ա
6 ֊
Պա՜իշտ
տե՛ս Պաշտ։
•
ՊԱՐԻՍՊ, ի-ա
հլ. «իբրև ամրութիւն
ծա֊
ռայող պատ
(
քաղաքի,
բերդի ևն)» ՍԳր.
Ոսկ. եբր. Եփր. պհ. որից
պարսպել
«
պա֊
րխսպ քաշել»
Յուդթ. դ. 4. ե. 1. Եւս քր.
Ոսկ. մտթ.
պարսպապահ
Բ.մկ. ժ. 36.
նա­
խապարիսպ
Երգ. բ. 14.
պարսպաւոր
ՍԳր.
պարսպափակ
Ասող,
կրկնապարիսպ
Եւագր.
անպարիսպ,
Բ՛ուոց ժդ. 20. Առակ. իե. 25.
երեքպարսպեան
Եւագր.
շրջապարիսպ
Սոկր.
պարսպապատ
(
նոր բառ) և
այլն։
֊
Պհլ.
*
բՁ1՜1Տբ
«
պատ, պարիսպ»
բառից,
այս բառը բոլոր
իրանեան
լեզուների
մ էշ
կորած
է. պահում է միայն հայերէնր և վեր֊
չին ժամանակներս
երևան եկաւ
մանիք,
պհլ.
6
^ 0 * 1 8 Բ I՛ 1 Տ Բ
(
կարդա՛
բ Ձ Ո Տ բ ^
ձե–
լով
(
Տ Ձ1 6 1 Ո Ձ Ո Ո ,
Ի\2ւՈ1Ժւ.
ՏէսԺ.
Յ Ճ 9
8
(1908),
էջ 114 և ՈձՈ 1912, 47). ծագում
է
բՁ Ո –
«
շուրջ»
մասնիկով
Տբ՜Յ
«
արկանել,
գցել» արմատից, իբր «շուրջ
արկեալ»։
ԳԴ պրս.
Է)31՝3
«
պարիսպ»
բառի
հետ։
նՀԲ
լծ. լա.
բ Յ Ո 6 Տ
և պրս.
Ե Յ Ր Յ ։ Լ Յ § .
Ցե՛ց. Եեէէ.
Լ֊ճ.
46
զնդ.
*
բ Յ ա տ բ ւ
ձե֊
լից։ Մորթման,
2 0 1
^ 0 26, 5 3 5
բևեռ.
ե Յ Ո յ Ա ճ ւ Ե ւ ճ ս ա
մեկնում
է «պարսպա–
տուն կամ
պաճուճապա տ ան»։
Հիւնք.
պատսպար
բառին է կցում։
Ռ., Նոր֊
Դար 1885, 5 մեկնում է
պար
«
շուրջ» +
իսպա
«
քաղաք»,
որ գտնում է խալդ.
տռւսպա (–տի-ք-ոապա
«
քաղաք,
ա֊
լան»),
հյ.
ասպանշական
«
բնակարան
տուող» և թերևս վրաց.
սոփելի
«
գիւղ»
բառերի
մէջ։ Ուղիղ մեկնութիւնը
տուաւ
Տ Յ
1 6 1
Ո Յ Ո Ո
անդ։
ԳԻՌ.-Ախց. Մ շ.
պարիսպ.—
սրանից ու֊
նինք
պարսպիլ
Ախց. «իբր պարսպի մէջ ամ֊
բանալ»,
բակ-պարիս
Եւղ. (իբր կրկնական
դո րծաւծո ւա ծ)։
•
ՊԱՐԻՍՏՐՈՆ.
նորագիւտ
բառ,
որ մէկ
անգամ գտնում եմ գործածուած
Նեղ. դոքս.
29.
«
Ամենայն
պարիս տրոն քաղաք
սմա
հնազանդին
մինչև ի Դան ուր գետ»։
–3
ն.
բնագրի
օւ՚ւ
սօէթւյ՜թւօէ օ՚սօ)>տւ<;
ձևից
տ առա դարձուա՛ծ։ Այս բառը չեն յիշում ո՛չ
Յձ՜ճկ
և ոչ
ՏօբեօօԽտ.
