
ունի Եղիշ. բ. էջ 21. «Եթէ տգիտա­
բար
մոլորեալ
են... յանձանց
պարմայեն
զվնասն իւրեանց»,
(
այսինքն թէ իրենց ա֊
րածը
իրենք պիտի
տուժեն
)։ —
ՆՀԲ,
որին
հետևելով ՋԲ և ԱԲ, դնում են «զննել, շ օ ֊
շափել, զփորձ առնուլ», այս բառերից մի­
այն վերջինն է ուղիղ։
= Պհլ. պրս.
*
բ Յ ա ւ 3 ^ Յ ա
ձևից, իբր հպրս.
*
բՅՈ – 1 ՈՅ ՝
կազմուած
թ Յ Ո –
նախդիրով
1113
արմատից.
հմմտ. զնդ. հպրս.
Յ-ւ՜ՈՅւ՜Յ–
«
փորձուած,
անձի
փորձով
սովորած»։
—
Հիւբշ. 228։
ՆՀԲ պրս.
պէրմասիտէն
կամ
պէրմէ–
քփտէն։
Լ Յ
Տ
.
ճւ
-171.
Տէսճ. § 1871 ա
՜
Յ
արմատից,
ինչպէս պրս.
3 2
ա ս ճ Յ Ո
«
փորձել»։
Փորթուգալ փաշա, Եղիշէ 222
պրս.
պարմասիտան,
պարմաչիտան
«
զգալ,
շօ շափ՛ել, զփորձ
առնուլ»։
ՊԱՐՄԱՆԻ
( –
ն ա յ , –նեաց)
«
պատանի,
երիտասարդ»
Փիլ, տես. Պիտ, որ և
պար­
ման
Պետր, սիւն.։
ՆՀԲ պրս.
պէրնա, փէրնա
(
իմա՛ պրս.
Fonds A.R.A.M