կարծեմ պէտք է
*
ք|ԱՐ
հասկանալ
«՚13
էբ0(;
գետի շրջանում
գտնուած
(
քաղաքն
եր )»։ — Աճ.
ՊԱՐԻՔՆՆՕՂ
«
անքնին».
այսպէս
ունի
Բառ. երեմ, էջ 269։
•
ՊԱՐԽՐՑԻ
«
հիւսիսային
ցուրտ քամի, որ
աշնան փչելով տերևներն է թափում» Վստկ.
97, 153, 177 (
յատկապէս
ուշադրութեան
առնել Վստկ. 97 «պախրցին, որ է
բօրէա֊
սըն»).
որից
պ արխրցնոց
Վստկ. 24. կայ
նաև
պարխրլսյին
Վստկ. էջ 3, 30.
—
Նշանա­
կութիւնը ճշդելու համար հմմտ.
«
Պարխրցին
և հարաւայինն
հանդերձ արևելեան
հողմովն
փչեն». Վստկ. 177.
—
գրուած է նաև
պախրր–
ցովն
(
գրծ. հոլով, առանց
–՝֊
ի) Վստկ. 104։
= Ծա դում է
Պարխլսր
լեռների
անունից,
այս
մե՛ծ լեռնաշղթան,
որ ուրիշ
անունով
կոչւում
է նաև
Պոնտական
լեռնաշղթայ,
գտնւում է Արևմտեան
Հայաստանի
և Փոքր
Հայոց
հիւսիսային
կողմում, այս
մասերի
մէջ փչող հիւսիսային
քամին
Պարխարեան
բարձրաբերձ
լեռն երից է միայն գալիս, ըստ
այսմ բառիս
բուն ձևն է
Պարխարացի
կամ
Պարխարցի,
և անշուշտ առաջին անգամ ծը֊
նունղ է առած
Փոքր Հայքի և Արևմտեան
Հայաստանի
շրջանն՛երում։
(
Շատ
սովորա­
կան երևոյթ է քամիները
կոչել փչած
տեղի
անունով)։
Անշուշտ
դո րծածւում
էր նաև
պարզապէս
"
Iարխար
ձևով, ինչպէս
ունինք
այժմ էլ Բաբերդի և Խոտրջուրի գաւաոա–
կաններում, և որից ածանցուած
է
պարխրա–
յին
(
այն է
պարխարային,
բայց ոչ թէ
պար–
խ ը ր ց ա յ ի ն յ
ձևը՝ Վստկ. էջ 3, 30։
—
Պարխար
անունն էլ (ըստ Ստրաբոնի ՜Ա֊ԱբՕԱՕր՜ղզ, 1ւ0.ըԱ֊
^օձծթօ^
կոչուած) ծագում է ըստ
Տ. 8 6 1 ^ 6 –
Ո1Տէ6
8
Տ Լ
& 85,
էջ 7—8 իրանեան
*
բՅՈ 1 –
Խ՜ձ՚&ա––
զնդ.
բ Օ Ա ք ւ ա / Զ
՚
Յ
՚
ւ ՜ –
«
լի բարօրու­
թեամբ»
ձևից,
որ Աւեստայում
լեռն երին
տրուած վերադիր
է։ Սրանից են
յառաջա֊
նում սոգդ.
6
Յ
1"
Ճ
31",
«
սրբավայր, տաճար» և
պրս.
քՅքճՅՐ,
որ քնարական
բանաստեղծու­
թեան
մէջ նշանակում է
«
երջանկութեան
վայր, անդորրութեան,
հոսուն ջրերի և րս–
տուերն երի
հաւաքարան»
(
ստուգաբանու­
թիւնը տուել են նախ
Լ Յ § .
և Հիւբշ. 66 — 67)։
֊
Աճ.
ՆՀԲ արմատը
դնում է
պարխուրց
և
Fonds A.R.A.M